Aktywność fizyczna u dzieci i młodzieży

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podkreśla znaczenie aktywności fizycznej w codziennym życiu dzieci i młodzieży, zalecając co najmniej 60 minut ruchu każdego dnia. Ważne, aby w tej codziennej dawce ruchu znalazł się zarówno wysiłek umiarkowany, jak i intensywne momenty aktywności, które mogą być rozłożone na różne pory dnia. Dla najlepszych rezultatów, aktywności powinny być różnorodne, co nie tylko zwiększa ogólną kondycję i siłę mięśni, ale także poprawia elastyczność, szybkość, zdolności reakcji oraz koordynację. Taki wszechstronny ruch jest kluczem do zdrowego rozwoju młodego organizmu.

Ile sportu jest dla ciebie odpowiednie?

Aktywność fizyczna odgrywa kluczową rolę w zachowaniu zdrowia fizycznego oraz emocjonalnego każdego z nas - niezależnie od tego, czy jesteśmy zdrowi, czy zmagać się musimy z chorobami przewlekłymi. Uprawianie regularnych ćwiczeń pomaga w prewencji nadwagi, chorób serca, zapewnia zdrową przemianę materii i obniża ryzyko zbyt wysokiego poziomu cholesterolu. Dzięki ruchowi nasze mięśnie, stawy i kości pozostają silne i elastyczne. Aktywność fizyczna ma również pozytywny wpływ na naszą samoocenę i świadomość własnego ciała - co jest szczególnie ważne w przypadku dzieci.

Zaleca się, aby dzieci i młodzież w wieku od 6 do 18 lat poświęcały na aktywność fizyczną co najmniej 90 minut dziennie. Z tej ilości, 60 minut powinno być przeznaczone na codzienną dawkę ruchu, np. jazdę na rowerze lub szybki spacer, co odpowiada około 12 000 krokom dziennie. Dla dzieci, które dopiero zaczynają swoją przygodę z regularną aktywnością, dobrym startem będzie uprawianie sportu przez 30 minut, dwa razy w tygodniu, z kolejnym stopniowym zwiększaniem czasu trwania ćwiczeń.

Nie ma jednoznacznych dowodów naukowych wskazujących na to, że jakiś konkretny rodzaj sportu jest lepszy od innych. Najistotniejsze jest, aby dzieci i młodzież czerpały przyjemność z aktywności fizycznej. Eksperci sugerują, że szczególnie korzystne są zajęcia sportowe angażujące duże grupy mięśni, takie jak ręce i nogi, które powinny być praktykowane co najmniej trzy razy w tygodniu. Takie ćwiczenia wzmacniają mięśnie, poprawiają gęstość kości oraz ogólną kondycję i sprawność układu oddechowego i krwionośnego. Ważne jest, aby dopasować rodzaj sportu do etapu rozwoju fizycznego dziecka, co pomoże uniknąć kontuzji, zwłaszcza w okresie intensywnego wzrostu. Ukierunkowany trening siły i koordynacji może również przyczynić się do zmniejszenia ryzyka urazów.

Kluczowe jest także ograniczenie czasu spędzanego w bezruchu, szczególnie przed ekranami urządzeń elektronicznych. Zaleca się, aby dzieci spędzały przed komputerem lub smartfonem nie więcej niż 60 minut dziennie, a młodzież - nie dłużej niż 120 minut (poza czasem potrzebnym na naukę). Długotrwałe siedzenie zwiększa ryzyko nadwagi, wpływa negatywnie na samoocenę, wyniki w szkole oraz może prowadzić do problemów psychospołecznych.

Dlaczego aktywność fizyczna jest taka ważna?

Otyłość to nie tylko kwestia estetyczna, ale przede wszystkim zdrowotna, ponieważ zwiększa ryzyko wielu niebezpiecznych chorób. Wśród nich znajdują się cukrzyca, różne rodzaje schorzeń serca i naczyń krwionośnych, takie jak zawały serca czy udary mózgowe, problemy z płucami i układem oddechowym, a także niektóre nowotwory i zaburzenia na tle psychicznym.

Naukowcy ostrzegają również, że długie godziny spędzane w pozycji siedzącej mogą szkodzić naszemu zdrowiu, niezależnie od tego, ile ćwiczeń wykonujemy w innym czasie. Taki tryb życia przyczynia się do wzrostu przypadków chorób sercowo-naczyniowych, rozwoju nowotworów i cukrzycy typu 2, a nawet skraca długość życia.

W związku z tym, bardzo ważne jest, aby od najmłodszych lat wpajać dzieciom i młodzieży nawyk regularnego uprawiania sportu i ćwiczeń. Włączenie aktywności fizycznej do codziennej rutyny może skutecznie pomóc w uniknięciu otyłości i związanych z nią problemów zdrowotnych.

Korzyści płynące z regularnego ruchu są szeroko znane i naukowo udokumentowane. Nie tylko zapobiegają rozwojowi wielu chorób, ale mogą również służyć jako element terapii już istniejących schorzeń. Aktywność fizyczna jest zatem jednym z kluczowych elementów zdrowego stylu życia, który powinien być promowany i praktykowany przez osoby w każdym wieku.

Wskazówki dotyczące większej ilości ruchu w przypadku młodzieży

  • Chodzenie pieszo lub jazda rowerem do szkoły i z powrotem. To świetny sposób na codzienną dawkę ruchu i świeżego powietrza.
  • Aktywne uczestnictwo w zajęciach wychowania fizycznego. Zajęcia te są nie tylko okazją do ruchu, ale również do nauki nowych umiejętności i integracji z rówieśnikami.
  • Podczas przerw i w innych miejscach: zamiast stać, poruszaj się! Chodzenie podczas rozmowy to prosta zmiana, która może znacząco zwiększyć aktywność fizyczną w ciągu dnia.
  • Możliwie częste chodzenie pieszo. Regularne spacery, korzystanie z roweru zamiast samochodu są prostymi sposobami na włączenie większej aktywności do codziennej rutyny.
  • Wchodzenie po schodach, spacery, załatwianie spraw na piechotę, praca w ogrodzie to proste sposoby na codzienną aktywność.
    • Rodzice jako wzór do naśladowania. Pokazując dzieciom, że wybierają spacer zamiast jazdy samochodem, dają silny sygnał o wartości ruchu.
  • Wysiądź z autobusu 1-2 przystanki wcześniej i pokonaj resztę drogi pieszo. To świetny sposób na wprowadzenie dodatkowej aktywności w codzienny harmonogram.
  • Motywowanie do udziału w zajęciach. Warto szukać aktywności, które mogą zainteresować dziecko i stanowić okazję do regularnego ruchu.
    • Dla tych mniej aktywnych ważne jest podkreślenie, że każdy ma szansę na poprawę formy i zdrowia, niezależnie od obecnego poziomu.
  • Regularne spacery i wycieczki rowerowe mogą być wspaniałym sposobem na aktywne spędzanie czasu.
    • Ustal stałe dni na takie aktywności, aby stały się one nieodłączną częścią tygodnia.
    • Wybieraj trasy o zróżnicowanym profilu, by utrzymać motywację poprzez obserwację postępów w kondycji.
    • Umawiaj się na aktywności z innymi. Wspólny ruch jest bardziej przyjemny i może skuteczniej motywować do działania.
  • Wsparcie dla młodzieży w wybieraniu aktywności. Ważne, aby młodzi ludzie mieli wpływ na formy aktywności, które praktykują.
  • Zajęcia grupowe na siłowni lub w klubach sportowych są doskonałą okazją do zdrowej rywalizacji i budowania nawyków ruchowych.
  • Wybieraj prezenty urodzinowe i świąteczne, które zachęcają do aktywności fizycznej, np:
    • rower, sprzęt do badmintona, piłka nożna, buty sportowe, odzież sportowa itp.,
    • vouchery lub bilety na basen, lodowisko, siłownię, kręgle itp. – w zależności od tego, co jest odpowiednie.
  • Długie spacery z bliskimi to nie tylko doskonały sposób na utrzymanie formy, ale również na budowanie więzi rodzinnych i towarzyskich.

Dodatkowe informacje

Autor

  • Markus Plank, MSc BSc, dziennikarz medyczny i naukowy, Wiedeń
  • Aleksandra Kucharska-Janik, lekarz rezydent, Oddział Okulistyczny, Międzyleski Szpital Specjalistyczny w Warszawie (edytor)

Link lists

Authors

Previous authors

Updates

Gallery

Snomed

Click to edit