Ciała obce w przewodzie słuchowym można zwykle znaleźć u małych dzieci, które podczas zabawy wkładają do uszu kawałki zabawek, groch lub inne drobne przedmioty. Jednak nawet dorośli czasami potrzebują pomocy medycznej, aby usunąć coś z przewodu słuchowego, np. pozostałości bawełny po czyszczeniu uszu.
Do przewodu słuchowego mogą się też dostać owady.

Objawy
Jeśli coś utknęło w przewodzie słuchowym, pacjent zwykle odczuwa po pewnym czasie ucisk lub ma poczucie, że ucho jest zatkane. Mogą również wystąpić zawroty głowy. Jeśli ciało obce pozostanie w uchu przez dłuższy czas, może podrażnić skórę: wnętrze ucha swędzi albo boli. Po pewnym czasie może dojść do zakażenia, a z ucha może wydostawać się ropa. Jeśli ciało obce jest duże, może również wpłynąć na osłabienie słuchu.
W przypadku dzieci problemy mogą być jeszcze poważniejsze. Objawy będą te same, co opisane powyżej, ale u dziecka nie zawsze są one łatwe do zinterpretowania. Jeśli dziecko nie jest w stanie udzielić informacji, należy spróbować zajrzeć mu do uszu. Nawet gdy nic nie jest widoczne, ciało obce może nadal znajdować się głębiej w przewodzie słuchowym. Na wszelki wypadek zawsze zaleca się wizytę u lekarza, aby mógł zbadać uszy dziecka.
Leczenie
Leczenie zależy od rodzaju ciała obcego, które dostało się do przewodu słuchowego. Niektóre elementy można łatwo usunąć pęsetą lub szczypcami. Jeśli nie jest to możliwe, lekarz upewni się, że błona bębenkowa jest nienaruszona, a następnie przepłucze przewód słuchowy wodą lub zastosuje podciśnienie. W przypadku próby samodzielnego usunięcia ciała obcego łatwo jest przypadkowo wepchnąć je jeszcze głębiej do ucha. Z tego powodu najlepiej jest od razu skonsultować się z lekarzem, ewentualnie po ostrożnej próbie, aby bezpiecznie usunąć przedmiot. Jest to szczególnie ważne w przypadku dzieci, ponieważ bez otoskopu trudno jest dostrzec cokolwiek w wąskich kanałach słuchowych.
Wiele poważnych konsekwencji obecności ciała obcego w uchu jest spowodowanych próbami samodzielnego usunięcia przedmiotu, podczas których został on wepchnięty głębiej do ucha.
Owady można unieszkodliwić (utopić), wkraplając do ucha odrobinę oleju kuchennego. Następnego dnia można usunąć owada poprzez przepłukanie ucha.
Czy jest to niebezpieczne?
Zazwyczaj możliwe jest bezproblemowe usunięcie przedmiotów, które utknęły w przewodzie słuchowym. Pacjenci nie powinni jednak zbyt entuzjastycznie próbować samodzielnie usuwać przedmiotów, ponieważ mogą spowodować ranki i urazy w przewodzie słuchowym. W najgorszym przypadku może nawet dojść do uszkodzenia błony bębenkowej. Ciało obce nie powinno jednak pozostawać w przewodzie słuchowym zbyt długo, ponieważ zwiększa to ryzyko zakażenia. Jeśli pacjent jest w stanie wyczuć przedmiot i wie, że jest to coś miękkiego, może spróbować wyciągnąć go pęsetą. Zaleca się jednak ostrożność. Jeśli pęseta zostanie wprowadzona zbyt głęboko do przewodu słuchowego, może dojść do urazu. Jeśli nie da się łatwo usunąć ciała obcego lub jeśli jest to coś twardego, należy skonsultować się z lekarzem.
Jeśli podejrzewasz, że dziecko włożyło coś do ucha, ale nie widać nic w przewodzie słuchowym, możliwe, że dziecko ma zbyt dużo woskowiny, która blokuje przewód słuchowy. Nie należy jednak próbować czyścić uszu wacikami ani patycznami higienicznymi. Spowoduje to jedynie dalsze wepchnięcie woskowiny do ucha. Lekarz może zobaczyć, co znajduje się w przewodzie słuchowym zewnętrznym, za pomocą otoskopu. Woskowinę uszną można rozpuścić w gabinecie lekarskim, aby wypłynęła z przewodu słuchowego.
Dodatkowe informacje
- Ciało obce w przewodzie słuchowym — dla pracowników służby zdrowia
Autorki
- Anna Zwierzchowska, lekarz, Kraków (recenzent)
- Dr med. Susanne Meinrenken, dziennikarka medyczna, Brema