Czym jest utrata włosów u mężczyzn?

Najczęstszą formą utraty włosów jest łysienie androgenowe, czyli łysienie typu męskiego. Większość mężczyzn cierpi na ten rodzaj łysienia, ale wiek, w którym proces ten się rozpoczyna, jest bardzo różny. U niektórych utrata włosów zaczyna się przed 20. rokiem życia, a do 70. roku życia włosy traci nawet 80% wszystkich mężczyzn. Zwykle łysienie zaczyna się na czole ("zakola"), a później czasem występuje także z tyłu głowy.

Utrata włosów jest uważana za zjawisko normalne, przypisywane dziedzicznej, zwiększonej wrażliwości na męskie hormony płciowe (androgeny).

Jak można leczyć łysienie?

Utrata włosów u mężczyzn jest zjawiskiem normalnym i to, czy w ogóle powinno się ją leczyć, jest sprawą dyskusyjną. Jeśli jednak pacjent bardzo cierpi z powodu utraty włosów, istnieją skuteczne metody leczenia.

Terapię należy rozpocząć, gdy są jeszcze obecne mieszki włosowe. Zgodnie z obecnym stanem nauki po utracie włosów nie można sprawić, by wyrosły ponownie. W przypadku odstawienia leków włosy znów wypadają, dlatego leczenie musi być kontynuowane w sposób ciągły. 

Stosuje się dwie grupy leków, ponieważ okazały się one szczególnie skuteczne: Finasteryd w postaci tabletek i minoksydyl do stosowania na skórę głowy. Finasteryd jest lekiem, który działa najlepiej, jest zatwierdzony tylko dla mężczyzn w wieku od 18 do 41 lat, spowalnia utratę włosów i zwiększa ich wzrost. Minoksydyl jest zatwierdzony do leczenia androgenowej utraty włosów u kobiet i mężczyzn i jest dostępny bez recepty w aptekach. Zaleca się rozpoczęcie leczenia od jednego z tych leków. Jeśli wyniki są niezadowalające, można zmienić lek lub połączyć oba środki.

Odpowiednia stylizacja włosów i ułożenie fryzury może na jakiś czas zamaskować utratę włosów. Tupeciki zakładane przez fryzjera mogą być dla niektórych pomocną alternatywą. Przeszczep włosów jest również opcją leczenia utraty włosów z powodu łysienia androgenowego. W tym przypadku włosy są pobierane z tyłu głowy i przeszczepiane w miejsca dotknięte chorobą.

Działania niepożądane związane z leczeniem

Finasteryd jest również stosowany w leczeniu łagodnego powiększenia prostaty, w tym kontekście pacjenci przyjmują 5 mg dziennie. Zgłaszano nieliczne przypadki zmniejszenia potencji i obniżenia libido przy stosowaniu tego sposobu leczenia. W leczeniu łysienia stosuje się 1/5 dawki, a badania sugerują, że działania niepożądane tego typu są rzadsze, ale jednak występują, w niektórych przypadkach trwale, nawet po zaprzestaniu leczenia.

Nawet mała dawka (1 mg na dobę) powoduje zmniejszenie produkcji antygenu swoistego dla prostaty (PSA) w prostacie o około 50%. Należy to wziąć pod uwagę przy określaniu wartości PSA. Przed wykonaniem zleconego testu na obecność PSA należy poinformować lekarza o przyjmowaniu finasterydu. 

Podczas stosowania minoksydylu opisywano miejscowe działania niepożądane, takie jak zaczerwienienie lub podrażnienie skóry głowy. Na początku kuracji można mieć wrażenie, że włosy bardziej wypadają, ale to tylko dlatego, że starsze włosy wypadają, aby zrobić miejsce dla nowych, mocniejszych. Zwiększony wzrost włosów staje się wtedy widoczny po kilku miesiącach. Rzadko rozwija się alergia na substancję czynną, w takim przypadku należy przerwać leczenie. Należy upewnić się, że tylko skóra głowy ma kontakt z roztworem, w przeciwnym razie włosy będą rosły również bardziej w innych obszarach skóry. Dlatego minoksydyl należy stosować co najmniej dwie godziny przed pójściem spać, aby roztwór nie miał kontaktu ze skórą twarzy przez poduszkę. 

Dodatkowe informacje

• Utrata włosów
• Łysienie plackowate
• Łysienie androgenowe – informacje dla personelu medycznego

Autorzy

• Anna Zwierzchowska, lekarz, Kraków (recenzent)
• Martina Bujard, dziennikarka naukowa, Wiesbaden
• Caroline Beier, specjalista w dziedzinie medycyny ogólnej, Hamburg