Liczba gorących dni w Europie i w innych częściach świata znacznie wzrosła w ostatnich latach z powodu zmian klimatycznych.
Gorące dni to dni z temperaturą powietrza przekraczającą 30°C.
W tropikalne noce temperatura nie spada poniżej 20°C.
Występujące kolejno gorące dni połączone z tropikalnymi nocami nazywane są falami upałów.
Ludzie w miastach są bardziej narażeni na upał (budynki i ulice kumulują ciepło, a fasady budynków odbijają ciepło).
Jeszcze przed końcem tej dekady możliwe są ekstremalne fale upałów na nieznaną dotąd skalę.
Upał wiąże się ze znacznym zagrożeniem dla zdrowia.
Wszyscy mogą odczuwać pogorszenie samopoczucia i wydajności.
Upały zwiększają między innymi ryzyko zawałów serca, udarów, niewydolności nerek i przedwczesnych porodów.
Upał może być śmiertelny.
Zwiększone ryzyko poważnego uszczerbku na zdrowiu związanego z upałem istnieje szczególnie:
u osób starszych
w przypadku chorób przewlekłych (zwłaszcza chorób układu krążenia, chorób układu oddechowego, cukrzycy i chorób neurologicznych)
podczas przyjmowania niektórych leków (np. leków moczopędnych)
u osób wymagających opieki
u osób z nadwagą
u niemowląt i małych dzieci
podczas pracy i wysiłku fizycznego na świeżym powietrzu
u kobiet w ciąży
u osób izolowanych społecznie
u osób bezdomnych lub znajdujących się w niekorzystnej sytuacji mieszkaniowej
Można chronić siebie i innych przed upałem.
Wskazówki dotyczące zachowania w upale
Ogólne wskazówki
Zasięganie informacji
Należy śledzić prognozy pogody, zwracać uwagę na ostrzeżenia o upałach:
1. poziom ostrzeżenia: temperatura odczuwalna >32°C przez 2 dni z rzędu przy niewielkim ochłodzeniu w nocy
2. poziom ostrzeżenia: temperatura odczuwalna >38°C
W dni z ostrzeżeniami należy zwracać szczególną uwagę na siebie i innych ludzi.
Unikanie upału
Dostosowanie codziennych aktywności do upału:
przesunięcie spraw i aktywności na chłodniejsze godziny poranne i wieczorne
W miarę możliwości przebywanie w zacienionych, ewentualnie chłodzonych miejscach
unikanie dużych powierzchni asfaltowych lub betonowych
Noszenie jasnej, luźnej, przewiewnej odzieży wykonanej z bawełny lub innych włókien naturalnych
Przykrywanie się do spania prześcieradłem lub pustą poszwą
Unikanie źródeł ciepła w domu
wyłączenie nieużywanych źródeł światła i urządzeń elektrycznych, nieużywanie piekarnika
Jeśli w pomieszczeniach jest bardzo gorąco, należy znaleźć chłodne i/lub klimatyzowane miejsce, np. budynek publiczny, muzeum, bibliotekę lub kościół.
Żywność i napoje
Należy pić wystarczająco dużo, nawet bez uczucia pragnienia, co najmniej 2 litry dziennie (bez kofeiny i alkoholu, najlepiej wodę z kranu, niesłodzone herbaty lub rozcieńczone soki owocowe).
Napoje mogą być schłodzone, ale nie lodowate.
W przypadku stwierdzonych chorób, takich jak niewydolność serca lub nerek, należy omówić z lekarzami prowadzącymi zalecaną ilość wypijanych płynów.
Niskokaloryczna, lekka żywność o wysokiej zawartości wody (owoce, warzywa)
ograniczenie pokarmów bogatych w białko (ryby, mięso, nabiał, orzechy i rośliny strączkowe)
kilka małych, lekkich posiłków zamiast trzech dużych
lekko słone potrawy, takie jak rosół
Chłodzenie
W ciągu dnia należy zaciemnić mieszkanie i zamknąć okna.
Wyjątek: pomieszczenia z gazowymi piecami konwekcyjno-parowymi lub gazowymi ogrzewaczami przepływowymi muszą być stale wentylowane (niebezpieczeństwo zatrucia tlenkiem węgla)!
Dywany należy usunąć na czas upałów, ponieważ magazynują ciepło.
Wietrzenie tylko wieczorem lub w nocy i we wczesnych godzinach porannych, gdy na zewnątrz jest chłodniej niż w mieszkaniu
wentylacja poprzeczna poprzez otwarcie wszystkich okien
Wentylatory lub wachlarze są pomocne do temperatury 35°C.
Pojemnik z kostkami lodu umieszczony przed wentylatorem zwiększa efekt chłodzenia.
Systemy klimatyzacji zużywają dużo energii i nasilają problem upałów w miastach, odprowadzając ciepło z pomieszczeń na zewnątrz.
Należy regularnie schładzać się, biorąc (letni) prysznic, stosując zimne okłady lub chłodne kąpiele rąk lub stóp.
Po prysznicu nie należy się wycierać lub można się tylko lekko osuszyć, odparowanie wody ma działanie chłodzące.
W drodze trzeba mieć przy sobie wodę w butelce z rozpylaczem, aby chłodzić twarz, ręce i szyję.
Ochrona przed słońcem
Ochrona skóry i ciała przed nadmiernym nasłonecznieniem
stosowanie kremów przeciwsłonecznych o wysokim współczynniku ochrony przeciwsłonecznej i noszenie okularów przeciwsłonecznych z dobrą ochroną przed promieniowaniem UV
Troska o innych ludzi i zwierzęta
Raz dziennie należy kontaktować się ze starszymi osobami samotnymi, wymagającymi opieki, a także z osobami przewlekle chorymi w rodzinie lub otoczeniu.
Nigdy nie wolno zostawiać niemowląt, małych dzieci i zwierząt w samochodzie.
Specjalne wskazówki dla szczególnych grup osób i w specjalnych okolicznościach
Osoby starsze i cierpiące na choroby przewlekłe
Jeśli z powodu przewlekłej choroby występują ograniczenia w ilości spożywanych płynów, w razie przyjmowania leków odwadniających lub stwierdzonych chorób układu krążenia lub nerek, należy omówić z lekarzem rodzinnym postępowanie w czasie upałów.
Leki należy zmieniać wyłącznie w porozumieniu z lekarzem prowadzącym.
Podczas upałów może być konieczne częstsze sprawdzanie ciśnienia tętniczego i poziomu glukozy we krwi.
W przypadku złego samopoczucia należy natychmiast skontaktować się z lekarzem.
Należy unikać forsownych aktywności.
Nie należy przechowywać leków w zbyt wysokiej temperaturze, zwykle maksymalnie 25°C, np. w najchłodniejszym pomieszczeniu w domu lub w lodówce, jeśli jest bardzo gorąco.
Kobiety ciężarne
Powinny unikać wysiłku, robić więcej przerw, schładzać się w cieniu.
W upale często dochodzi do zatrzymania wody w organizmie, dlatego należy nosić wygodne i wystarczająco szerokie obuwie.
Zmęczone i opuchnięte nogi należy opłukać pod chłodnym prysznicem, a następnie jeszcze mokre natłuścić orzeźwiającym olejkiem, np. rozmarynowym lub cytrynowym.
Ochrona przed upałem niemowląt i małych dzieci
Ze względu na dużą powierzchnię ciała w stosunku do masy ciała dzieci tracą więcej płynów przez parowanie.
Niemowlęta i małe dzieci mają nie w pełni wykształconą zdolność do regulowania temperatury ciała.
Zwykle dzieci karmione wyłącznie piersią nie potrzebują dodatkowych płynów.
Jednak należy podawać pierś częściej niż zwykle.
Oznaka wystarczającego spożycia płynów: zużycie 5–6 pieluch przez 24 godziny
Dzieciom, którym podaje się mleko modyfikowane i/lub rozszerzoną dietę, należy podawać dodatkowe płyny (wodę lub niesłodzoną herbatę owocową).
Dotyczy to również dzieci, które mają biegunkę lub stosunkowo suche pieluszki.
Ochrona przed promieniowaniem UV
Nie wystawiać niemowląt (poniżej 1. roku życia) na bezpośrednie promieniowanie słoneczne!
okulary przeciwsłoneczne z wystarczającą ochroną przed promieniowaniem UV (z oznaczeniem „UV-400“)
stosowanie odpowiednich dla dzieci kremów przeciwsłonecznych o wysokim współczynniku ochrony przeciwsłonecznej (min. 30 minut przed wyjściem na zewnątrz)
ewentualnie odzież chroniąca przed promieniowaniem UV
Podczas najgorętszej części dnia należy przebywać w pomieszczeniu lub w cieniu.
Niemowlęta i małe dzieci powinny spać w najchłodniejszym miejscu w domu.
W miarę możliwości należy zapewnić małym dzieciom chłodzenie letnią wodą w brodziku, dużej misce z wodą lub pod rozpylaczami wody (tylko pod nadzorem!).
Osoby pracujące zawodowo na świeżym powietrzu
Zwiększone ryzyko wypadków z powodu obniżonej koncentracji i wydajności w upale
Należy nosić lekkie, dobrze wentylowane nakrycie głowy z ochroną szyi i uszu.
Należy zadbać o ochronę przed promieniowaniem UV (bawełniana odzież okrywająca ciało, krem przeciwsłoneczny, okulary przeciwsłoneczne).
W miarę możliwości przesunąć godziny pracy na chłodniejsze pory dnia.
Należy korzystać z możliwości ochłodzenia się.
Informacje na temat środków pierwszej pomocy w przypadku szkód zdrowotnych spowodowanych wysoką temperaturą i udaru cieplnego
Sportowcy
Należy unikać uprawiania sportu w gorące południe i późnym popołudniem.
W miarę możliwości pozostawać w cieniu.
odpowiednia ochrona przed promieniowaniem UV (krem przeciwsłoneczny, osłona głowy i szyi, okulary przeciwsłoneczne)
Należy unikać nadmiernego wysiłku.
bez treningów na granicy możliwości
bez treningu wytrzymałościowego w temperaturach powyżej 30°C
częstsze przerwy w cieniu
Należy pić wystarczająco dużo przed i w trakcie aktywności fizycznej, nawet zanim pojawi się uczucie pragnienia.
Kierowcy
Zwiększone ryzyko wypadków z powodu spadku uwagi i koncentracji w upale
Podczas długich podróży samochodem należy zrobić kilka przerw.
W miarę możliwości parkować w cieniu.
używanie mat przeciwsłonecznych, rolet przeciwsłonecznych itp.
przykrywanie ściereczkami fotelików dziecięcych, deski rozdzielczej, kierownicy itp.
wsadzanie dzieci do samochodu wyłącznie po sprawdzeniu temperatury fotelika
Przed wyruszeniem w drogę należy dobrze przewietrzyć samochód, otwierając wszystkie drzwi.
Ruszając, ustawić klimatyzację na niskim poziomie z wentylatorem na najwyższym ustawieniu i jechać z otwartymi oknami przez kilka minut. Następnie zamknąć okno i chłodzić powietrzem w obiegu przez kilka minut. Potem ponownie wyregulować dopływ świeżego powietrza.
Układ klimatyzacji musi wyschnąć, aby zapobiec rozwojowi drobnoustrojów. W tym celu należy wyłączyć klimatyzator na kilka minut przed końcem podróży.
Postępowanie z żywnością
Łatwo psującą się żywność należy przechowywać w lodówce.
Regularnie sprawdzać temperaturę w lodówce; jeśli nie ma wbudowanego termometru, należy użyć dodatkowego termometru do lodówek. Temperatura nie powinna przekraczać 4ºC.
Podczas zakupów należy utrzymać łańcuch chłodniczy, w razie potrzeby za pomocą toreb chłodzących i elementów chłodzących.
Żywność szybko zużyć.
Nie należy niepotrzebnie pozostawiać łatwo psującej się żywności w ciepłym miejscu przez długi czas, np. podczas grillowania.
Przygotowaną żywność należy jak najszybciej schłodzić i przechowywać w lodówce. Nie utrzymywać potraw w cieple!
Żywność, np. owoce, należy przechowywać pod przykryciem, aby chronić ją przed owadami.
Śmieci należy wyrzucać codziennie, aby uniemożliwić powstawanie miejsc wylęgu owadów.
Ochrona przed komarami
W miarę możliwości: założyć siatki przeciw owadom na okna i drzwi.
Należy stosować środki odstraszające owady i nosić odzież zakrywającą (lekkie długie spodnie i koszule).
Unikać stojącej wody jako miejsca składania jaj przez owady.
Regularnie opróżniać napełnione wodą pojemniki na balkonie lub w ogrodzie (podstawki pod doniczki, konewki).
Przykrywać beczki na deszczówkę.
Naczynia na zewnątrz odwracać do góry dnem, aby zapobiec gromadzeniu się wody.
Kiedy należy szukać pomocy?
Należy pomagać osobom w swoim otoczeniu, u których występują niebezpieczne problemy zdrowotne związane z upałem.
Omdlenie spowodowane ciepłem
W przypadku objawów omdlenia spowodowanego ciepłem po długotrwałym staniu lub wysiłku fizycznym w gorącym otoczeniu, takich jak:
zawroty głowy
nudności
zasłabnięcie
ewentualnie zatrzymanie wody w nogach (obrzęk cieplny)
Rozpięcie ubrania, przeniesienie do chłodnego otoczenia, schłodzenie i picie dużych ilości płynów. W przypadku utraty przytomności należy wezwać pogotowie.
Przegrzanie
W przypadku objawów przegrzania i wyczerpania cieplnego, takich jak:
podwyższona temperatura ciała do 40°C
ból głowy, zawroty głowy
silne pragnienie
nudności, wymioty
osłabienie, drażliwość i zaburzenia koordynacji
Chłodzić ciało workami z lodem w pachwinach i pod pachami, stanąć/usiąść bez ubrania z wilgotną skórą przed wentylatorem, pić duże ilości płynów.
Udar cieplny
W przypadku objawów udaru cieplnego, który może rozwijać się powoli z wyczerpania cieplnego lub szybko z nadmiernego wysiłku:
podwyższona temperatura ciała powyżej 40°C
zamroczenie/omdlenie
ból głowy, zawroty głowy
nudności
sucha, gorąca i zaczerwieniona skóra, brak potu
osłabienie krążenia aż do wstrząsu
napady padaczkowe
Wezwać pogotowie, schłodzić do czasu przybycia służb ratunkowych, w miarę możliwości zanurzyć poszkodowanego w lodowatej wodzie, a jeśli nie jest to możliwe — stosować środki wymienione powyżej. Udar cieplny zagraża życiu!
Liczba gorących dni w Europie i w innych częściach świata znacznie wzrosła w ostatnich latach z powodu zmian klimatycznych.
Gorące dni to dni z temperaturą powietrza przekraczającą 30°C.
W tropikalne noce temperatura nie spada poniżej 20°C.
Profilaktyka/Promocja zdrowego trybu życia
Oparzenia, przewodnik
/link/36531c83f98c41da8c3d296895d0db16.aspx
/link/36531c83f98c41da8c3d296895d0db16.aspx
oparzenia-przewodnik
SitePublic
Oparzenia, przewodnik
K.Reinhardt@gesinform.de
Kj.Reinhardt@gesinformmroz@konsylium24.de (patched by linkmapper)pl