Wieloukładowy zespół zapalny u dzieci

MIS-C jest rzadką, ale ciężką chorobą zapalną u dzieci i młodzieży, która może wystąpić w ciągu kilku tygodni po zakażeniu wirusem SARS-CoV-2.

Co to jest MIS-C?

MIS-C jest nową chorobą, która może wystąpić u dzieci i młodzieży po zakażeniu SARS-CoV-2. Skrót MIS-C pochodzi od angielskiej nazwy choroby „Multisystem Inflammatory Syndrome in Children“. Obraz kliniczny charakteryzuje się zapaleniem w kilku narządach, takich jak skóra, błony śluzowe, serce, płuca, przewód pokarmowy, wątroba i nerki w następstwie choroby COVID-19.

Częstotliwość występowania

MIS-C jest rzadką chorobą. Do tej pory w Europie odnotowano kilkaset przypadków. Choroba występuje znacznie rzadziej w zakażeniach wariantem Omikron oraz u dzieci szczepionych.

Przyczyny

MIS-C występuje w związku z zakażeniem wirusem SARS-CoV-2 , nawet jeśli u zakażonych dzieci i młodzieży nie wystąpiły objawy COVID-19. Nie wiadomo, dlaczego zespół ten się rozwija. Przypuszcza się, że własna obrona immunologiczna organizmu nadmiernie reaguje na koronawirusa SARS-CoV-2 i uruchamia ogólny proces zapalny.

Objawy i dolegliwości

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opracowała własne kryteria, które muszą być spełnione, aby można było postawić diagnozę MIS-C. Kryteria te składają się z sześciu punktów:

  1. Wiek 0–19 lat
  2. Gorączka przez co najmniej trzy dni
  3. Objawy choroby w co najmniej dwóch różnych narządach (skóra/błony śluzowe/oczy, niskie ciśnienie tętnicze lub wstrząs, choroby serca, zaburzenia krzepnięcia krwi, ostre dolegliwości żołądkowo-jelitowe)
  4. Podwyższony poziom stanu zapalnego
  5. Brak innego prawdopodobnego wyjaśnienia
  6. Dowody zakażenia koronawirusem poprzez wykrycie wirusa, oznaczenie przeciwciał lub kontakt z osobą zakażoną

Dzieci z MIS-C są przyjmowane do szpitala. Objawy pojawiają się zwykle od 2 do 4 tygodni po zakażeniu COVID-19.

Wszystkie dzieci dotknięte chorobą miały gorączkę przez co najmniej trzy dni w momencie przyjęcia do szpitala i prawie wszystkie miały dolegliwości żołądkowo-jelitowe, takie jak ból brzucha, nudności lub biegunka. U około połowy wystąpiła również wysypka na skórze i/lub błonach śluzowych oczu lub ust. Duża część dzieci bardzo źle się czuła. Doszło u nich do tak zwanego wstrząsu: niskiego ciśnieniea tętniczego, przyspieszonego pulsu z zaburzonym przepływem krwi, duszności oraz a zaburzenia świadomości.

Diagnostyka

Diagnoza stawiana jest na podstawie opisanych powyżej kryteriów. Oznacza to, że do potwierdzenia rozpoznania MIS-C konieczne jest przeprowadzenie dokładnych badań, w tym badań krwi i testu na obecność koronawirusa. Ponadto należy wykluczyć inne poważne choroby, które mogą wywołać podobne objawy, takie jak zatrucie krwi (sepsa), infekcje jelitowe oraz poważne choroby serca lub płuc. W związku z tym dzieci są badane pod kątem niektórych chorób wirusowych i bakteryjnych i mają wykonywane m.in. badania USG serca i RTG płuc.

Leczenie

Pod wieloma względami MIS-C jest podobny do innej ciężkiej choroby immunologicznej u dzieci: choroby Kawasakiego. Prawie 50% pacjentów z MIS-C spełnia również kryteria tego zespołu, który może uszkodzić tętnice wieńcowe. Wszyscy pacjenci z MIS-C otrzymują zatem takie samo leczenie jak pacjenci z zespołem Kawasakiego: Czyli immunoglobuliny podawane bezpośrednio do żyły i tabletki z kwasem acetylosalicylowym, aby zapobiec uszkodzeniu serca.

Duża część pacjentów, u których dotychczas zdiagnozowano MIS-C, wymagała intensywnej terapii, a wielu musiało otrzymywać płyny dożylne. Niektórzy musieli być również wentylowani.

Przebieg i rokowanie

Krótkoterminowe rokowanie dla MIS-C jest gorsze niż w przypadku COVID-19 u dzieci i młodzieży, ale stosunkowo dobre, biorąc pod uwagę ciężkość choroby. Dzieci często są poważnie chore, ale większość szybko wraca do zdrowia i może opuścić szpital po około tygodniu. Śmiertelność w ostrej fazie wynosiła w dużym badaniu 1,7%.

Jest jeszcze za wcześnie, aby stwierdzić, czy choroba ma jakieś późne skutki. Istnieje między innymi obawa, że u niektórych dzieci może dojść do uszkodzenia tętnic wieńcowych, tak jak w przypadku choroby Kawasakiego.

Dodatkowe informacje

Autorzy

  • Marlies Karsch-Völk, dr n. med., lekarz rodzinny, Monachium

Link lists

Authors

Previous authors

Updates

Gallery

Snomed

Click to edit

References

Based on professional document Wieloukładowy zespół zapalny u dzieci (MIS-C). References are shown below.

  1. Godfred-Cato S, Bryant B, Leung J, et al. COVID-19–Associated Multisystem Inflammatory Syndrome in Children — United States, March–July 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. ePub: 7 August 2020. www.cdc.gov
  2. Morris SB, Schwartz NG, Patel P, et al. Case Series of Multisystem Inflammatory Syndrome in Adults Associated with SARS-CoV-2 Infection — United Kingdom and United States, March–August 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. ePub: 2 October 2020. DOI: http://dx.doi.org/10.15585/mmwr.mm6940e1 www.cdc.gov
  3. Holm M, Espenhain L, Glenthøj J, et al. Risk and Phenotype of Multisystem Inflammatory Syndrome in Vaccinated and Unvaccinated Danish Children Before and During the Omicron Wave. JAMA Pediatr. Published online June 08, 2022. doi:10.1001/jamapediatrics.2022.2206. jamanetwork.com
  4. Riphagen S, Gomez X, Gonzalez-Martinez C, Wilkinson N, Theocharis P. Hyperinflammatory shock in children during COVID-19 pandemic. Lancet 2020;395:1607–8. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  5. Whittaker E, Bamford A, Kenny J, et al.; PIMS-TS Study Group and EUCLIDS and PERFORM Consortia. Clinical characteristics of 58 children with a pediatric inflammatory multisystem syndrome temporally associated with SARS-CoV-2. JAMA 2020;324:259–69. jamanetwork.com
  6. Toubiana J, Poirault C, Corsia A, et al. Outbreak of Kawasaki disease in children during COVID-19 pandemic in Paris, France: prospective observational study. BMJ 2020;369:m2094. www.medrxiv.org
  7. Feldstein LR, Rose EB, Horwitz SM, et al.; Overcoming COVID-19 investigators and the CDC COVID-19 Response Team. Multisystem inflammatory syndrome in U.S. children and adolescents. N Engl J Med 2020;383:334–46. www.nejm.org
  8. Belhadjer Z, Méot M, Bajolle F, et al. Acute heart failure in multisystem inflammatory syndrome in children (MIS-C) in the context of global SARS-CoV-2 pandemic. Circulation 2020. E-pub May 17, 2020. www.ahajournals.org
  9. Verdoni L, Mazza A, Gervasoni A, et al. An outbreak of severe Kawasaki-like disease at the Italian epicentre of the SARS-CoV-2 epidemic: an observational cohort study. Lancet 2020;395:1771–8. www.thelancet.com
  10. Dufort EM, Koumans EH, Chow EJ, et al.; New York State and CDC Multisystem Inflammatory Syndrome in Children Investigation Team. Multisystem inflammatory syndrome in children in New York State. N Engl J Med 2020;383:347–58. www.nejm.org
  11. Belay ED, Abrams J, Oster ME, et al. Trends in Geographic and Temporal Distribution of US Children With Multisystem Inflammatory Syndrome During the COVID-19 Pandemic. JAMA Pediatrics 2021. doi:10.1001/jamapediatrics.2021.0630. jamanetwork.com
  12. Ahmed M, Advani S, Moreira A, et al. Multisystem inflammatory syndrome in children: A systematic review. EClinicalMedcine 2020. www.thelancet.com
  13. ECDC. Rapid risk assessment. Paediatric inflammatory multisystem syndrome and SARS-CoV-2 infection in children 15 May 2020. www.ecdc.europa.eu
  14. WHO. Multisystem inflammatory syndrome in children and adolescents with COVID-19. Scientific Brief. 15 May 2020. (letzter Zugriff am 22.09.2020). www.who.int
  15. CDC. Multisystem Inflammatory Syndrome (MIS-C). August 29, 2020 (Stand 22.09.2020; letzter Zugriff am 22.09.2020). www.cdc.gov
  16. Valverde I, Singh Y, Sanchez-de-Toledo J, et al. Acute cardiovascular manifestations in 286 children with multisystem inflammatory syndrome associated with COVID-19 infection in Europe. Circulation 2020. PMID: 33166189. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  17. Davies P, du Pré P, Lillie J, Kanthimathinathan HK. One-Year Outcomes of Critical Care Patients Post–COVID-19 Multisystem Inflammatory Syndrome in Children. JAMA Pediatr. Published online August 30, 2021. PMID: 34459875. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  18. Penner J, Abdel-Mannan O, Grant K, et al. 6-month multidisciplinary follow-up and outcomes of patients with paediatric inflammatory multisystem syndrome (PIMS-TS) at a UK tertiary paediatric hospital: a retrospective cohort study. Lancet Child Adolesc Health 2021; 5: 473-82. pmid:34043958. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov