Urazy prącia

Streszczenie

• Definicja: Urazy prącia dzielą się na penetrujące i  tępe, spowodowane różnymi urazami lub uszkodzeniami zewnętrznymi.
• Częstość występowania: Urazy prącia są stosunkowo rzadkie, a  najczęstsze są złamania trzonu prącia.
• Objawy: Objawy różnią się w  zależności od zakresu i  przyczyny urazu.
• Wyniki: Urazy prącia mogą być izolowane, ale występują także inne i  bardziej rozległe urazy.
• Rozpoznanie: W  zależności od rodzaju urazu konieczne może być wykonanie badań obrazowych.
• Leczenie: Większość urazów wymaga operacji.

informacje ogólne

Definicja

• Różne postacie urazów prącia i cewki moczowej
• Więcej informacji można znaleźć w osobnych artykułach Urazy cewki moczowej i Złamanie prącia.

Etiologia i patogeneza

• Urazy dzielą się na penetrujące i tępe¹.

Urazy penetrujące

• W najnowszym piśmiennictwie amerykańskim rozróżnia się urazy wojskowe i cywilne.
• Urazy wojskowe:
  • Artykuł podsumowujący pokazuje, że 71% penetrujących urazów wojskowych narządów moczowo-płciowych to urazy zewnętrznych narządów płciowych².
  • Około. 50% uszkodzonych jąder można było uratować. W przypadku 46% urazów prącia konieczna była rekonstrukcja jego głębokich struktur, a nie tylko powierzchowne opracowanie lub procedury naprawcze.
• Urazy cywilne:
  • Badanie ran postrzałowych narządów moczowo-płciowych wykazało urazy moszny w 21%, jąder w 12% i prącia w 8% przypadków³. Zdecydowana większość tych pacjentów miała również znaczące urazy innych narządów.
  • Urazy cywilne były mniej rozległe niż urazy wojskowe, prawdopodobnie ze względu na użycie broni o mniejszej prędkości⁴.

Tępe urazy

• Najczęstszym z nich jest złamanie prącia. Zalecane jest chirurgiczne leczenie stanu ostrego.
• Uraz podbrzusza ze złamaniem miednicy może prowadzić do uszkodzenia cewki moczowej.
• Krótkie wędzidełko może ulec zerwaniu podczas stosunku płciowego.
• Nieprawidłowe ułożenie balonu podczas cewnikowania pęcherza moczowego może spowodować uraz cewki moczowej. Może to również wystąpić u dzieci⁵.
• Przy dłuższej jeździe na rowerze nacisk na krocze może powodować zaburzenia erekcji prącia⁶.
• Istnieją doniesienia (kazuistyczne lub w małych seriach) o samodzielnym zakładaniu opasek uciskowych lub podwiązywaniu prącia za pomocą różnych środków pomocniczych. Jeśli ucisk nie zostanie usunięty na czas, może dojść do martwicy prącia⁷.
• Wprowadzenie ciał obcych — celowe, przypadkowe lub jatrogenne — może prowadzić do urazów prącia i cewki moczowej. Najpoważniejsze urazy obserwuje się u pacjentów, którzy próbowali samodzielnie usunąć ciała obce⁸.

ICD-10

• S30 Powierzchowny uraz brzucha, dolnej części grzbietu i miednicy
  • S30.2 Stłuczenie narządów płciowych zewnętrznych
• T19 Ciało obce w układzie moczowo-płciowym
  • T19.0 Ciało obce w cewce moczowej

diagnostyka

Różicowanie

• rozdarcie prącia
• Uraz cewki moczowej

Wywiad lekarski

• Zależny od etiologii
• Ból i dyskomfort w obrębie prącia lub cewki moczowej

Wskazania dla skierowania do specjalisty

• W przypadku podejrzenia dużych urazów
• Jeśli z ujścia cewki moczowej wycieka krew, można założyć, że doszło do urazu cewki moczowej. Pacjent musi zostać skierowany do poradni urologicznej lub hospitalizowany.
• Jeśli dojdzie do złamania Corpora cavernosa, pacjent musi być natychmiast operowany.

Leczenia

Inne formy leczenia

Terapia chirurgiczna

• W zależności od etiologii i nasilenia (zob. Etiologia i patogeneza)
• W przypadku podejrzenia urazu cewki moczowej nie wolno zakładać cewnika do pęcherza moczowego.
• W razie potrzeby pęcherz należy cewnikować nadłonowo.
• Retrospektywne badanie różnych penetrujących urazów prącia (rany postrzałowe, rany zadane nożem, ugryzienia) na przestrzeni 30 lat doprowadziło do wniosku, że tkanki i funkcje można maksymalnie zachować poprzez zachowawcze opracowanie rany. Pacjenci z powierzchownym urazem powięzi Bucka lub błony kurczliwej mogą być leczeni bez operacji⁹.
• Leczenie chirurgiczne poważnych urazów penetrujących prącia wymaga kilku form zabiegów rekonstrukcyjnych i dlatego powinno być wykonywane wyłącznie przez specjalistów z wieloletnim doświadczeniem w chirurgii rekonstrukcyjnej układu moczowo-płciowego¹⁰.
• Ostatnie publikacje wskazują na duży potencjał inżynierii tkankowej i regeneracji w leczeniu tych pacjentów¹¹.
• W przypadku amputacji prącia, można zastosować hipotermię w celu zachowania amputowanej tkanki do reimplantacji chirurgicznej. Procedury reimplantacji zależą od mikrochirurgicznego montażu struktur grzbietowych i tętnic jamistych. Ogólnie rzecz biorąc, wyniki są dobre. Jeśli nie jest dostępny amputat, opcją jest mikrochirurgiczna rekonstrukcja plastyczna z wolnym przeszczepem skóry¹².
• Wiadomo, że u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami psychicznymi występują poważne samookaleczenia. Większość z tych pacjentów ma zaburzenia psychotyczne (ok. 75%), często jest to schizofrenia z psychozą. Samookaleczenia zewnętrznych narządów płciowych można czasem zaobserwować również u pacjentów bez zaburzeń psychicznych. Stopień nasilenia samookaleczeń zewnętrznych narządów płciowych jest taki sam zarówno u pacjentów zdrowych, jak i psychotycznych.

Przebieg, powikłania i rokowanie

powikłania

• W zależności od etiologii i nasilenia
• Po urazach prącia prawie zawsze występuje zwężenie cewki moczowej.

Ilustracje

Męskie narządy płciowe

Przekrój podłużny pęcherza moczowego i cewki moczowej