Co to jest rak piersi?

W tej chorobie nowotworowej dochodzi do niekontrolowanego i szybkiego wzrostu komórek w piersi. Organizm nie jest w stanie zatrzymać tego wzrostu. Komórki nowotworowe w tkance piersi pochodzą zazwyczaj z samej piersi. Komórki nowotworowe z innych narządów mogą rozprzestrzeniać się do tkanki piersi, ale zdarza się to niezwykle rzadko.

Częstym prekursorem raka piersi jest rak in situ. Są to patologicznie zmienione komórki, ale znajdują się one jeszcze w swojej pierwotnej tkance, zwykle w przewodach mlecznych, i nie wrosły jeszcze w głąb. Nie można jednak wykluczyć, że komórki te nie przekształcą się w inwazyjne komórki nowotworowe, które w dalszym przebiegu mogą rozprzestrzeniać się na różne narządy i tam tworzyć przerzuty.

Częstość występowania

Rak piersi dotyczy prawie wyłącznie kobiet, mniej więcej sto razy częściej niż mężczyzn. Rak piersi jest najczęstszym rodzajem raka u kobiet. Stanowi około 30% wszystkich przypadków raka u kobiet. Każdego roku spośród 1 miliona osób diagnozę otrzymuje około 800 kobiet i 8 mężczyzn.

W porównaniu do sytuacji sprzed 50 lat liczba zachorowań podwoiła się, ale śmiertelność z powodu raka piersi ma tendencję spadkową. Prawie 1 na 8 kobiet zachoruje w swoim życiu na raka piersi. Wprowadzenie przesiewowych badań mammograficznych doprowadziło do gwałtownego wzrostu liczby zdiagnozowanych przypadków, ale obecnie liczba ta ponownie spada. Mimo że ryzyko zachorowania na raka piersi wzrasta wraz z wiekiem, około jedna trzecia dotkniętych nim kobiet ma mniej niż 55 lat w momencie postawienia diagnozy.

Predyspozycje genetyczne (dziedziczność) odgrywają rolę w tej chorobie. Dlatego ryzyko zachorowania na raka piersi jest większe również u kobiet, których bliskie krewne chorują na raka piersi.

Jedną z przyczyn wzrostu zachorowań na tę postać raka jest poprawa diagnostyki. W niektórych przypadkach nie ma pewności, czy wcześnie zdiagnozowane zmiany przednowotworowe rozwiną się w raka. W przypadku wykrycia raka we wczesnym stadium bezpieczniej jest wyeliminować ryzyko wystąpienia raka, niż czekać na dalszy rozwój. Ostatecznie może on przerodzić się w poważną chorobę.

Na szczęście szanse na wyleczenie choroby są duże. 80% osób dotkniętych tą chorobą nadal żyje pięć lat po diagnozie. W sumie w wyniku choroby umiera co trzecia osoba nią dotknięta, co daje około 20 kobiet na 100.000 w każdym roku. U młodszych kobiet choroba często szybciej się rozprzestrzenia.

Gdzie dokładnie rozwija się rak piersi?

Pierś składa się z tkanki tłuszczowej, gruczołowej i łącznej. Gruczoły sutkowe (glandula mammaria) piersi posiadają odgałęzienia (przewody mleczne, ductus lactiferi), które prowadzą przez pierś i kończą się w brodawce sutkowej (mammilla). W około 80% przypadków raka piersi przyczyna leży w przewodach mlecznych (rak przewodowy sutka), natomiast 10-20% raków rozwija się w gruczołach sutkowych (rak zrazikowy piersi). Ponadto rozróżnia się zmiany przedrakowe, które rozwijają się w samym gruczole (LCIS = rak zrazikowy in situ, bardziej współczesny termin LIN = zrazikowa neoplazja wewnątrznabłonkowa) lub w przewodach mlecznych (DCIS = rak przewodowy in situ).

Stopnie zaawansowania raka

Choroby nowotworowe dzielą się na różne stadia. W stadium 1 stwierdza się jedynie miejscowe i odgraniczone zmiany w piersi. Stadium 4 odnosi się do daleko zaawansowanego nowotworu z rozsiewem do innych narządów (tzw. przerzuty). Najczęściej rak ten rozprzestrzenia się do sąsiednich węzłów chłonnych (nodi lymphatici). W przypadku raka piersi zwykle dotyczy to węzłów chłonnych w dole pachowym lub w okolicy obojczyka. Odległy rozsiew (przerzuty odległe) raka piersi następuje głównie do płuc i kości. Rzadziej dotyczy wątroby i mózgu. Jeśli rak rozprzestrzenił się na inne narządy, długoterminowe przeżycie jest nadal możliwe. W przypadku raka piersi z przerzutami około jedna czwarta chorych nadal żyje pięć lat po diagnozie.

Dodatkowe informacje

Rak piersi
Rak piersi, przyczyny
Rak piersi, sygnaly alarmowe
Rak piersi, terapia
Rak piersi, przerzuty
Rak piersi, wczesne stadium
Samobadanie piersi
Badanie piersi za pomocą mammografii
Rak piersi (rak sutka) – Informacje dla lekarzy

Autorzy

• Thomas M. Heim, dr n. med., dziennikarz naukowy, Freiburg
• Martina Bujard, dziennikarz naukowy, Wiesbaden
• Julia Trifyllis, dr n. med., specjalista ginekologii i położnictwa, Münster/W.
• Lek. Kalina van der Bend, recenzent