Rzepka
Rzepka to niewielka kość znajdująca się z przodu kolana. Rzepka jest wzmocnieniem ścięgna mocnych mięśni przedniej części uda, prostowników kolana.
Złamania rzepki są stosunkowo rzadkie i mogą być podłużne, poprzeczne, awulsyjne lub chrzęstno-kostne.
Mechanizm urazu
Złamanie rzepki może nastąpić w wyniku upadku lub silnego zgięcia kolana. W pewnych okolicznościach wystarczy duże obciążenie mięśni uda, na przykład podczas podskakiwania.
Złamanie rzepki powoduje silny ból w kolanie. Często staw kolanowy jest opuchnięty, a jego okolice mogą być zaczerwienione i bolesne. Ruch w stawie jest bardzo utrudniony, szczególnie ruch do wyprostu.
Diagnostyka
Za pomocą badania rentgenowskiego można stwierdzić, czy doszło do złamania i gdzie jest ono umiejscowione.
Leczenie
W przypadku niewielkich złamań rzepki zakłada się gips lub szynę. Ich zadaniem jest unieruchomienie stawu kolanowego, aby mogła się dobrze zrosnąć. Gips sięga od uda do kostki i nosi się go zwykle przez 5–6 tygodni. Następnie na podstawie zdjęć rentgenowskich lekarz ocenia, czy uraz się wygoił.
W przypadku większych złamań sam opatrunek gipsowy może nie wystarczyć do tego, aby kość się zrosła. W takim przypadku konieczne może być operacyjne połączenie kości. Po zabiegu konieczne może być ustabilizowanie stawu kolanowego za pomocą opatrunku gipsowego na okres od trzech do sześciu tygodni. Z gipsu można zrezygnować, jeśli po operacji złamanie jest stabilne. Po kilku dniach można ponownie ruszać kolanem. Kolano można obciążać w zgięciu, natomiast w wyproście nie.
Po zdjęciu gipsu mięśnie uda są często osłabione. Aby uniknąć sztywności i bólu w przyszłości, jeszcze przez jakiś czas należy ćwiczyć. Najczęściej ćwiczenia są wykonywane są pod nadzorem fizjoterapeuty.
Rokowanie
Jeśli kość dobrze się zrośnie, dolegliwości w późniejszym okresie będą prawdopodobnie nieznaczne lub nie będzie ich wcale. Niektóre osoby mogą odczuwać lekką sztywność i ból, ale można temu zaradzić, wykonując odpowiednie ćwiczenia.
Dodatkowe informacje
- Gipsowanie, możliwe powikłania
- Informacje ogólne na temat złamań
- Złamanie kolana
- Złamanie rzepki — informacje dla lekarzy
Ilustracje
Autorzy
- Philipp Ollenschläger, dziennikarz medyczny, Kolonia