Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Stopa sierpowata (pes adductus)

Streszczenie

  • Definicja:Przywiedzenie przodostopia u noworodków i niemowląt, występuje w postaci elastycznej (metatarsus adductus) i sztywnej (metatarsus varus).
  • Częstość występowania:Jedna z najczęstszych deformacji stóp ponad 1 przypadek na 1000 żywych urodzeń.
  • Objawy:Rotacja palców stóp do wewnątrz u niemowląt.
  • Obraz kliniczny:Objawy kliniczne to przywiedzenie przodostopia i silna rotacja palców do wewnątrz.
  • Diagnostyka:Obrazowanie diagnostyczne nie jest wymagane.
  • Terapia:Ponad 90% przypadków koryguje się samoistnie, gdy dziecko zaczyna chodzić. Sztywne przypadki mogą wymagać leczenia gipsem.

informacje ogólne

Definicja

  • Przywiedzenie przodostopia to albo metatarsus adductus albo metatarsus varus.1
  • Przodostopie przywiedzione
    • Jest najczęstszą wrodzoną deformacją stopy. Jest to choroba czynnościowa.2
    • Występuje przywiedzenie przodostopia z wypukłością brzegu bocznego. Od strony przyśrodkowej można stwierdzić kształt litery C.
    • Jest to deformacja elastyczna.
  • Koślawość śródstopia
    • Jest to anomalia kostna charakteryzująca się podwichnięciem stawu stępowo-śródstopnego i przywiedzeniem kości śródstopia.3
    • Jest to deformacja sztywna.

Częstość występowania

  • Występuje u 1–2 na 1000 noworodków.4
  • W badaniu noworodków zapadalność na deformacje stóp sięgała aż 4,2%. Spośród tych przypadków 76% stanowiła koślawość śródstopia.5
    • Podczas obserwacji w wieku 5-6 lat prawie wszyscy pacjenci mieli prawidłowe stopy.
  • Występuje częściej u dziewczynek.6
  • Częściej dotyczy lewej strony.7.

Etiologia i patogeneza

  • Najbardziej prawdopodobną przyczyną jest wewnątrzmaciczne uwięźnięcie stopy, szczególnie w ostatnim okresie ciąży.
  • Dlatego schorzenie to występuje częściej u noworodków urodzonych w terminie niż u wcześniaków, a także częściej dotyka bliźnięta.2,7

ICD-10

  • Q66.2 Szpotawość śródstopia wrodzona

Diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

  • Typowe objawy kliniczne

Diagnostyka różnicowa

Wywiad lekarski

  • Występuje przywiedzenie przodostopia.
  • Stan ten jest główną przyczyną rotacji palców stóp do wewnątrz u niemowląt i zwykle normalizuje się, gdy dziecko zaczyna chodzić.8
  • W nielicznych przypadkach, w których przywiedzenie przodostopia występuje jednostronnie, zwykle dotyczy to lewej stopy.4

Badanie fizykalne

  • Występuje przywiedzenie przodostopia z wypukłością brzegu bocznego.
  • Kostka wykazuje normalną ruchomość, choroba jest ograniczona do przodostopia.9
    • zgięcie grzbietowe 20 stopni
    • zgięcie podeszwowe 50 stopni
  • Wykluczenie stopy końsko-szpotawej
    • Stopa końsko-szpotawa wpływa nie tylko na przodostopie, ale także na inne deformacje.
      • nadmierna supinacja, zewnętrzne krawędzie stopy skierowane w dół
      • Stopa nie może być wyciągnięta grzbietowo poza normalną pozycję (stopa szpiczasta).
      • Pięta odchyla się przyśrodkowo (calcaneus varus).
      • wysokie podbicie
  • Ocena elastyczności stopy10
    • Należy utrzymać piętę w normalnej pozycji i odchylić przodostopie przynajmniej do pozycji neutralnej.
    • Jeśli nie jest to możliwe, mamy do czynienia ze sztywną deformacją zwaną metatarsus varus.

Diagnostyka u specjalisty

  • Diagnostyka rentgenowska zwykle nie jest konieczna.

Wskazania do skierowania

  • Przy podejrzeniu sztywnej deformacji
  • Jeśli wada nie zostanie skorygowana w wieku około 8 miesięcy

Lista kontrolna do skierowania

Przywiedzenie przodostopia

  • Cel skierowania
    • diagnostyka lub terapia (leczenie gipsem)
  • Wywiad lekarski:
    • Kiedy wykryto wadę? Rozwój nieprawidłowego ustawienia?
    • Czy próbowano rozciągania?
  • Badanie fizykalne
    • opis stopnia przywiedzenia
    • Czy możliwe jest skorygowanie nieprawidłowego ustawienia poprzez rozciąganie?
    • ruchomość stawu skokowego stopień zgięcia i wyprostu
  • Badanie uzupełniające
    • brak wskazań

Leczenie

Cele leczenia

  • Całkowite skorygowanie nieprawidłowego ustawienia

Ogólne informacje o leczeniu

  • Podczas snu i odpoczynku należy unikać przyjmowania pozycji, w których przodostopie znajduje się w wymuszonym przywiedzeniu.9
  • Przywiedzenie śródstopia
    • Większość przypadków ulega korekcji przed ukończeniem pierwszego roku życia.11
    • Rodzice mogą stymulować ten proces poprzez ćwiczenia rozciągające.12
    • Ogólnie rzecz biorąc, rodzice powinni być informowani i uspokajani o wysokim odsetku samoistnych korekt elastycznej stopy sierpowatej.9
  • Koślawość śródstopia
    • Może wymagać leczenia za pomocą gipsu, najlepiej przed 8. miesiącem życia, ponieważ deformacja może się z czasem pogłębiać.3
    • Gips na podudzie na okres 6–12 tygodni, zmieniany co 1–2 tygodnie i utrzymujący stopę w pozycji wyprostowanej.9

Zalecenia dla pacjentów

  • Ćwiczenia rozciągające
    • Rodzice mogą wspierać korekcję w pierwszych 8 miesiącach życia poprzez ćwiczenia rozciągające.
    • Tyłostopie jest utrzymywane stabilnie jedną ręką, podczas gdy druga ręka rozciąga śródstopie, tak aby nieprawidłowe ustawienie było nieco skorygowane.
    • Ćwiczenie to należy powtórzyć 5 razy przy każdej zmianie pieluchy.13
    • Skuteczność ćwiczeń rozciągających jest kontrowersyjna.12

Inne formy leczenia

  • Operacja nie jest zalecana, ponieważ często występują powikłania chirurgiczne.4
  • W niektórych przypadkach występuje umiarkowane przywiedzenie przodostopia, ale ekstremalne przywiedzenie dużego palca (śródstopie pierwotne szpotawe).
    • Leczenie przeprowadza się chirurgicznie w wieku 6–18 miesięcy z odsłonięciem ścięgna odwodziciela palucha.13

Gipsowanie

  • W przypadku elastycznych deformacji, które utrzymują się po 8. miesiącu życia i sztywnych deformacji (koślawość śródstopia) może być wskazany gips.
  • Dziecko należy skierować na konsultację ortopedyczną.
  • Najlepszy efekty osiąga się, jeśli leczenie rozpocznie się przed ukończeniem przez dziecko 8 miesiąca życia.
  • Opatrunek gipsowy należy zmieniać co 2 tygodnie. Korekta jest zwykle osiągana po około 3-4 zmianach gipsu.14

Przebieg, powikłania i rokowanie

przebieg

  • Przywiedzenie śródstopia
    • 85–90% przypadków zdiagnozowanych po urodzeniu normalizuje się bez leczenia do końca pierwszego roku życia.10

Rokowania

  • Przywiedzenie śródstopia: bardzo dobre
  • Koślawość śródstopia: dobre

Informacje dla pacjentów

Informacje dla pacjentów w Deximed

Illustrationen

SichelfußSichelfuß
Sichelfuß

Quellen

Literatur

  1. Ponseti IV, Becker JR. Congenital metatarsus adductus: the results of treatment. J Bone Joint Surg Am 1966; 48(4): 702-11.  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15580738" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15580738" target="_blank">www.ncbi.nlm.nih.gov
  2. Sass P, Hassan G. Lower extremity abnormalities in children. Am Fam Physician 2003; 68: 461-8. American Family Physician
  3. Berg EE. A reappraisal of metatarsus adductus and skewfoot. J Bone Joint Surg Am 1986; 68:1185. PubMed
  4. Lincoln TL, Suen PW. Common rotational variations in children. J Am Acad Orthop Surg 2003; 11:312. PubMed
  5. Scherl SA. Common lower extremity problems in children. Pediatr Rev 2004; 25:52. PubMed
  6. Kumar SJ, MacEwen GD. Torsional abnormalities in children's lower extremities. Orthop Clin North Am 1982;13:629-39. PubMed
  7. Morcuende JA, Ponseti IV. Congenital metatarsus adductus in early human fetal development: a histologic study. Clin Orthop Relat Res 1996; 333: 261-6.  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8981905" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8981905" target="_blank">www.ncbi.nlm.nih.gov
  8. Stockman JA. Do children who in-toe need to be referred to an orthopaedic clinic? Yearbook of Pediatrics 2012; 1: 333-5.  https://www.researchgate.net/publication/270809181_Do_children_who_in-toe_need_to_be_referred_to_an_orthopaedic_clinic" href="https://www.researchgate.net/publication/270809181_Do_children_who_in-toe_need_to_be_referred_to_an_orthopaedic_clinic" target="_blank">www.researchgate.net
  9. Williams CM, James AM, Tran T. Metatarsus adductus: Development of a non-surgical treatment pathway. J Paediatr Child Health 2013; 49(9): 428-33.  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23647850" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23647850" target="_blank">www.ncbi.nlm.nih.gov
  10. Dietz FR. Intoeing--fact, fiction and opinion. Am Fam Physician 1994;50:1249-59. American Family Physician
  11. Farsetti P, Weinstein SL, Ponseti IV. The long-term functional and radiographic outcomes of untreated and non-operatively treated metatarsus adductus. J Bone Joint Surg Am. 1994;76:257-265. PubMed
  12. Eamsobhana P, Rojjananukulpong K, Ariyawatkul T, et al. Does the parental stretching programs improve metatarsus adductus in newborns?. J Orthop Surg (Hong Kong) 2017.  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28215117" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28215117" target="_blank">www.ncbi.nlm.nih.gov
  13. Churgay CA. Diagnosis and treatment of pediatric foot deformities. Am Fam Physician 1993;47:883-9. PubMed
  14. Katz K, David R, Soudry M. Below-knee plaster cast for the treatment of metatarsus adductus. J Pediatr Orthop 1999; 19:49. PubMed

Autoren

  • Lino Witte, Dr. med., Arzt in Weiterbildung, Orthopädie und Unfallchirurgie, Münster
Q662
Przywiedzenie przodostopia Przywiedzenie przodostopia Metatarsus adductus Metatarsus varus Deformacja stopy Deformacje stopy Deformacja stóp Leczenie gipsem
Stopa sierpowata (pes adductus)
document-disease document-nav document-tools document-theme
Definicja:Przywiedzenie przodostopia u noworodków i niemowląt, występuje w postaci elastycznej (metatarsus adductus) i sztywnej (metatarsus varus). Częstość występowania:Jedna z najczęstszych deformacji stóp ponad 1 przypadek na 1000 żywych urodzeń.
Pediatria
Stopa sierpowata (pes adductus)
/link/5663958743424dc6a3b292eccf1088ee.aspx
/link/5663958743424dc6a3b292eccf1088ee.aspx
stopa-sierpowata-pes-adductus
SiteDisease
Stopa sierpowata (pes adductus)
K.Reinhardt@gesinform.de
siljeK.lango@nhiReinhardt@gesinform.node
pl
pl
pl