MEDIBAS
  2. Tematy kliniczne
  3. Pierwsza pomoc/Nagłe wypadki
  4. Informacje dla pacjentów
  5. Pierwsza pomoc w urazach i inn...
  6. Pierwsza pomoc we wstrząsie

Wstrząs, pierwsza pomoc

Wstrząs może wynikać z szeregu różnych przyczyn, a jego następstwem jest zapaść krążeniowa.
Last published: 28.03.2024  |  Last revised: 25.11.2020  |  Last updated: 25.11.2020
:    : 
: 0
  • Schocksymptome
  • Kreislaufzusammenbruch
  • Herz-Lungen-Wiederbelebung

Czym jest wstrząs?

  • Wstrząs może być spowodowany ciężkim urazem z silnym krwawieniem, zawałem mięśnia sercowego, reakcją alergiczną, ciężkim zakażeniem, zatruciem lub innymi przyczynami.
  • Towarzyszą mu różne objawy, np. :
    • Skóra jest zimna i wilgotna, sprawia wrażenie bladej lub poszarzałej (na początku może być także ciepła).
    • Tętno jest słabe i przyspieszone.
    • Oddech jest powolny i płytki. Występują duszności.
    • Ciśnienie tętnicze jest poniżej normalnego poziomu.
    • Zmniejsza się ilość wydzielanego moczu.
    • Następują zmiany świadomości (upośledzenie świadomości, splątanie).
  • Czynnikiem decydującym we wstrząsie jest niedokrwienie istotnych dla życia narządów, zwłaszcza mózgu i nerek. Celem interwencji (lekarskiej) jest jak najszybsze przywrócenie krążenia.

Pierwsza pomoc w razie podejrzenia wstrząsu

  1. Głośno krzyknąć „pomocy!”, aby zwrócić uwagę osób postronnych na sytuację nagłą.
  2. Wezwać pogotowie.
  3. Sprawdzić stan świadomości osoby poszkodowanej, mówić do danej osoby, ostrożnie potrząsając za ramię.
  4. Posługując się słuchem, dotykiem i wzrokiem sprawdzić, czy dana osoba oddycha.
  5. Jeśli jest przytomna i oddycha normalnie, położyć osobę na ziemi. Dzięki temu zmniejszone jest ryzyko urazu spowodowanego upadkiem. W razie potrzeby ułożyć nogi osoby wyżej, aby umożliwić dopływ krwi do ważnych narządów.
  6. Osobę nieprzytomną ułożyć w pozycji bocznej ustalonej, aby zapewnić drożność dróg oddechowych.
  7. Zadbać o utrzymanie ciepła, np. przy użyciu koca. Poluzować ciasne ubrania. Należy unikać podekscytowania i niepokoju.
  8. Wielokrotnie sprawdzać stan przytomności i oddech.
  9. Jeśli dana osoba nie oddycha, rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową dla dzieci lub dorosłych.
  10. Opatrzyć urazy, takie jak krwotoki czy złamania kości.
  11. Nie podawać osobie poszkodowanej niczego do picia.

Dodatkowe informacje

Autorzy

  • Hannah Brand, absolwentka studiów medycznych (Cand. med.), Berlin
  • Susanne Meinrenken, dr n. med., Brema

Link lists

Authors

Previous authors

Updates

Gallery

Snomed

Click to edit

References

Based on professional document Wstrząs. References are shown below.

  1. Cecconi M, De Backer D, Antonelli M, et al. Consensus on circulatory shock and hemodynamic monitoring. Task force of the European Society of Intensive Care Medicine. Intensive Care Med 2014; 40: 1795-1815. doi:10.1007/s00134-014-3525-z pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  2. Vincent J, De Backer D. Circulatory Shock. N Engl J Med 2013; 369: 1726-1734. doi:10.1056/NEJMra1208943 DOI
  3. Hendy A, Bubenek-Turconi S. Diagnosis and Hemodynamic Monitoring of Circulatory Shock: Current and Future Trends. JCCM 2016; 2: 115-123. doi:10.1515/jccm-2016-0018 DOI
  4. Rochwerg B, Alhazzani W, Sindi A, et al. Fluids in Sepsis and Septic Shock Group. Fluid resuscitation in sepsis: a systematic review and network meta-analysis. Ann Intern Med. 2014;161: 347. PubMed
  5. Fleischmann C, Thomas–Rueddel D, Hartmann M, et al. Hospital Incidence and Mortality Rates of Sepsis: An Analysis of Hospital Episode (DRG) Statistics in Germany From 2007 to 2013. Dtsch Arztebl Int 2016; 113: 159–66. doi:10.3238/arztebl.2016.0159 DOI
  6. Jeger R, Radovanovic D, Hunziker P, et al. Ten-year trends in the incidence and treatment of cardiogenic shock. Ann Int Med 2008; 149: 618-26. doi:10.7326/0003-4819-149-9-200811040-00005 DOI