Czym jest zapalenie gardła?

W języku potocznym zapaleniem gardła nazywa się stan zapalny gardła lub krtani. W tym przypadku w wyniku zakażenia wirusowego lub bakteryjnego dochodzi do zapalenia błon śluzowych w gardle, czyli tylnej części jamy ustnej, podniebienia miękkiego, migdałków i ścian gardła.

Stany zapalne gardła są bardzo częste. Czasami stan zapalny gardła jest pierwszym stopniem ropnego zapalenia migdałków.

Objawy

Stan zapalny gardła objawia się drapaniem w gardle i bólem gardła. Ból odczuwany w gardle jest coraz większy, a przełykanie może być nieprzyjemne lub bolesne. Dodatkowo mogą pojawić się inne objawy, takie jak ból ucha, gorączka oraz ogólne złe samopoczucie.

Przyczyny

Większość stanów zapalnych gardła jest spowodowana zakażeniem zwykłymi wirusami przeziębienia. Lecz różne inne wirusy mogą również powodować stan zapalny gardła. Rzadziej zapalenie gardła mogą również powodować bakterie, zwłaszcza paciorkowce.

Badania

Badanie przedmiotowe

Rozpoznanie stawia się głównie na podstawie opisu objawów i ogólnego badania lekarskiego, zwłaszcza jamy gardła. Błony śluzowe w gardle są czerwone i obrzęknięte, mogą być pokryte złogami śluzu. Węzły chłonne szyjne mogą być powiększone.

Badania uzupełniające

• Celem badania jest określenie prawdopodobieństwa stanu zapalnego gardła wywołanego przez paciorkowce. W gabinecie lekarskim możliwe jest pobranie wymazu z gardła w celu wykonania badania na obecność paciorkowców.
• W przypadku niejasnych obrazów klinicznych konieczne może być również wykonanie badania krwi w celu wykluczenia choroby Pfeiffera lub innych poważnych chorób.

Leczenie

W większości stanów zapalnych gardła następuje pełne samowyleczenie. Możliwa terapia powinna złagodzić objawy, skrócić przebieg choroby i pomóc uniknąć powikłań.

Terapia objawowa

• Dolegliwości mogą złagodzić płukanki do gardła lub pastylki łagodzące ból.
• W razie potrzeby można przyjmować leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe (np. ibuprofen).

Terapia antybiotykowa

• W większości przypadków nie są wymagane antybiotyki.
• Jeśli przyczyną zakażenia są paciorkowce, wskazane może być przyjmowanie antybiotyku przez 7–10 dni. Zwykle przepisuje się na to penicylinę.
• Należy rozważyć zalety i wady leczenia antybiotykiem.
• Pacjenci mogą również otrzymać receptę do realizacji dopiero po upływie 3–5 dni, jeśli objawy nie ulegną poprawie.

Co można zrobić we własnym zakresie?

• Zalecany jest odpoczynek fizyczny.
• Zimne i letnie napoje mogą działać kojąco.
• Należy unikać palenia.
• Płukanie roztworem soli fizjologicznej również może złagodzić objawy.

Rokowania

Choroba ma zwykle łagodny przebieg. W większości przypadków samoistne wyleczenie stanu zapalnego gardła następuje w ciągu ok. 1 tygodnia.

W rzadkich przypadkach zakażenie bakteryjne może prowadzić do zapalenia ucha środkowego lub ropnia migdałków.

Dodatkowe informacje

• Stan zapalny gardła wywołany przez paciorkowce
• Ból gardła
• Antybiotykoterapia
• Palenie szkodzi zdrowiu
• Zapalenie gardła – informacje dla personelu medycznego

Autor

• Martina Bujard, dziennikarz naukowy, Wiesbaden
• Lek. Marcin Major , recenzent/edytor, Kraków