Co to jest wywinięcie powieki?

W sytuacji wystąpienia wywinięcia powieki dolnej powieka jest odchylona na zewnątrz. Choroba występuje zwykle po obu stronach i może mieć różne nasilenie. 

Często w połączeniu z wywiniętymi na zewnątrz powiekami jest obserwowane zwiększone łzawienie. Osoby chore często muszą osuszać oczy. Część powieki, która normalnie jest skierowana w stronę oka, jest często zaczerwieniona, podrażniona i pogrubiona, gdy jest wywinięta na zewnątrz i niechroniona. W oku można odczuwać suchość i dyskomfort.

Wywinięcie powiek na zewnątrz jest częste u osób starszych. Z wiekiem tkanka traci elastyczność, a mięśnie wokół oka wiotczeją. Dlatego też dolna powieka zwisa nieco w dół i jest zwrócona na zewnątrz. U młodszych osób wywinięcie powieki może wystąpić w wyniku urazu lub porażenia nerwu twarzowego albo po urazie w okolicy powieki.

Zwiększone łzawienie wynika z braku odpływu płynu łzowego. Otwór do kanalika łzowego znajduje się po wewnętrznej stronie dolnej powieki, która normalnie zwrócona jest w stronę oka i odprowadza nadmiar płynu łzowego. Gdy powieka jest wywinięta na zewnątrz, utracony jest kontakt między tym otworem a filmem łzowym na zewnętrznej powierzchni oka, więc nie jest już zagwarantowana droga odpływu płynu łzowego. Oczy stają się zatem „wilgotne” i łzawią.

Diagnostyka

Na podstawie charakterystycznego obrazu klinicznego można łatwo postawić diagnozę. Badanie okulistyczne wykonuje się w celu ustalenia, czy zaburzenia wynikają ze zmian związanych z wiekiem, czy z innej przyczyny.

Terapia

Częste suszenie lub tarcie oczu może pogorszyć problem podrażnienia oka. W miarę możliwości należy unikać dotykania oczu.

"Sztuczne łzy" lub maść/żel do oczu mogą złagodzić dyskomfort. Jako środek tymczasowy może być również stosowana taśma na powieki.

Jeśli przyczyną problemu jest porażenie nerwu twarzowego, w wielu przypadkach dolegliwości ustępują samoistnie w miarę leczenia ogólnoustrojowego. U tych chorych leczenie chirurgiczne należy zatem rozpocząć dopiero wtedy, gdy z dużą pewnością można wykluczyć dalszą poprawę.

W przypadku zmian związanych z wiekiem lub bliznowaceniem nie należy spodziewać się spontanicznej poprawy. Terapia w takich przypadkach to niewielki, ambulatoryjny zabieg. W zależności od stopnia zaawansowania i przyczyny stosuje się różne techniki. Powieka może być np. minimalnie skrócona w poziomie. Dzięki temu uzyskuje się rozciągnięcie tkanki i wraca ona do pierwotnej pozycji.

Dodatkowe informacje

• Wywinięcie powieki – informacje dla lekarzy

Autorzy

• Martina Bujard, dziennikarz naukowy, Wiesbaden
• Aleksandra Kucharska-Janik, lekarz rezydent, Oddział Okulistyczny MSSW (edytor)