Co to jest złamanie dolnej części kości ramiennej?
W dolnej części kości ramiennej przy łokciu mogą wystąpić różne złamania. Złamania te mają następujące nazwy zgodnie z lokalizacją ich linii złamania: złamania nadkłykciowe, międzykłykciowe, złamania kłykcia, nadkłykcia i złamania przezkłykciowe, a także złamania na powierzchni stawowej. Złamania nadkłykciowe są powszechne u dzieci i często występują między czwartym a dziesiątym rokiem życia. Inne złamania występują częściej u dorosłych i osób starszych. Zobacz zdjęcia rentgenowskie normalnego stawu łokciowego — od przodu i z boku.
Bardzo blisko kości łokciowej przebiegają duże naczynia krwionośne i nerwy. Mogą one zostać uszkodzone w trakcie złamania. Dotyczy to zwłaszcza złamań nadkłykciowych.
Rozpoznanie
Złamanie kości w dolnym (dystalnym) obszarze kości ramiennej jest prawie zawsze spowodowane upadkiem na wyprostowaną rękę. W przypadku złamań nadkłykciowych często występuje przeprost łokcia, tj. łokieć jest wyprostowany bardziej niż normalnie. Zwykle prowadzi to do bólu, opuchlizny i ograniczonej mobilności.
Podczas badania lekarskiego pacjent jest badany palpacyjnie, aby sprawdzić, czy doszło do złamania. („Chrzęści” przy ruchach w obszarze złamania). Na przykład łokieć może być nieprawidłowo ustawiony w przypadku złamań nadkłykciowych. W ramach diagnostyki medycznej konieczne jest zbadanie, czy uszkodzone zostały naczynia krwionośne (tętnica ramienna) lub nerwy (nerw pośrodkowy). Należy również zbadać bark i nadgarstek, aby wykluczyć wszelkie urazy, które mogą występować w tym samym czasie.
Konkretna lokalizacja złamania jest określana na podstawie badania rentgenowskiego.
Leczenie złamania nadkłykciowego
Leczenie ma na celu zapobieganie powikłaniom w postaci uszkodzeń nerwów i/lub naczyń krwionośnych oraz osiągnięcie pozycji i punktu styku złamania, który są możliwie najbardziej zgodne z anatomią, aby zapewnić normalne funkcjonowanie łokcia.
Jeśli doszło do ucisku nerwu lub naczynia krwionośnego, konieczne może być przywrócenie dopływu krwi przez lekarza. Aby to osiągnąć, ciągnie się za przedramię. Jeśli to się nie powiedzie, poszkodowany powinien zostać jak najszybciej poddany operacji. Operacja jest również konieczna:
- U dzieci, których złamania nie mogą już być repozycjonowane bez operacji.
- Zwykle u dorosłych, których złamane kości należy ustawić we właściwej pozycji.
U dzieci
Jeśli nie występują deformacje, złamania u dzieci są leczone bez operacji. W takim przypadku stosuje się szynę gipsową od ramienia do nadgarstka, którą dziecko musi nosić przez około trzy tygodnie. Czasami złamanie jest tak złożone, że konieczna jest operacja. Po operacji dziecko musi nosić gips przez trzy tygodnie. W niektórych przypadkach może być wymagane leczenie rozciągające przez kilka tygodni przed gipsowaniem, aby przywrócić złamanie do prawidłowej pozycji anatomicznej. W okresie od jednego do dwóch tygodni po urazie wymagane są badania kontrolne, w tym zdjęcia rentgenowskie, które są również niezbędne podczas zakładania i zdejmowania gipsu. Następnie kontrole przeprowadza się w razie potrzeby.
U dorosłych
Złamanie bez deformacji jest leczone zachowawczo (tj. bez operacji). W tym celu stosuje się szynę gipsową od ramienia do nadgarstka przez maksymalnie dwa tygodnie. Łokieć musi być przy tym ustawiony pod kątem 90 stopni. Następnie nakładana jest orteza stawu (szyna podtrzymująca ze stawem zawiasowym). Miejsce złamania jest sprawdzane od jednego do dwóch tygodni po urazie za pomocą zdjęć rentgenowskich oraz podczas zakładania i zdejmowania gipsu. Następnie kontrole przeprowadza się w razie potrzeby.
Leczenie innych rodzajów złamań
Złamanie międzykłykciowe
Jeśli złamanie znajduje się w anatomicznie akceptowalnej pozycji, stosuje się leczenie zachowawcze. Zakłada się szynę gipsową od ramienia do nadgarstka. Łokieć musi być przy tym ustawiony pod kątem 90 stopni. Gips jest zdejmowany po dwóch tygodniach. Następnie stosuje się specjalną ortezę, która umożliwia ostrożne i delikatne ruchy. Usuwa się ją po sześciu tygodniach. Z reguły kontrolne badanie RTG jest przeprowadzane po okresie od jednego do dwóch tygodni i po sześciu tygodniach.
W przypadku nieprawidłowej pozycji wykonywana jest operacja. Złamanie jest ustawiane w anatomicznie prawidłowej pozycji za pomocą kołków lub płytek i śrub. Po operacji nakładana jest szyna gipsowa od ramienia do nadgarstka. Łokieć jest przy tym ustawiony pod kątem 90 stopni. Szynę należy nosić przez cztery do sześciu dni. Następnie należy nosić ortezę i rozpocząć delikatną mobilizację. Po tym często następuje skierowanie na fizjoterapię w celu rehabilitacji.
Złamanie kłykcia i nadkłykcia
U dorosłych złamanie bez deformacji można leczyć zachowawczo. W tym celu nosi się szynę gipsową od ramienia do nadgarstka przez dwa tygodnie. (Łokieć jest przy tym ustawiony pod kątem 90 stopni). Po tym następuje ostrożna mobilizacja w ortezie stawu. Usuwa się ją po sześciu tygodniach. W przypadku złamania z deformacją konieczna jest operacja. Złamanie jest utrzymywane w anatomicznie prawidłowej pozycji za pomocą płytki i śrub. Po operacji nakładana jest szyna gipsowa od ramienia do nadgarstka. Łokieć jest przy tym ustawiony pod kątem 90 stopni. Szynę należy nosić przez cztery do sześciu dni. Następnie należy nosić ortezę i rozpocząć delikatną mobilizację. Po tym często następuje skierowanie na fizjoterapię w celu rehabilitacji.
Dzieci często wymagają operacji, ponieważ zwykle nie ma u nich anatomicznie prawidłowego złamania. Złamanie jest stabilizowane za pomocą kołków lub śrub. Dalsze leczenie po tym zabiegu jest podobne do leczenia dorosłych.
Złamanie przezkłykciowe
Złamanie to jest leczone chirurgicznie i mocowane za pomocą kołków lub małych śrub. Poza tym leczenie jest podobne do stosowanego w przypadku innych rodzajów złamań. Odbywa się to za pomocą gipsu, ortez i kilku badań kontrolnych. Złamanie to zazwyczaj goi się powoli.
Uszkodzenie powierzchni stawowej
Złamanie na powierzchni stawowej stawu łokciowego wymaga operacji. Procedura chirurgiczna zależy od rodzaju złamania.
Powikłania
Jeśli tętnica zostanie uszkodzona, mogą pojawić się duże obrzęki i może nastąpić zakłócenie dopływu krwi. Może to prowadzić do trwałego uszkodzenia mięśni (przykurczu Volkmanna). Należy to dokładnie monitorować. Stan ten może być również związany ze zbyt ciasnymi gipsami lub bandażami. Oznaką tego stanu jest ból przy biernym wyprostowaniu palca. Dziecko nie chce otworzyć dłoni, przedramię jest tkliwe. Należy natychmiast skontaktować się z lekarzem!
W przypadku złamania skośnego mogło dojść do uszkodzenia nerwu pośrodkowego, ponieważ powierzchnia złamania przecina nerwy. Jednak całkowite przerwanie nerwu zdarza się bardzo rzadko. Jeśli nerw zostanie uszkodzony wcześnie, jego funkcja powraca do normy w ciągu kilku miesięcy.
Rokowanie
W przypadku poważnych uszkodzeń ruchomość łokcia jest często ograniczona. Prawidłowo leczone złamania nadkłykciowe zwykle nie powodują poważnych uszkodzeń u dzieci.
Dodatkowe informacje
- Złamanie dystalnej części kości ramiennej — informacje dla lekarzy
Ilustracje
Autorzy
- Philipp Ollenschläger, dziennikarz medyczny, Kolonia