Status szczepienia
- Szczepienie obowiązkowe dla dzieci w wieku 7. tygodni - 6. lat oraz osób narażonych w sposób szczególny na zakażenie w związku z przesłankami klinicznymi lub zalecane szczególnym grupom pacjentów - patrz: WSKAZANIA
Preparaty
- Zarejestrowane dwa preparaty szczepionek pojedynczych przeciwko H. influenzae typu B:
- szczepionka inaktywowana polisacharydowa, skoniugowana - podanie domięśniowe lub podskórne
- skład antygenowy szczepionek pojedynczych przeciwko HiB jest tożsamy, można więc w wyjątkowych przypadkach, stosować preparaty zamiennie w ramach szczepienia podstawowego
- szczepionka inaktywowana polisacharydowa, skoniugowana - podanie domięśniowe lub podskórne
- Szczepionka przeciwko H. influenzae typu B jako składnik preparatów szczepionek skojarzonych:
- preparaty 5w1: inaktywowana polisacharydowa, skoniugowana - podanie domięśniowe lub podskórne
- preparaty 6w1: inaktywowana polisacharydowa, skoniugowana - podanie domięśniowe lub podskórne
Schemat szczepienia
- Szczepienie podstawowe - schemat zależy od wieku pacjenta w momencie rozpoczęcia szczepienia, preparaty pojedyncze:
- 7. tydzień - 6 miesiąc życia:
- szczepienie pierwotne: 3 dawki w odstępie 6-8 tygodni
- szczepienie uzupełniające: 1 dawka w 16-18. miesiącu życia
- 7. - 12. miesiąc życia:
- szczepienie pierwotne: 2 dawki w odstępie 4 tygodni
- szczepienie uzupełniające: 1 dawka, 12 miesięcy od podania 2. dawki
- powyżej 12. miesiąca życia: 1 dawka
- 7. tydzień - 6 miesiąc życia:
- Brak szczepień przypominających
- Schemat szczepienia w przypadku szczepienia preparatami skojarzonymi (6w1, 5w1) - zgodnie z ChPL preparatu
- PSO 2026 uwzględnia również schemat z wykorzystaniem szczepionki wysokoskojarzonej 6w1, może być podawana według dwóch schematów:
- schemat podstawowy 3+1
- trzy dawki szczepienia pierwotnego: podawane w odstępach wynoszących minimum 1 miesiąc. Szczepienie rozpoczyna się zazwyczaj po ukończeniu przez dziecko 6 tygodni życia. Kolejne szczepienia wykonuje się najczęściej w 3. i 5. miesiącu życia. Jedna dawka uzupełniająca powinna być podana co najmniej 6 miesięcy po trzeciej dawce szczepienia, pomiędzy 12. a 18. miesiącem życia.
- schemat skrócony 2+1
- w indywidualnych przypadkach, na podstawie decyzji lekarza dopuszcza się zastosowanie 3-dawkowego schematu szczepienia. Pierwszą dawkę podaje się po ukończeniu 6 tygodni życia. Drugą dawkę najwcześniej po 8 tygodniach od pierwszej (zazwyczaj w 3. lub 4. miesiącu życia). Jedna dawka uzupełniająca powinna być podana co najmniej 6 miesięcy po ostatniej dawce szczepienia, między 11. a 18. miesiącem życia
- schemat podstawowy 3+1
- PSO 2026 uwzględnia również schemat z wykorzystaniem szczepionki wysokoskojarzonej 6w1, może być podawana według dwóch schematów:
- Miejsce szczepienia przeciw zakażeniu Haemophilus influenzae typu B w Kalendarzu Szczepień - patrz artykuł: Program Szczepień Ochronnych
Wskazania
- Jako szczepienie obowiązkowe:
- dla dzieci od 7. tygodnia do ukończenia 6. roku życia
- w ramach szczepień osób narażonych w sposób szczególny w związku z przesłankami klinicznymi:
-
pacjenci przed lub po przeszczepieniu komórek krwiotwórczych, narządów wewnętrznych, splenektomii, albo z asplenią, zaburzeniami czynności śledziony
-
- Jako szczepienie zalecane:
- dzieciom do ukończenia 6. roku życia nieszczepionym w ramach szczepień obowiązkowych dla zapobiegania zapaleniom opon mózgowo-rdzeniowych, posocznicy, zapaleniom nagłośni
-
osobom z zaburzeniami odporności według indywidualnych wskazań
Przeciwwskazania
- Ogólnie przyjęte przeciwwskazania do szczepień, brak specyficznych przeciwwskazań
Niepożądane odczyny poszczepienne
- Mogą wystąpić:
- objawy ogólne: gorączka, złe samopoczucie
- objawy miejscowe: ból, obrzęk i zaczerwienienie w miejscu podania
Informacje dodatkowe
- W przypadku zakażenia Haemophilus influenzae typu B do 2. roku życia, nie wytwarza się długoterminowa odporność - nie należy więc zaniechać lub odraczać szczepień u dzieci po przechorowaniu, ale zaszczepić jak najszybciej po ustąpieniu objawów choroby zgodnie ze schematem dla wieku
- Podawanie szczepienia przeciwko HiB dzieciom powyżej 6. roku życia (poza grupami ryzyka - patrz: wskazania) nie jest zalecane, z powodu nieistotnego ryzyka zakażeń inwazyjnych wywołanych przez H. influenzae typu B w tych grupach wiekowych
Źródła
Piśmiennictwo
- Komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 31 października 2025 r. w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na rok 2026, DZ. URZ. Min. Zdr. 2025.85 dziennikmz.mz.gov.pl
- Wakcynologia praktyczna; red. Ciechanowski P, Mrożek-Budzym D; wyd. Alfa-medica press, wydanie IX, 2023
Autorzy
- Natalia Jagiełła, specjalista medycyny rodzinnej, Kraków
