informacje ogólne
Definicja
- Synonim: złamanie nasady bliższej kości promieniowej
- Złamanie proksymalnej części kości promieniowej w obszarze szyjki, tj. bezpośrednio dystalnie do głowy kości promieniowej
Częstość występowania
- Rzadkie miejsce złamania kości promieniowej; głównie u dzieci
- średni wiek ok. 10 lat
Etiologia i patogeneza
- Zazwyczaj upadek z bezpośrednim naciskiem na łokieć (uraz spowodowany bezpośrednim uderzeniem)
Czynniki predysponujące
- Upadek
ICD-10
- S52.1 Złamanie nasady bliższej kości promieniowej
diagnostyka
Kryteria diagnostyczne
- Typowy wywiad lekarski, badanie przedmiotowe i potwierdzenie rozpoznania na podstawie RTG
Diagnostyka różnicowa
- Podwichnięcie głowy kości promieniowej (choroba de Chassaignaca)
- Złamanie głowy kości promieniowej
- Złamanie dystalnej części kości ramiennej
- Zwichnięcie/złamanie stawu łokciowego
Wywiad lekarski
- Uraz w wywiadzie
- pozycja ramienia w momencie uderzenia, punkt uderzenia
- głównie bezpośredni uraz łokcia
- działająca siła
- upadek z dużej wysokości?
- pozycja ramienia w momencie uderzenia, punkt uderzenia
- Ból i opuchlizna w łokciu
Badanie przedmiotowe
- Oględziny
- siniaki, krwiak
- opuchlizna
- Palpacja
- tkliwość nad miejscem złamania
- Ocena czynności
- zmniejszony zakres ruchu w łokciu, zwłaszcza ograniczony wyprost
- dodatkowe badania stawów sąsiednich (nadgarstkowy i barkowy)
- kontrola krążenia obwodowego, funkcji motorycznej i czucia
Badania u specjalistów
- Zdjęcie rentgenowskie łokcia w 2 projekcjach
Wskazania do skierowania do specjalisty/hospitalizacji
- W razie podejrzenia złamania należy skierować dziecko do gabinetu doświadczonego dziecięcego chirurga urazowego.
- W złamaniu z przemieszczeniem hospitalizacja w celu leczenia chirurgicznego
Leczenie
Cele leczenia
- Anatomiczne nastawienie i przywrócenie prawidłowej czynności łokcia1
Ogólne informacje o leczeniu
- Złamania bez przemieszczenia leczy się zachowawczo, złamania z przemieszczeniem wymagają nastawienia i leczy się je metodą osteosyntezy.
Terapia zachowawcza
- W złamaniach bez przemieszczenia stosuje się unieruchomienie w gipsie ramiennym na ok. 2–3 tygodnie.
- kontrola radiologiczna po 1. tygodniu w celu wczesnego wykrycia wtórnego przemieszczenia
Leczenie chirurgiczne
- W złamaniach z przemieszczeniem zaleca się zamknięte nastawienie i osteosyntezę przy użyciu elastycznego stabilnego zespolenia śródszpikowego (ESIN).
- zabieg artroskopowy
- unieruchomienie pooperacyjne przez 3–6 tygodni
- usunięcie materiału około 5 miesięcy po operacji
Przebieg, powikłania i rokowanie
Przebieg
- Zwykle upływa kilka miesięcy, zanim można odzyskać pełną ruchomość i możliwość obciążania stawu.
Powikłania
- Staw rzekomy
- Jałowa martwica głowy kości promieniowej
- Uszkodzenie chrząstki nasadowej z zaburzeniami wzrostu
- Wtórne przemieszczenie w warunkach leczenia zachowawczego
- Ograniczenia czynnościowe, jeżeli łokieć goi się w niewłaściwej pozycji.
Rokowanie
- Zasadniczo dobre wyniki czynnościowe zarówno w złamaniach z przemieszczeniem i leczeniu ESIN, jak i w złamaniach bez przemieszczenia leczonych zachowawczo
Ilustracje
Staw łokciowy
Quellen
Literatur
- Tejwani NC, Mehta H. Fractures of the radial head and neck: current concepts in management. J Am Acad Orthop Surg. 2007 Jul. 15(7):380-7. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
- Rabin SI. Radial head fractures. Medscape, last updated Apr 20, 2020. emedicine.medscape.com
Autor*innen
- Lino Witte, Dr. med., Arzt in Weiterbildung, Allgemeinmedizin, Frankfurt