Status szczepienia
- Szczepienie obowiązkowe dla osób narażonych w sposób szczególny na zakażenie w związku z przesłankami klinicznymi/epidemiologicznymi lub zalecane szczególnym grupom pacjentów - patrz: WSKAZANIA
Preparaty
- Żywa atenuowana szczepionka, podanie domięśniowe lub podskórne
- W Polsce zarejestrowane dwa monowalentne preparaty szczepionki przeciwko ospie wietrznej
Schemat szczepienia
- Szczepienie podstawowe: 2 dawki w odstępie co najmniej 6 tygodni
- od ukończenia 9. miesiąca życia
- zalecane jest szczepienie po ukończeniu 12. miesięcy z uwagi na lepszą odpowiedź na szczepienie
- Miejsce szczepienia przeciw ospie wietrznej w Kaledarzu Szczepień - patrz artykuł: Program Szczepień Ochronnych
Wskazania
- Szczepienie obowiązkowe:
- dzieci i młodzież do ukończenia 19. roku życia, które nie chorowały na ospę wietrzną:
- z upośledzeniem odporności wrodzonym lub nabytym o wysokim ryzyku ciężkiego przebiegu choroby
- przed planowanym leczeniem immunosupresyjnym lub chemioterapią
- dzieci i młodzież do ukończenia 19. roku życia, które nie chorowały na ospę wietrzną, z otoczenia osób określonych w punkcie powyżej
- dzieci i młodzież do ukończenia 19. roku życia, które nie chorowały na ospę wietrzną, przebywające lub kwalifikowane do pobytu w:
- żłobkach lub klubach dziecięcych
- zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych
- zakładach opiekuńczo-leczniczych
- rodzinnych domach dziecka
- domach dla matek z małoletnimi dziećmi i
kobiet w ciąży - domach pomocy społecznej
- placówkach opiekuńczo-wychowawczych
- regionalnych placówkach opiekuńczo-
terapeutycznych - interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych
- dzieci i młodzież do ukończenia 19. roku życia, które nie chorowały na ospę wietrzną:
- Szczepienie zalecane:
- osobom które nie chorowały na ospę wietrzną i nie zostały wcześniej zaszczepione w ramach szczepień obowiązkowych albo zalecanych, w szczególności:
- kobietom planującym zajście w ciążę
- pracownikom ochrony zdrowia
- uczniom i studentom szkół i uczelni medycznych
- osobom które nie chorowały na ospę wietrzną i nie zostały wcześniej zaszczepione w ramach szczepień obowiązkowych albo zalecanych, w szczególności:
Przeciwwskazania
- Ogólnie przyjęte przeciwwskazania do szczepień oraz specyficzne przeciwwskazania:
- ciąża oraz miesiąc przed planowaną ciążą
- immunosupresja
- szczepienie można wykonać miesiąc po zakończeniu leczenia immunosupresyjnego, w przypadku systemowego stosowania glikokortykosteroidów
- dzieci z ALL w okresie remisji mogą być kwalifikowane do szczepienia przeciwko ospie wietrznej po konsultacji hematologicznej
Niepożądane odczyny poszczepienne
- Mogą wystąpić:
- objawy ogólne: gorączka, złe samopoczucie
- objawy miejscowe: ból, obrzęk i zaczerwienienie w miejscu podania
- wysypka
- uogólniona lub w miejscu podania, wykwity przypominają wykwity w przebiegu ospy wietrznej, zwykle tylko kilka zmian
- pojawia się zazwyczaj między 5-26 dniem po szczepieniu
Informacje dodatkowe
- W przypadku pojawienia się wysypki po szczepieniu, istnieje ryzyko przeniesienia wirusa szczepionkowego na otoczenie - w związku z tym pacjenci w immunosupresji powinny unikać kontaktu z osobami szczepionymi do momentu ustąpienia wykwitów
- W przypadku konieczności, dopuszcza się stosowanie wymienne preparatów szczepionek przeciwko ospie wietrznej - za PSO 2025: u pacjentów, którzy otrzymali jedna dawkę szczepionki zawierającej wirusa ospy wietrznej może zostać podana jedna dawka innej szczepionki zawierającej wirusa ospy wietrznej
Źródła
Piśmiennictwo
- Komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 31 października 2024 r. w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na rok 2025, DZ. URZ. Min. Zdr. 2024.93 dziennikmz.mz.gov.pl
- Wakcynologia praktyczna; red. Ciechanowski P, Mrożek-Budzym D; wyd. Alfa-medica press, wydanie IX, 2023
Autorzy
- Natalia Jagiełła, specjalista medycyny rodzinnej, Kraków