Co to jest palec młotkowaty stopy?
Palec młotkowaty stopy to nieprawidłowe ułożenie, która występuje w jednym palcu lub w kilku palcach jednocześnie. Palec składa się z trzech członów: Paliczek bliższy, środkowy, dalszy. W palcu młotkowym stopy środkowy staw jest zgięty do góry, natomiast staw bliski i dalszy są wydłużone. Paliczek dalszy jest wciskany w ziemię jak młot. Najczęściej dotknięty jest palec obok dużego palca u nogi. Palce młotkowaty stopy często występują na obu stopach. Często występuje ból i zgrubienie skóry pod stawem śródstopno-paliczkowym i nad stawem środkowym palucha. Ból jest często wywoływany przez nacisk na palec młotkowy, zwłaszcza w ciasnym obuwiu i podczas biegania.
Palce młotkowate stopy są najczęstszą deformacją małych palców. Najczęściej dotyczy to 2. palca, ale w niektórych przypadkach deformacji ulegają również pozostałe małe palce. Palce młotkowate stopy często występują na obu stopach. Na palce młotkowate najczęściej cierpią kobiety.
Przyczyny
W paliczkach występuje brak równowagi pomiędzy mięśniami zginającymi i rozciągającymi. Wydaje się, że przyczyną może być noszenie butów na wysokich obcasach, które powodują nadmierne wyprostowanie palców podczas chodzenia. Ryzyko rozwoju palca młotkowatego jest znacznie zwiększone, jeśli drugi palec jest dłuższy niż duży palec. W niektórych przypadkach deformacja może być wynikiem przewlekłego zapalenia stawów (reumatoidalne zapalenie stawów).
Palce młotkowate często występują w tym samym czasie co paluch koślawy (krzywizna dużego palca u nogi).
Objawy
Palec dotknięty chorobą jest zgięty w stawie środkowym, a paliczek dalszy jest wciśnięty w podłoże. Palce młotkowate elastyczne mogą być wydłużone, ale nie jest to możliwe w przypadku palców stałych.
Ucisk na staw śródstopno-paliczkowy i głowy kości śródstopia powoduje ból u wielu osób. W tych miejscach często tworzy się również pogrubiona rogówka. Ból wywołują najczęściej ciasne buty, które uciskają na wystający staw. Występuje również podczas biegu, gdy wywierany jest nacisk na główkę stawową. Nie u wszystkich osób z palcem młotkowatym stopy występuje ból. Często trudno jest dobrać odpowiednio pasujące buty.
Diagnostyka
Diagnozę stawia się na podstawie typowego wyglądu palucha.
Leczenie

Celem leczenia jest złagodzenie objawów i skorygowanie nieprawidłowego ułożenia. Ważne jest, aby nosić buty, które zapewniają wystarczająco dużo miejsca dla przodostopia. Na wczesnym etapie można doprowadzić palec u stopy do prawidłowej pozycji za pomocą taśmy klejącej. Dostosowana wkładka do stopy (w bucie) może złagodzić ból. Operacja palca młotkowatego stopy z wyprostowaniem i usztywnieniem stawu środkowego może być zalecana, jeśli dolegliwości są duże, a leczenie zachowawcze nie przyniosło rezultatu.
Rokowanie
U większości pacjentów objawy łagodzi noszenie odpowiedniego obuwia.
Dodatkowe informacje
- Operacja palca młotkowatego stopy
- Palec młotkowaty stopy – informacje dla personelu medycznego
Autorzy
- Martina Bujard, dziennikarka naukowa, Wiesbaden