Szczepienie przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu

Status szczepienia

  • Szczepienie zalecane

Preparaty

Schemat szczepienia

  • Szczepienie podstawowe:
    • szczepienie pierwotne: 2 dawki - 0, 1-3 miesiące
      • jeśli konieczne jest szybsze uzyskanie odpowiedzi immunologicznej, 2 dawkę można podać 14 dni po 1 dawce - przyspieszony schemat klasyczny
    • szczepienie uzupełniające: 1 dawka - 5-12 miesięcy po 2 dawce
    • zarejestrowane powyżej 12. miesiąca życia
  • W przypadku konieczności szybkiego uzyskania odporności dopuszcza się skrócony schemat podstawowy
    • szczepienie podstawowe: 3 dawki - 0, 7, 21 dni
    • szczepienie przypominające: pierwsza dawka - 12 miesięcy po 3 dawce,  kolejne według klasycznego schematu
  • Szczepienie przypominające:
    • u pacjentów do 60. roku życia: 1 dawka co 3-5 lat
    • u pacjentów powyżej 60. roku życia: 1 dawka co 3 lata
  • Miejsce szczepienia przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu w Kalendarzu Szczepień - patrz artykuł: Program Szczepień Ochronnych

Wskazania

  • Szczepienie zalecane osobom przebywającym na terenach o nasilonym występowaniu tej choroby, w szczególności:
    • osobom zatrudnionym przy eksploatacji lasu, stacjonującemu wojsku, funkcjonariuszom straży pożarnej i granicznej, rolnikom, młodzieży odbywającej staże i praktyki zawodowe

      • zgodnie z rozpodządzeniem o szczepieniach pracowniczych,  w tych przypadkach szczepienie finansowane jest przez pracodawcę12

    • osobom szczególnie często podejmującym aktywność fizyczną poza pomieszczeniami (np. biegacze, spacerowicze, grzybiarze, właściciele psów, myśliwi, rodziny z małymi dziećmi) i innym osobom podejmującym aktywność na świeżym powietrzu, w szczególności turystom i uczestnikom obozów i kolonii

Przeciwwskazania

  • Ogólnie przyjęte przeciwwskazania do szczepień oraz specyficzne przeciwwskazania:
    • ciężka nadwrażliwość na białko jaja kurzego, neomycynę, gentamycynę - składniki szczepionki

Niepożądane odczyny poszczepienne

  • Mogą wystąpić:
    • objawy ogólne: gorączka, złe samopoczucie, zmęczenie, nudności, bóle mięśniowo-stawowe
    • objawy miejscowe: ból, obrzęk i zaczerwienienie w miejscu podania

Informacje dodatkowe

  • Odporność poszczepienna pojawia się około 2 tygodnie po podaniu drugiej dawki szczepionki, najlepiej zatem planować szczepienia z wyprzedzeniem i rozpocząć je zimą, przed sezonem zwiększonej aktywności kleszczy
  • Szczepienie chroni jedynie przed wirusem kleszczowego zapalenia mózgu, natomiast nie zapewnia ochrony przeciwko innym chorobom odkleszczowym (np. borelioza i anaplazmoza) - należy więc przypominać pacjentom o niezmiennej konieczności stosowania repelentów, właściwej odzieży oraz szybkim usuwaniu kleszczy w przypadku ich znalezenia na skórze.

Źródła

Piśmiennictwo

  1. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 stycznia 2012 r. w sprawie wykazu rodzajów czynności zawodowych oraz zalecanych szczepień ochronnych wymaganych u pracowników, funkcjonariuszy, żołnierzy lub podwładnych podejmujących pracę, zatrudnionych lub wyznaczonych do wykonywania tych czynności (Dz. U. poz. 40) isap.sejm.gov.pl
  2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. poz. 716, z 2008 r. poz. 288 oraz z 2020 r. poz. 2234) isap.sejm.gov.pl
  3. Komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 31 października 2024 r. w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na rok 2025, DZ. URZ. Min. Zdr. 2024.93 dziennikmz.mz.gov.pl
  4. Wakcynologia praktyczna; red. Ciechanowski P, Mrożek-Budzym D; wyd. Alfa-medica press, wydanie IX, 2023

Autorzy

  • Natalia Jagiełła, specjalista medycyny rodzinnej, Kraków

Link lists

Authors

Previous authors

Updates

Gallery

Snomed

Click to edit