Status szczepienia
- Szczepienie zalecane
Preparaty
- W Polsce zarejestrowane są obecnie 3 pojedyncze preparaty szczepionki przeciwko durowi brzusznemu oraz 1 skojarzony z toksoidem tężcowym:
- szczepionka żywa, podanie doustne
- szczepionka polisacharydowa inaktywowana, podanie domięśniowe lub podskórne
- szczepionka inaktywowana pełnokomórkowa, podanie podskórne
- szczepionka inaktywowana durowo-tężcowa, podanie podskórne
Schemat szczepienia
- Żywa doustna szczepionka
- szczepienie podstawowe: 3 dawki w dniach 1,3,5
- szczepienie przypominające: po 3 latach od szczepienia podstawowego, w schemacie jak w szczepieniu podstawowym
- zarejestrowana od ukończenia 5. roku życia
- przyjęcie doustne, na czczo, minimum 1 godzinę przed posiłkiem, popijając wodą o temperaturze nieprzekraczającej 37°C, nie należy żuć kapsułek
- Szczepionka polisacharydowa, inaktywowana:
- szczepienie podstawowe: 1 dawka
- szczepienie przypominające: 1 dawka co 3 lata
- zarejestrowana powyżej 2. roku życia
- Szczepionka inaktywowana pełnokomórkowa:
- szczepienie podstawowe: 3 dawki (0,1,12)
- szczepienie pierwotne: 0,1 miesiąc
- szczepienie uzupełniające: 12 miesięcy
- szczepienie przypominające: 1 dawka co 3-5 lat
- zarejestrowana powyżej 5. roku życia, do ukończenia 60. roku życia
- szczepienie podstawowe: 3 dawki (0,1,12)
- Szczepionka inaktywowana durowo-tężcowa:
- szczepienie podstawowe: 3 dawki (0,1,12)
- szczepienie pierwotne: 0,1 miesiąc
- szczepienie uzupełniające: 12 miesięcy
- szczepienie przypominające: 1 dawka co 3-5 lat
- zarejestrowana powyżej 5. roku życia, do ukończenia 60. roku życia
- szczepienie podstawowe: 3 dawki (0,1,12)
-
Miejsce szczepienia przeciwko durowi brzusznemu w Kaledarzu Szczepień - patrz artykuł: Program Szczepień Ochronnych
Wskazania
- Według PSO 20251: szczepienie zalecane osobom planującym pobyt w regionie występowania zagrożenia zakażeniem pałeczką duru brzusznego oraz w kraju, w zależności od sytuacji epidemiologicznej
- Zgodnie z rozpodządzeniem o szczepieniach pracowniczych23: zalecane jest osobom wykonującym prace związane z usuwaniem odpadów komunalnych, niczystości ciekłych lub konserwacji urządzeń służącym powyższym celom
- w tych przypadkach szczepienie finansowane jest przez pracodawcę
Przeciwwskazania
- Ogólnie przyjęte przeciwwskazania do szczepień, specyficzne przeciwwskazania:
- żywa doustna szczepionka:
- wrodzone lub nabyte niedobory odporności
- ostra choroba żołądkowo - jelitowa do czasu ustąpienia objawów
- wrodzona nietolerancja galaktozy, wrodzony niedobór laktazy, nietolerancja fruktozy, niedobór sacharazy-izomaltazy, zespół złego wchłaniania glukozy-galaktozy
- szczepionka inaktywowana:
- okres ciąży i laktacji
- szczepionka inaktywowana durowo-tężcowa:
- okres ciąży i laktacji
- żywa doustna szczepionka:
Niepożądane odczyny poszczepienne
- Mogą wystąpić:
- w przypadku szczepionki doustnej:
- ból brzucha, nudności, ból głowy, gorączka, biegunka, wymioty i wysypka
- w przypadku szczepionek inaktywowanych podawanych podskórnie lub domięśniowo:
- reakcje miejscowe: ból, rumień, obrzęk w miejscu podania
- objawy ogólne: gorączka, choroba posurowicza, bóle głowy, nudności, ból brzucha, świąd, wysypka, pokrzywka, ból stawów, ból mięśni, zmęczenie, złe samopoczucie
- w przypadku szczepionki doustnej:
Informacje dodatkowe
- Po podaniu szczepionki doustnej, ochrona przed zakażeniem rozpoczyna się mniej więcej 7-10 dni od przyjęcia trzeciej dawki - pełen cykl szczepienia powinien zostać ukończony minimum 7 dni przed ewentualną podróżą w rejony endemicznego występowania duru
Źródła
Piśmiennictwo
- Komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 31 października 2024 r. w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na rok 2025, DZ. URZ. Min. Zdr. 2024.93 dziennikmz.mz.gov.pl
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 stycznia 2012 r. w sprawie wykazu rodzajów czynności zawodowych oraz zalecanych szczepień ochronnych wymaganych u pracowników, funkcjonariuszy, żołnierzy lub podwładnych podejmujących pracę, zatrudnionych lub wyznaczonych do wykonywania tych czynności (Dz. U. poz. 40), isap.sejm.gov.pl
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. poz. 716, z 2008 r. poz. 288 oraz z 2020 r. poz. 2234) isap.sejm.gov.pl
- Wakcynologia praktyczna; red. Ciechanowski P, Mrożek-Budzym D; wyd. Alfa-medica press, wydanie IX, 2023
Autorzy
- Natalia Jagiełła, specjalista medycyny rodzinnej, Kraków
