Ból w klatce piersiowej

Regional content

Content

Co to jest ból w klatce piersiowej?

Ból w klatce piersiowej stanowi częsty powód zgłaszania się do przychodni lekarskiej lub szpitala. Jest to ból dowolnego rodzaju odczuwany przez pacjenta w klatce piersiowej. Może być przewlekły lub ostry, tzn. może trwać przez długi czas lub pojawić się nagle.

Co może być przyczyną?

Przyczyną może być niegroźne napięcie mięśni i podrażnienie chrząstki żebrowej, ale także poważne choroby serca czy płuc. Ponieważ te ostatnie bez właściwego leczenia mogą powodować trwały uszczebrek na zdrowiu lub prowadzić do śmierci, dlatego ważne jest, aby szybko ustalić etiologię bólu w klatce piersiowej i podjąć adekwatne postępowanie terapeutyczne.

W około połowie przypadków pacjentów zgłaszających się do lekarza rodzinnego z dolegliwościami w klatce piersiowej, ból jest pochodzenia mięśniowego lub kostnego (tzw. zespół ściany klatki piersiowej). Inne przyczyny to przede wszystkim choroby przewodu pokarmowego, układu oddechowego lub reakcje na stres i obciążenia psychiczne. Oczywiście dolegliwości mogą również pochodzić z układu sercowo-naczyniowego i dlatego muszą być poszerzona diagnostyka pod tym kątem.

Najczęstsze przyczyny

· Zespół ściany klatki piersiowej

choroby mięśni i kości: Ból mięśniowy i podrażnienie chrząstki żebrowej są częstą przyczyną uporczywego bólu w klatce piersiowej, zwłaszcza u młodych pacjentów. Ból mięśniowy może być również wynikiem wzmożonego napięcia mięśni.
Kryteria wskazujące na występowanie zespołu ściany klatki piersiowej:

miejscowe napięcie mięśni
kłujący ból
wywołany przez ucisk
zależny od pozycji ciała

· Dławica piersiowa w chorobie wieńcowej

Napadowy ucisk lub ból w klatce piersiowej, który pojawia się zwykle podczas wysiłku fizycznego lub stresu.
Przyczyną jest niedostateczny dopływ tlenu do mięśnia sercowego spowodowany zwężeniem naczyń wieńcowych.
W przeciwieństwie do zawału serca dolegliwości mają charakter wyłącznie napadowy, ustępują w spoczynku.

· Zawał mięśnia sercowego

W przypadku zawału serca występuje nieprzyjemny ucisk w klatce piersiowej i uciążliwy ból.
Ból może promieniować do lewego barku, lewego ramienia, szyi lub żuchwy.
Inne objawy, które wskazują na zawał mięśnia sercowego:

przyspieszone bicie serca, kołatanie serca
panika, pocenie się, strach przed śmiercią
zawroty głowy, senność, omdlenie
nudności, wymioty
duszność

W razie zauważenia tych znaków ostrzegawczych należy szybko poddać się badaniu lekarskiemu lub zadzwonić pod numer alarmowy! Zobacz także: Objawy zawału serca.

· Infekcje dróg oddechowych

Infekcje układu oddechowego mogą również powodować ból w klatce piersiowej.
Zapalenie oskrzeli
zapalenie płuc, np. z zapaleniem opłucnej
Wskazują na to:

kaszel
wzrost temperatury aż do gorączki
odkrztuszanie plwociny
ból w klatce piersiowej związany z oddychaniem
chrypka
nieprawidłowe szmery oddechowe słyszalne przez lekarza w trakcie osłuchiwania

· Astma oskrzelowa

· POChP (przewlekła obturacyjna choroba płuc)

Dolegliwości ze strony układu pokarmowego

Choroba refluksowa lub choroba wrzodowa żołądka mogą powodować piekący ból w klatce piersiowej za mostkiem i w przełyku.
Wskazują na to:

bóle zależne od przyjmowania pokarmu
bóle wywoływane przez przełykanie
nudności i wymioty
zgaga

· Przyczyny psychiczne

ból w klatce piersiowej może mieć podłoże psychiczne, np.:
zaburzenia depresyjne

przygnębiający, depresyjny lub beznadziejny nastrój

zaburzenia lękowe

niejasne objawy fizyczne (tachykardia, zawroty głowy, duszność)

zaburzenia psychosomatyczne

dolegliwości fizyczne, dla których nie można znaleźć przyczyny organicznej

· Przełom nadciśnieniowy

Często występuje przy istniejącym wcześniej nadciśnieniu tętniczym, ale może też pojawić się przy zawale serca, udarze lub innej chorobie o ostrym przebiegu.
Przełom nadciśnieniowy z wartościami > 180/110-120 mm Hg może powodować piekący lub silny uciskowy ból w klatce piersiowej oraz duszność i wymaga szybkiej diagnostyki i leczenia w szpitalu.

Rzadkie przyczyny

· Zatorowość płucna

zator w naczyniu płucnym, który zwykle powstaje w żyłach kończyn dolnych i przemieszcza się do tętnic płucnych (patrz także Zakrzepica żył kończyn dolnych)
Wskazują na to:

duszność
szybki oddech
częstość uderzeń serca >100/min (tachykardia)
obrzęk, bolesność kończyny dolnej, często jednostronnie

· Inne choroby układu krążenia:

Tętniak aorty (poszerzenie aorty) lub rozwarstwienie aorty (rozerwarstwienie ściany aorty)

zapalenie mięśnia sercowego lub osierdzia; wiele z tych przyczyn prowadzi do nagłego, bardzo silnego bólu w klatce piersiowej

· Choroby skóry i nerwów

półpasiec w okolicy klatki piersiowej

· Wypadki

złamania żeber lub stłuczenie żeber

· Inne rzadkie przyczyny

Kiedy należy zasięgnąć porady lekarskiej?

Należy niezwłocznie zwrócić się do lekarza w przypadku silnego i nagłego bólu w klatce piersiowej, zwłaszcza jeśli istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia. Dotyczy to na przykład długotrwałego nadciśnienia, cukrzycy, palenia tytoniu, nadwagi, wysokiego poziomu cholesterolu, a w szczególności poważnej miażdżycy w wywiadzie (np. choroby wieńcowej, przebytych zawałów serca, choroby tętnic obwodowych lub udarów).

Należy również skonsultować się z lekarzem, jeśli ból w klatce piersiowej ma charakter przewlekły, tzn. utrzymuje się od tygodni lub nawraca.

Badania

Dla postawienia prawidłowej diagnozy ważny jest dokładny opis bólu. Większość przyczyn wiąże się z charakterystycznymi cechami. Istotne znaczenie mają następujące informacje:

Częstotliwość, czas trwania i rodzaj bólu
Dokładne umiejscowienie
Czy ból promieniuje do innej części ciała?
Czy ból nasila się przy wysiłku fizycznym, a zmniejsza w spoczynku?
Czy oddychanie nasila ból?
Czy ból nasila się po posiłkach?
Czy występują inne objawy, takie jak kaszel, trudności w oddychaniu i gorączka?
Czy ból był poprzedzony urazem?
Czy jednocześnie występuje wysoki poziom lęku i napięcia?

W większości przypadków rozpoznanie można postawić z dużą pewnością po przeprowadzeniu wywiadu i kilku prostych badań serca, płuc, klatki piersiowej i jamy brzusznej.

Podczas wywiadu lekarz pyta również o stan zdrowia psychicznego pacjenta. Czy pojawiały się stany lękowe lub napady lęku? Czy od kilku tygodni występuje nastrój przygnębienia, depresji, poczucia beznadziei lub utrata zainteresowania bądź przyjemności z rzeczy, które w innych okolicznościach sprawiały radość? Samodzielnie można wykonać prosty test Becka oceniający objawy depresji. https://psychiatra.bydgoszcz.eu/publikacje-dla-pacjenta/depresja/skala-depresji-becka/

Oprócz dokładnego wywiadu lekarskiego decydujące znaczenie dla zdiagnozowania bólu w klatce piersiowej ma badanie fizykalne.

Jeśli przyczyna leży w układzie mięśniowo-szkieletowym, dolegliwości mogą być często wywoływane lub nasilane przez ucisk lub określone ruchy podczas badania.

W przypadku choroby refluksowej ból często nasila się podczas schylania się i przyjmownia pozycji leżącej. Podczas badania palpacyjnego brzucha ucisk na żołądek bezpośrednio pod mostkiem jest często odczuwany jako bardzo nieprzyjemny.

Zapaleniu płuc często towarzyszą typowe szmery oddechowe, które można usłyszeć za pomocą stetoskopu.

Przy podejrzeniu zawału serca lub dławicy piersiowej pobiera się krew i wykonuje EKG. Jeśli podejrzenie zostanie potwierdzone lub jeśli występuje inna choroba zagrażająca życiu, taka jak zator w tętnicach płucnych (zatorowość płucna) lub ciężkie zapalenie płuc, lekarz rodzinny kieruje daną osobę do szpitala.

Dostępne są tam dodatkowe metody badań, takie jak echokardiografia serca (ECHO) i USG naczyń, tomografia komputerowa czy inwazyjna koronarografia.

Postępowanie

Terapia zależy od przyczyny bólu w klatce piersiowej.

Jeśli przyczyna jest niegroźna, lekarz rodzinny może rozpocząć leczenie. Problemy z przewlekłym refluksem mogą być rozwiązane za pomocą leków zmniejszających produkcję kwasu żołądkowego.

Na napięcie mięśniowe pomaga fizjoterapia i aktywność fizyczna.

Infekcje układu oddechowego można często leczyć objawowo, czasem za pomocą antybiotyków.

Choroby psychiczne można leczyć za pomocą psychoterapii i w razie potrzeby odpowiedniej farmakoterapii.

Poważne choroby, takie jak zatorowość płucna, zawał serca i odma opłucnowa muszą być szybko leczone w szpitalu.

Dodatkowe informacje

Autorzy

Joanna Rogozik, lekarz, w trakcie specjalizacji z kardiologii

MEDIBAS