Definicja: Około połowa przypadków rozwija się w ciągu kilku tygodni do kilku lat od uszkodzenia rogówki, w którym została uszkodzona błona podstawna pod nabłonkiem rogówki. W pozostałych przypadkach po raz pierwszy występuje spontanicznie.
Częstość występowania: Stosunkowo często; częściej u kobiet i przy złym stanie odżywienia.
Objawy: Ewentualne wcześniejsze urazy rogówki. Objawy pojawiają się zwykle rano, gdy pacjent otwiera oczy (również przy pierwszym wystąpieniu). Uczucie ciała obcego, łzawienie.
Wyniki badania: Przekrwione oko, blefarospazm, owrzodzenia rogówki (wykrywalne za pomocą barwienia fluoresceiną).
diagnostyka: W przypadku nawrotów skierować do okulisty.
Leczenie: Opatrunki na oczy; nocne stosowanie maści (lub kropli) do oczu jako terapii zapobiegawczej. Leczenie okulistyczne: Soczewki opatrunkowe i ewentualnie laser lub oczyszczenie rany w cięższych przypadkach.
informacje ogólne
Definicja
W piśmiennictwie międzynarodowym używany jest termin „recurrent corneal erosion syndrome” (zespół nawracającej erozji rogówki).
Charakteryzuje się zaburzeniem błony podstawnej pod nabłonkiem rogówki ze słabą adhezją i nawracającym rozpadem nabłonka1.
Może wystąpić wtórnie po urazach lub samoistnie.
Baza dowodowa dla zaleceń terapeutycznych jest skąpa2.
częstość występowania
Stosunkowo powszechna choroba, ale zapadalność i chorobowość są nieznane2.
Zapadalność na nawracającą erozję rogówki o etiologii urazowej szacuje się na 1 na 150 przypadków2.
Częściej występuje w krajach rozwijających się, gdzie niedobory żywieniowe mogą prowadzić do pogorszenia stanu rogówki1.
Materiał molekularny pochodzący z początkowego urazu błony podstawnej (błony Bowmana) prawdopodobnie odkłada się w nabłonku rogówki.
W rezultacie komórki nabłonkowe nie są już prawidłowo przytwierdzone do błony podstawnej.
Z reguły płyn łzowy jest lekko hipotoniczny, gdy oczy są zamknięte podczas snu. Komórki nabłonka rogówki puchną w nocy. W przypadku nawracających erozji rogówki obrzęknięte komórki odrywają się od uszkodzonej błony podstawnej, gdy tylko powieki zostaną otwarte rano.
W badaniu obejmującym 100 pacjentów przyczyny rozkładały się następująco4:
39 %: wcześniejsze niewielkie urazy
17 %: nabłonkowa dystrofia rogówki
17 %: po keratektomii fotorefrakcyjnej
8 %: po zabiegu LASIK
19 %: etiologia nieznana
Zaburzenie czynności gruczołów Meiboma występowało u 59% pacjentów.
W innym badaniu 45% pacjentów doznało wcześniej urazu, 29% cierpiało na nabłonkową dystrofię rogówki, a u 17% na wystąpiły oba te stany3.
rozpoznanie: typowy wygląd błony podstawnej ze wzorem kropek i równoległych linii, które przypominają odciski palców lub wzory na mapie
Taki obraz może jednak występować również w innych dolegliwościach i u pacjentów bezobjawowych.
Cukrzyca
Choroby ogólnoustrojowe, takie jak pęcherzowe oddzielanie się naskórka5
ICD-10
H18 Inne patologie rogówki
H18.8 Inne określone zaburzenia rogówki
diagnostyka
Całą sekcję opracowano na podstawie tego źródła literaturowego1.
Kryteria diagnostyczne
Typowy wywiad lekarski i wyniki badań klinicznych
Różicowanie
Zapalenie rogówki
Wywiad lekarski
U połowy pacjentów rozpoznano wcześniejszy uraz rogówki, np. zadrapania paznokciami lub gałązkami.
Łagodna reakcja na ciało obce w uszkodzonym oku może trwać od kilku tygodni do kilku lat, ale czasami może wystąpić bez żadnego rozpoznanego urazu.
Kilka dni później pacjent budzi się z silną reakcją na ciało obce i innymi objawami podobnymi do objawów nowo powstałego urazu rogówki.
Pacjenci często nie pamiętają pierwotnego urazu.
Zwykle pojawia się, gdy tylko pacjenci otworzą oczy rano lub budzą się z powodu bólu w nocy.
Nabłonek jest odrywany podczas otwierania powieki lub pocierania oka.
Ból, fotofobia i łzawienie często występują rano, zaraz po przebudzeniu.
Trwają od mniej niż godziny do kilku dni.
Pacjenci mogą również widzieć niewyraźnie lub mieć zaburzenia ostrości widzenia.
Badanie fizykalne
Znieczulenie powierzchniowe i barwienie fluoresceiną ułatwiają badanie.
Przekrwienie oka, często spojówkowe, czasami mieszane
Kurcz powiek
W porównaniu z resztą błyszczącej i gładkiej powierzchni rogówki erozja może mieć wygląd matowy.
Zmiany są lepiej widoczne po wybarwieniu fluoresceiną.
Nawracające ubytki nabłonka są często bardzo małe i trudne do rozpoznania bez użycia lampy szczelinowej.
Erozje są zwykle zlokalizowane w dolnej części przyśrodkowej jednej trzeciej rogówki34.
Zawsze należy sprawdzić, czy nie ma ciał obcych, również po wewnętrznej stronie górnej powieki.
U pacjentów może również występować astygmatyzm lub pęcherzyki nabłonkowe1.
Wskazania dla skierowania do specjalisty
W przypadku podejrzewanego rozpoznania lub niewystarczającej skuteczności standardowego leczenia
Leczenia
Cele terapii
Całkowite wyleczenie
Zapobieganie odnowieniu urazu
Ogólne informacje o leczeniu
Zalecenia dotyczące terapii opierają się na słabej podstawie badawczej o niskiej jakości2.
Można spróbować standardowego leczenia jak w przypadku prostej erozji rogówki2.
Jednak ostatnie badania pokazują, że opatrunki na oczy lub maści antybiotykowe nie przyspieszają gojenia ani nie zapewniają ulgi w bólu (Ia)5.
Większość pacjentów z nawracającymi erozjami rogówki reaguje na1:
miejscowe natłuszczanie
soczewki opatrunkowe
oczyszczenie nabłonka i błony podstawnej
mikronakłucie zrębu przedniego
Zalecenia dla pacjentów
Unieruchomienie powieki
Ciągłe mruganie opóźnia lub uniemożliwia gojenie się ubytków nabłonka.
Leczenie farmakologiczne
W przypadku ostrej erozji z objawami standardowe leczenie polega na stosowaniu maści zawierającej antybiotyk w połączeniu z opatrunkiem uciskowym na oko1.
Nałożyć opatrunek z maścią na tyle ciasno, aby nie można było otworzyć powieki.
Opatrunek powinien pozostać na miejscu przez 12–24 godziny.
następnie krople w ciągu dnia i maść wieczorem
Terapeutyczne soczewki kontaktowe/soczewki opatrunkowe mogą być bardzo skuteczne.
Jednak stosunkowo często mogą powodować znaczny ból.
najlepiej w połączeniu z kroplami do oczu zawierającymi antybiotyki
Soczewki kontaktowe powinny być noszone przez co najmniej 6 tygodni w celu trwałego wyleczenia.
Leczenie soczewkami kontaktowymi może być również połączone z mechanicznym usunięciem nabłonka w dotkniętym obszarze.
Inne formy leczenia
Jeśli leczenie okaże się nieskuteczne, okulista ma trzy opcje chirurgiczne:
Oczyszczenie nabłonka i umieszczenie na oku terapeutycznej soczewki kontaktowej, aby zapewnić optymalne gojenie
w połączeniu z kroplami do oczu zawierającymi antybiotyki
Mikronakłucia rogówki w obszarze nawracających erozji
Leczenie laserem ekscymerowym w celu wykonania keratektomii fototerapeutycznej w dotkniętym obszarze
Jest to prawdopodobnie najważniejsza i najskuteczniejsza metoda leczenia długotrwałych i/lub znacznych dolegliwości.
Jednak nie zawsze uzyskuje się trwałą poprawę.
Brakuje badań potwierdzających wskaźnik skuteczności. Jednak leczenie za pomocą mikronakłucia, oczyszczania, lasera ekscymerowego itp. jest ogólnie opisywane jako „bardzo dobre”
Środki zapobiegawcze
W miarę możliwości unikać pocierania oczu rano.
Stosowanie maści do oczu na noc?
Teoretycznie maść do oczu dobrze natłuszcza i zapobiega wysychaniu.
Możliwe jest również stosowanie maści hipertonicznej w celu zapobiegania obrzękowi rogówki.
Podstawa dowodowa jest jednak słaba. Raport Cochrane podsumowuje następujące kwestie2:
brak różnicy w łagodzeniu objawów między maścią parafinową a hipertonicznym roztworem soli kuchennej
Stosowanie wieczorem maści do oczu w przypadku urazu od paznokcia wiązało się z nasilonymi objawami nawracającej erozji rogówki.
Krople do oczu zawierające cyklosporynę?
Doświadczenie kliniczne wykazało również, że długotrwałe stosowanie kropli do oczu zawierających cyklosporynę ma dobry efekt zapobiegawczy w odniesieniu do nawracających erozji rogówki.
Verma A. Recurrent Corneal Erosion. Medscape Emedicine. Last updated Sep 22, 2016 emedicine.medscape.com
Watson SL, Lee MHH, Barker NH. Interventions for recurrent corneal erosions. Cochrane Database of Systematic Reviews 2012, Issue 9. Art. No.: CD001861. DOI: 10.1002/14651858.CD001861.pub3. DOI
Reidy JJ, Paulus MP, Gona S. Recurrent erosions of the cornea: epidemiology and treatment. Cornea 2000; 19: 767-71. pmid:11095047 PubMed
Diez-Feijóo E, Grau AE, Abusleme EI, Durán JA. Clinical presentation and causes of recurrent corneal erosion syndrome: review of 100 patients. Cornea 2014; 33: 571-5. pmid:24699561 PubMed
Turner A, Rabiu M. Patching for corneal abrasion. Cochrane Database of Systematic Reviews 2006, Issue 2. Art. No.: CD004764. DOI: 10.1002/14651858.CD004764.pub2. DOI
Autoren
Trine Hessevik Paulsen, allmennlege og redaksjonsmedarbeider i NEL
Johan H. Seland, professor emeritus, Universitetet i Bergen
Anders Behndig, professor och överläkare, Ögonkliniken, Norrlands universitetssjukhus, Umeå (Medibas)
Knut A. Holtedahl, professor i allmennmedisin, Institutt for samfunnsmedisinske fag, Universitetet i Tromsø
Definicja: Około połowa przypadków rozwija się w ciągu kilku tygodni do kilku lat od uszkodzenia rogówki, w którym została uszkodzona błona podstawna pod nabłonkiem rogówki. W pozostałych przypadkach po raz pierwszy występuje spontanicznie.
Okulistyka
Nawracająca nadżerka rogówki
/link/ba537476416b4325b5a05e6a15e2a4c8.aspx
/link/ba537476416b4325b5a05e6a15e2a4c8.aspx
nawracajaca-nadzerka-rogowki
SiteDisease
Nawracająca nadżerka rogówki
K.Reinhardt@gesinform.de
Ksilje.Reinhardt@gesinformlango@nhi.de (patched by linkmapper)no