Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Zwichnięcia łokcia

Streszczenie

  • Definicja: Proste zwichnięcie stawu łokciowego: towarzyszące urazy wyłącznie więzadeł. Złożone zwichnięcie stawu łokciowego: towarzyszące złamania.
  • Częstość występowania: Drugie najczęstsze zwichnięcie u dorosłych. Zapadalność 5–6/100 000 osób.
  • Objawy: Ból i zmniejszony zakres ruchu w stawie łokciowym, zwykle po upadku na rękę z supinacją i lekkim zgięciem w łokciu.
  • Badanie: Deformacja ze zmniejszonym zakresem ruchu. W przypadku zwichnięcia grzbietowego zwykle stała, sprężysta pozycja zgięcia.
  • Diagnostyka: RTG w 2 projekcjach przed nastawieniem i po nastawieniu; ew. obrazowanie przekrojowe do oceny współistniejących urazów.
  • Leczenie: Szybkie nastawienie. W prostych zwichnięciach zwykle stosuje się leczenie zachowawcze, a w przypadku zwichnięć złożonych zwykle wykonuje się operację.

Informacje ogólne

Definicja

Częstość występowania

  • Drugie najczęstsze zwichnięcie u dorosłych po zwichnięciu barku
  • Zwichnięcie grzbietowe w ponad 80% przypadków
  • Zapadalność 5–6/100 000 osób1
  • Wiek i płeć
    • 1.–4. dekada życia: głównie mężczyźni
    • od 5. dekady życia: częściej kobiety

Anatomia kliniczna

  • Staw łokciowy jest stawem zawiasowym składającym się z następujących części:
    • staw ramienno-promieniowy: głowa kości promieniowej i głowa kości ramiennej
    • staw ramienno-łokciowy: wcięcie bloczkowe kości łokciowej i bloczek kości ramiennej 
    • staw promieniowo-łokciowy bliższy: proksymalne części kości łokciowej i promieniowej 
  • Struktury szczególnie narażone w przypadku zwichnięcia
    • Więzadła poboczne regularnie ulegają urazom, co niemal zawsze skutkuje niestabilnością boczną.
    • złamanie skośne wyrostka dziobiastego
    • Złamanie głowy kości promieniowej
    • rzadkie złamania: głowa kości ramiennej, kłykcie kości ramiennej, wyrostek łokciowy
    • Nerw łokciowy: biegnie przyśrodkowo w bruździe nerwu łokciowego.

Etiologia i patogeneza

  • 45% urazowych zwichnięć pierwotnych występuje podczas uprawiania sportu.
  • Typowy mechanizm urazu
    • upadek na rękę pod wpływem siły osiowej z supinacją
      i lekkim zgięciem w łokciu
    • Obciążenie ciała powoduje przeciążenie w ustawieniu koślawym i rotacyjne na zewnątrz.

Czynniki predysponujące

  • Niestabilność chodu, skłonność do upadków
  • Wypadek drogowy
  • Kontaktowe dyscypliny sportu, m.in. football amerykański, rugby, zapasy

ICD-10

  • S53.0 Zwichnięcie głowy kości promieniowej
  • S53.1 Zwichnięcie stawu łokciowego, nieokreślone

Diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

  • Kliniczne podejrzenie rozpoznania przy deformacji stawu
  • Potwierdzenie rozpoznania w RTG

Diagnostyka różnicowa

Wywiad lekarski

  • Analiza przebiegu zdarzenia
    • mechanizm powstania urazu
      • uraz sportowy
      • Upadek
      • uraz powstały w wyniku oddziaływania dużego przyspieszenia
      • bezpośredni lub pośredni uraz łokcia
    • działające siły
      • siła i kierunek przyłożonej siły
    • pozycja łokcia w momencie urazu
      • wyprostowany
      • zgięty
  • Objawy:
    • ból i zmniejszony zakres ruchu w łokciu
    • deficyty motoryczne lub czuciowe?
  • Wcześniejsze choroby:
  • Wcześniejsze urazy łokcia
  • Leki

Badanie przedmiotowe

  • Oględziny
    • opuchlizna w obszarze łokcia
    • deformacja w porównaniu stron
    • przy zwichnięciu grzbietowym
      • skrócenie przedramienia w porównaniu stron
      • pozycja zgięcia
      • wydatny wyrostek łokciowy
  • Palpacja
    • tkliwość w obszarze łokcia
    • trzeszczenia przy złamaniu towarzyszącym
  • Ocena czynności
    • zmniejszony zakres ruchu; zwykle stała, sprężysta pozycja zgięcia
      • Uwaga: jeśli w ogóle badać pacjenta przed obrazowaniem, to tylko bardzo ostrożnie, aby nie spowodować dalszych obrażeń!
    • Należy sprawdzić krążenie obwodowe, ruchomość oraz czucie przed nastawieniem i po nastawieniu.
    • po nastawieniu w znieczuleniu dynamiczna kontrola stabilności w porównaniu stron pod kontrolą radiologiczną
      • zakresu ruchu: zgięcie/wyprost, pronacja/supinacja
      • stabilność pod obciążeniem koślawym i szpotawym podczas wyprostu i zgięcia pod kątem 30 stopni
      • skłonność do ponownych zwichnięć
  • Badanie pod kątem współistniejących urazów barku, ramienia, przedramienia i nadgarstka

Diagnostyka u specjalisty

Prześwietlenie rentgenowskie

  • Zdjęcia rentgenowskie łokcia w dwóch projekcjach (przednio-tylnej i bocznej) przed nastawieniem i po nastawieniu

RM

  • Do wykrywania urazów tkanek miękkich i uszkodzeń chrząstki przy skłonności do ponownych zwichnięć

TK

  • W podejrzeniu urazu kostnego lub nieanatomicznej pozycji stawu po nastawieniu

Wskazania do skierowania do szpitala

  • W podejrzeniu zwichnięcia stawu łokciowego skierowanie do szpitala w celu nastawienia

leczenie

Cele leczenia

  • Przywrócenie czynności stawu

Ogólne informacje o leczeniu

  • Należy dążyć do jak najszybszego nastawienia.
  • Schemat leczenia po nastawieniu jest nadal przedmiotem dyskusji
    .
    • Istnieją pewne standardy leczenia, ale nie są one poparte dowodami.
  • Zazwyczaj postępowanie zachowawcze w przypadku zwichnięcia stawu łokciowego obejmującego tylko więzadła
  • W przypadku złożonego zwichnięcia stawu łokciowego z towarzyszącymi złamaniami często konieczna jest operacja.

Nastawienie

  • Szybkie zamknięte nastawienie stawu po kontroli rentgenowskiej, w warunkach dożylnej analgezji lub analgosedacji
  • Nastawienie w zwichnięciu grzbietowym
    • pacjent w pozycji leżącej na plecach, ramię przy boku w odwiedzeniu ok. 90 stopni
    • łokieć pacjenta w zgięciu 90 stopni
    • osiowe podłużne pociągnięcie przedramienia, a następnie zgięcie w stawie łokciowym
  • Nastawienie w zwichnięciu brzusznym
    • pacjent w pozycji leżącej na plecach, ramię przy boku w odwiedzeniu ok. 90 stopni
    • łokieć pacjenta w zgięciu 90 stopni
    • Osoba wykonująca nastawienie własnym łokciem dociska ramię pacjenta do podłoża.
    • Pociągając w kierunku brzusznym, lekarz własnym łokciem popycha przedramię w kierunku dystalnym, a na koniec nastawia przedramię w kierunku grzbietowym.
  • Otwarte nastawienie, jeżeli nie można wykonać nastawienia zamkniętego.
    • konieczne w 1,5% przypadków 
  • Po nastawieniu unieruchamiający, dzielony opatrunek gipsowy, nieopasujący, z regularnym monitorowaniem stanu układu nerwowo-naczyniowego

Terapia zachowawcza

  • Wskazania
    • ogólne lub miejscowe przeciwwskazania do operacji
    • kompensacja mięśniowa bez tendencji do ponownych zwichnięć
    • niskie wymagania dotyczące obciążenia łokcia
    • gotowość do ograniczenia poziomu aktywności
    • wyższy wiek biologiczny
      • brak ogólnych ograniczeń wiekowych do rekonstrukcji więzadeł
    • choroba zwyrodnieniowa stawów w wywiadzie
  • Postępowanie
    • krótkotrwałe unieruchomienie, zwykle w zgięciu 90 stopni w przypadku zwichnięcia grzbietowego (<1 tydzień, przynosi znaczne złagodzenie bólu)>
    • unieruchomienie w zależności od uszkodzonych struktur więzadłowych
      • w pronacji z wiodącym zerwaniem więzadła pobocznego bocznego
      • w supinacji z wiodącym zerwaniem więzadła pobocznego przyśrodkowego
      • w pozycji neutralnej z urazem obu zespołów więzadeł pobocznych
    • wczesna funkcjonalna fizjoterapia wspomagana aktywnością fizyczną w ciągu 1 tygodnia po nastawieniu
    • brak obciążeń, unikanie obciążenia koślawego/szpotawego
    • stopniowe zwiększanie obciążenia po 6–8 tygodniach
    • sport kontaktowy od 12. tygodnia

Leczenie chirurgiczne

  • Wskazania
    • otwarte zwichnięcie
    • nieudane nastawienie zamknięte
    • zwichnięcie z urazem nerwu wymagającym operacji
    • zwichnięcie z uszkodzeniem naczyń wymagającym operacji
    • spontaniczne ponowne zwichnięcie
    • zwiększona skłonność do ponownych zwichnięć przy zgięciu >30 stopni
    • współistniejące patologie wewnątrzstawowe, np. urazy ścinające chrząstkę
    • nieskuteczność początkowego leczenia zachowawczego
    • wysokie wymagania dotyczące obciążenia łokcia w pracy i/lub podczas uprawiania sportu
    • młody wiek pacjentów
    • nieszczęśliwa triada uszkodzeń obejmująca zwichnięcie stawu łokciowego, oderwanie wyrostka dziobiastego i złamanie głowy kości promieniowej
  • Najczęstsze zabiegi w przypadku zwichnięć więzadłowych stawu łokciowego
    • otwarte lub artroskopowe pierwotne zszycie/ponowne zespolenie więzadeł
    • w zależności od stopnia niestabilności zszycie/ponowne zespolenie więzadeł z dodatkowym wzmocnieniem szwu lub dodatkową stabilizacją zewnętrzną
  • Postępowanie pooperacyjne
    • środki o działaniu obkurczającym: uniesienie, drenaż limfatyczny, ew. krótkotrwałe
      unieruchomienie
    • opcjonalna orteza przez 6 tygodni
    • wczesna funkcjonalna fizjoterapia wspomagana aktywnością fizyczną
    • unikanie obciążeń koślawych/szpotawych oraz osiowych obciążeń w podporze i rozciągających przez 6 tygodni
    • unikanie pełnego obciążenia przez 3 miesiące

Przebieg, powikłania i rokowanie

Przebieg

  • Im późniejsze nastawienie, tym większe ryzyko powikłań.

Powikłania

Rokowanie

  • Gorsze efekty leczenia w razie długiego czasu unieruchomienia i rozległych urazów tkanek miękkich1
  • Chociaż leczenie zachowawcze zwykle przynosi dobre efekty kliniczne, w przebiegu długoterminowo obserwuje się trwałe dolegliwości, zwłaszcza w postaci zmniejszonego zakresu ruchu, bólu i subiektywnej niestabilności.
  • Chirurgiczne leczenie zwichnięcia stawu łokciowego w ostrej fazie daje dobre efekty kliniczne, ale zasadniczo nie przewyższa leczenia zachowawczego.

Dalsze postępowanie

  • Podczas leczenia zachowawczego w ramach dalszego postępowania ścisła obserwacja kliniczna i indywidualne kontrole radiologiczne przeprowadzane przez specjalistów
    • zapewnienie postępów w leczeniu: zakres ruchu, stabilność stawu

Patienteninformationen

Patienteninformationen in Deximed

Quellen

Literatur

  1. Hackl M, Beyer F, Wegmann K, Leschinger T, Burkhart KJ, Müller LP. The treatment of simple elbow dislocation in adults—a systematic review and meta-analysis. Dtsch Arztebl Int 2015; 112: 311–9. www.aerzteblatt.de

Autor*innen

  • Lino Witte, Dr. med., Arzt in Weiterbildung Allgemeinmedizin, Münster
S530; S531
złamania i zwichnięcia łokcia urazy łokcia zwichnięcie łokcia zwichnięcie łokcia złamanie łokcia złamanie łokcia złamanie łokcia
Złamanie kości łokciowej Zwichnięcie kości łokciowej Zwichnięcie łokcia Złamanie dystalnej części kości ramiennej Złamania śródstawowe dystalnej części kości ramiennej Złamanie nadkłykciowe kości ramiennej Złamanie okołokłykciowe kości ramiennej Złamanie przezkłykciowe kości ramiennej Złamanie kości promieniowej Test wyprostu łokcia Złamanie głowy kości ramiennej Złamanie wyrostka łokciowego Złamanie wyrostka dziobiastego Złamanie szyjki kości promieniowej Podwichnięcie głowy kości promieniowej
Zwichnięcia łokcia
document-disease document-nav document-tools document-theme
Definicja: Proste zwichnięcie stawu łokciowego: towarzyszące urazy wyłącznie więzadeł. Złożone zwichnięcie stawu łokciowego: towarzyszące złamania. Częstość występowania: Drugie najczęstsze zwichnięcie u dorosłych. Zapadalność 5–6/100 000 osób.
Ortopedia/Chirurgia urazowa
Zwichnięcie łokcia
/link/337e70f098a743efae742cb8aa994942.aspx
/link/337e70f098a743efae742cb8aa994942.aspx
zwichniecie-lokcia
SiteDisease
Zwichnięcie łokcia
K.Reinhardt@gesinform.de
mail#stinasilje.baranowska@gmaillango@nhi.com (patched by linkmapper)no
pl
pl
pl