Status szczepienia
- Szczepienie zalecane
Preparaty
- Szczepionka inaktywowana, podanie domięśniowe
- Obecnie zarejestrowane są dwa preparaty szczepionki przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu
Schemat szczepienia
- Szczepienie podstawowe:
- szczepienie pierwotne: 2 dawki - 0, 1-3 miesiące
- jeśli konieczne jest szybsze uzyskanie odpowiedzi immunologicznej, 2 dawkę można podać 14 dni po 1 dawce - przyspieszony schemat klasyczny
- szczepienie uzupełniające: 1 dawka - 5-12 miesięcy po 2 dawce
- zarejestrowane powyżej 12. miesiąca życia
- szczepienie pierwotne: 2 dawki - 0, 1-3 miesiące
- W przypadku konieczności szybkiego uzyskania odporności dopuszcza się skrócony schemat podstawowy:
- szczepienie podstawowe: 3 dawki - 0, 7, 21 dni
- szczepienie przypominające: pierwsza dawka - 12 miesięcy po 3 dawce, kolejne według klasycznego schematu
- Szczepienie przypominające:
- u pacjentów do 60. roku życia: 1 dawka co 3-5 lat
- u pacjentów powyżej 60. roku życia: 1 dawka co 3 lata
-
Miejsce szczepienia przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu w Kalendarzu Szczepień - patrz artykuł: Program Szczepień Ochronnych
Wskazania
- Szczepienie zalecane osobom przebywającym na terenach o nasilonym występowaniu tej choroby, w szczególności:
-
osobom zatrudnionym przy eksploatacji lasu, stacjonującemu wojsku, funkcjonariuszom straży pożarnej i granicznej, rolnikom, młodzieży odbywającej staże i praktyki zawodowe
-
osobom szczególnie często podejmującym aktywność fizyczną poza pomieszczeniami (np. biegacze, spacerowicze, grzybiarze, właściciele psów, myśliwi, rodziny z małymi dziećmi) i innym osobom podejmującym aktywność na świeżym powietrzu, w szczególności turystom i uczestnikom obozów i kolonii
-
Przeciwwskazania
- Ogólnie przyjęte przeciwwskazania do szczepień oraz specyficzne przeciwwskazania:
- ciężka nadwrażliwość na białko jaja kurzego, neomycynę, gentamycynę - składniki szczepionki
Niepożądane odczyny poszczepienne
- Mogą wystąpić:
- objawy ogólne: gorączka, złe samopoczucie, zmęczenie, nudności, bóle mięśniowo-stawowe
- objawy miejscowe: ból, obrzęk i zaczerwienienie w miejscu podania
Informacje dodatkowe
- Odporność poszczepienna pojawia się około 2 tygodnie po podaniu drugiej dawki szczepionki, najlepiej zatem planować szczepienia z wyprzedzeniem i rozpocząć je zimą, przed sezonem zwiększonej aktywności kleszczy
- Szczepienie chroni jedynie przed wirusem kleszczowego zapalenia mózgu, natomiast nie zapewnia ochrony przeciwko innym chorobom odkleszczowym (np. borelioza i anaplazmoza) - należy więc przypominać pacjentom o niezmiennej konieczności stosowania repelentów, właściwej odzieży oraz szybkim usuwaniu kleszczy w przypadku ich znalezenia na skórze.
Źródła
Piśmiennictwo
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 stycznia 2012 r. w sprawie wykazu rodzajów czynności zawodowych oraz zalecanych szczepień ochronnych wymaganych u pracowników, funkcjonariuszy, żołnierzy lub podwładnych podejmujących pracę, zatrudnionych lub wyznaczonych do wykonywania tych czynności (Dz. U. poz. 40) isap.sejm.gov.pl
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. poz. 716, z 2008 r. poz. 288 oraz z 2020 r. poz. 2234) isap.sejm.gov.pl
- Komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 31 października 2024 r. w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na rok 2025, DZ. URZ. Min. Zdr. 2024.93 dziennikmz.mz.gov.pl
- Wakcynologia praktyczna; red. Ciechanowski P, Mrożek-Budzym D; wyd. Alfa-medica press, wydanie IX, 2023
Autorzy
- Natalia Jagiełła, specjalista medycyny rodzinnej, Kraków