Chód do wewnątrz („chód gołębi”, rotacja wewnętrzna)
W spoczynku czubkipalce stóp skierowane są przyśrodkowo.1
Chód na zewnątrz (rotacja zewnętrzna)
W spoczynku czubkipalce stóp skierowane są na bokizewnątrz.1
Częstość występowania
W okresie wzrostu chód do wewnątrz dotyczy 13% dzieci.
Chód do wewnątrz jest jedną z najczęstszych przyczyn kierowania zdrowych dzieci do ortopedy dziecięcego.2
Ta postać występuje bardzo często w wieku od 3 do 8 lat i jest związana ze zwiększonym kątem antetorsji kości udowej u ponad połowy pacjentów.3 Stan ten zwykle normalizuje się przed 13–14 rokiem życia.
Obie formy są powszechne u niemowląt i małych dzieci, przy czym chód do wewnątrz występuje znacznie częściej niż chód na zewnątrz.
Niektóre dzieci obracają stopy mocno na zewnątrz podczas nauki chodzenia (retrowersja kości udowej, znana również jako chód Charliego Chaplina).
W drugim roku życia chód Charliego Chaplina może zostać zastąpiony chodem do wewnątrz ze względu na większy kąt antetorsji w biodrze.
Chód do wewnątrz
Zwykle spowodowany jedną z trzech następujących nieprawidłowości:
W pierwszym roku życia najczęstszą przyczyną jest pes adductus, ewentualnie w połączeniu z przyśrodkowym skrętem kości piszczelowej.
U małych dzieci przyczyną jest przyśrodkowy skręt kości piszczelowej, ewentualnie w połączeniu z pes adductus, która może występować jednostronnie lub obustronnie.
Później najczęstszą przyczyną jest antetorsja kości udowej, która prawie zawsze objawia się obustronnie i symetrycznie.
Chód na zewnątrz
Ta nieprawidłowość występuje rzadziej niż chód do wewnątrz, a jej najczęstsze przyczyny to:
Jest to normalne zjawisko, które zwykleZwykle koryguje się samoistnie przed ukończeniem 13–14 roku życia i bardzo rzadko wymaga leczenia chirurgicznego.
Ważne jest, aby odróżnić przyczyny łagodne, które nie wymagają leczenia, od przyczyn złośliwychpoważnych, które wymagają leczenia:
łagodne (i zdecydowanie najczęstsze) zwiększona antetorsja kości udowej, zwiększony przyśrodkowy skręt kości piszczelowej, przywiedzenie przodostopia/stopa sierpowata5
WZmiany fizjologiczne w stawach zachodzą w ciągu pierwszych 6 lat życia w stawach zachodzą normalne zmiany fizjologiczne.
Szpotawość często występuje w wieku 1–3 lat.
Koślawość często występuje w wieku 3–6 lat.
Powody wizyty u lekarza
Rodzice zwykle konsultują się z lekarzem z powodówpowodu kosmetycznychniepokoju zaburzonym wzorcem chodu u dziecka, ponieważpowodującego uważają,np. że ich dziecko częstopotykanie się potyka lub martwią sięobawami o możliwe długoterminowe konsekwencje chodu do wewnątrz.7
DiagnozaRozpoznanie jest często stawianastawiane po 3. roku życia, osiąga szczytnajczęściej między 4. a 6. rokiem życia, a następnie cofa się w 2 fazach (6–8 rok życia i okres dojrzewania).
Nieprawidłowe ustawienie normalizuje się samoistnie u >>80% do 13. lub 14. roku życia8, a osteotomia rotacyjna zwykle nie jest konieczna.9-10
Leczenie ortezami itp. nie może skorygować nieprawidłowego ułożenia.
Ta nieprawidłowość jest powszechna we wczesnym niemowlęctwie i występuje z powodu zewnętrznego przykurczu rotacyjnego biodra w wyniku ucisku wewnątrzmacicznego.4,11-12
Wywiad lekarski
Obserwacje rodziców
Zazwyczaj konsultacja z lekarzem odbywa się na podstawie obserwacji rodziców.
NiepeNieprawidłnosprawnoowośćci w zakresie chodzeniachodu?
StopieńOcena niepestopnia nieprawidłnosprawnoowości w zakresie chodzeniachodu odgrywa decydującą rolę w oceniewyborze środkówmetod terapeutycznych.
Dysplazja stawu biodrowego w rodzinie?
W przypadku chodu do wewnątrz zawsze należy badać całe kończyny dolne. W rzadkich przypadkach przyczyną nieprawidłowego ustawienia stóp może być dysplazja stawu biodrowego.
Badanie fizykalne
Informacje ogólne
Ocena chodu dziecka
Jeśli dziecko obraca kolana do wewnątrz podczas chodzenia, przyczyną chodu do wewnątrz jest zwykle udo.
Jeśli podczas chodzenia kolana skierowane są do przodu, przyczyną chodu do wewnątrz jest zwykle podudzie lub stopa.
Należy wykluczyć zaburzenia nerwowo-mięśniowe.
Pomiar odległości międzykłykciowej i odległości międzykostkowej.13
Możliwe jest stwierdzenie stopnia szpotawości i koślawości kolan.
Powoduje znacznie zwiększoną rotację wewnętrzną stawu biodrowego, normalne odwodzenie i ewentualnie zmniejszoną rotację zewnętrzną. Rotacja jestRotację najlepiej sprawdzanaocenić w pozycji leżącej z ugiętymi kolanami i czubkamipalcami stóp jako wskaźnikami. Typowa jest rotacja wewnętrzna do 90 stopni i ograniczona rotacja zewnętrzna.
Rotacja podudzia
Najlepszym sposobem oceny tej rotacji jest posadzenie dziecka na ławce z nogami zwisającymi w dół: Kolanakolana skierowane są do przodu, ale stopy do wewnątrz.
Przywiedzenie przodostopia
Badanie stopy w pozycji leżącej na brzuchu wykazuje wysklepienie bocznego brzegu stopy.
Biodro powinno zostać prześwietlone, jeśli występuje ból, ograniczone odwodzenie lub inne problemynieprawidłowości.
Postępowanie i zalecenia
Leczenie
Ze względu na samoistną korekcję, która występuje w większości przypadków w okresie wzrostu, decydującącym terapiąpostępowaniem jest edukacja i doradztwo w zakresie obrazu klinicznego.
Korekcja chirurgiczna prawie nigdy nie jest konieczna po okresie wzrostu. W badaniu obejmującym 202 dzieci z chodem do wewnątrz u żadnego z nich nie była wskazana operacja.3
Wskazaniami do operacji po zakończeniu wzrostu są:
rzeczywisty kąt antetorsji >>40 stopni i wyraźne objawy kliniczne, których nie można wyjaśnić w żaden inny sposób (ból kolana, pachwiny, dolnej części pleców, częste upadki)
Postępowanie i zalecenia
Leczenie
Ze względu na samoistną korekcję, która występuje w większości przypadków w okresie wzrostu, decydującą terapią jest edukacja i doradztwo w zakresie obrazu klinicznego.
Korekcja chirurgiczna prawie nigdy nie jest konieczna po okresie wzrostu. W badaniu obejmującym 202 dzieci z chodem do wewnątrz u żadnego z nich nie była wskazana operacja.3
Wskazaniami do operacji po zakończeniu wzrostu są:
rzeczywisty kąt antetorsji >40 stopni i wyraźne objawy kliniczne, których nie można wyjaśnić w żaden inny sposób (ból kolana, pachwiny, dolnej części pleców, częste upadki)
Wskazania do skierowania
Retrowersja kości udowej
Chód Charliego Chaplina zwykle normalizuje się samoistnie i nie wymaga specjalistycznego leczenia.
Przywiedzenie przodostopia
Deformacja zwykle ustępuje samoistnie.
Może zajść potrzeba skierowania do fizjoterapeuty na ćwiczenia rozciągające.
Jeśli nieprawidłowość ta nie zostanie skorygowana w ciągu pierwszych 3 miesięcy życia, dziecko powinno zostać skierowane do specjalisty ortopedy w celu oceny korekcji za pomocą gipsu.
Antetorsja kości udowej
To nieprawidłowe ustawienie zwykle ustępuje samoistnie i dlatego nie wymaga leczenia przez specjalistęortopedycznego.
Przyśrodkowerodkowa skręcenierotacja kości piszczelowej
Dzieci nie powinny spać na brzuchu ani siedzieć na nogach.8
Jeśli deformacja jest wyraźna, należy skierować dziecko do specjalisty, gdy osiągnie ono wiek szkolny. Skierowanie jest bardziej odpowiednie w przypadku jednostronnego nieprawidłowego ułożenia.
Davids JR, Davis RB. Tibial torsion: significance and measurement. Gait Posture. 2007;26:169-171. PubMed
Beauchamp RD. 'Doctor, my son walks funny': a guide for the perplexed. Can Fam Physician 1990; 36: 1575-80. PubMed
Wall EJ. Practical primary pediatric orthopedics. Nurs Clin North Am 2000; 35: 95-113. PubMed
Scherl SA. Common lower extremity problems in children. Pediatr Rev 2004; 25:52. PubMed
AutorenAutorzy
Joanna Dąbrowska-Juszczak, redaktor
Lino Witte, Dr. med., Arzt in Weiterbildung, Orthopädie und Unfallchirurgie, Münster
M218
Chód z rotacją do wewnątrz; Chód z rotacją na zewnątrz; Retrowersja kości udowej; Chód Charliego Chaplina; Stopy z rotacją do wewnątrz; Stopy z rotacją na zewnątrz; Kąt antetorsji szyjki kości udowej; Dysplazja stawu biodrowego; Mózgowe porażenie dziecięce; Przywiedzenie przodostopia; Stopa końsko-szpotawa; Retrowersja kości udowej; chód gołębi
koslawy chod; koslawe chodzenie
chod z rotacja do wewnatrz; chod z rotacja na zewnatrz; rertowersja kosci udowej; chod Charliego Chaplina; stopy z rotacja do wewnatrz; stopy z rotacja na zewnatrz; kat antetorsji szyjki kosci udowej; mozgowe porazenie dzieciece; stopa konsko-szpotawa; retrowersja kosci udowej; chod golebi
Chód do wewnątrz („chód gołębi”, rotacja wewnętrzna)
W spoczynku czubkipalce stóp skierowane są przyśrodkowo.1
W spoczynku czubkipalce stóp skierowane są przyśrodkowo.1 Chód na zewnątrz (rotacja zewnętrzna)
W spoczynku czubkipalce stóp skierowane są na bokizewnątrz.1