Środowe spotkania z medycyną rodzinną. Dylematy codziennej praktyki.
Moje dziecko chrapie - kiedy kierować do laryngologa?
prof. dr hab. n. med. i o zdr. mgr zarz. Piotr Henryk Skarżyński,
Dyrektor ds. nauki i rozwoju w Instytucie Narządów Zmysłów, Zastępca Kierownika Zakładu Teleaudiologii i Badań Przesiewowych w Instytucie Fizjologii i Patologii Słuchu oraz Asystent dydaktyczny w Warszawskim Uniwersytecie Medycznym
dr n. med. Paweł Lewek, specjalista medycyny rodzinnej, Adiunkt w Zakładzie Medycyny Rodzinnej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
07 maja, 2025
Moje dziecko chrapie - kiedy kierować do laryngologa?
Take home message
- Chrapanie: definicja chrapania jest bardzo szeroka, u dziecka jest bardzo często objawem patologicznym. Pytania diagnostyczne:
- czy dziecko funkcjonuje z otwartymi ustami?
- czy dziecko chrapie?
- czy dziecko nie ma cech charakterystycznych twarzy adenoidalnej (cofnięta żuchwa)?
- Kiedy skierować do laryngologa: Chrapanie trwające dłużej niż 3 miesiące, funkcjonalne zaburzenia oddychania (np. oddychanie przez usta, twarz adenoidalna), niedosłuch, wyciek z ucha, krwawienia z nosa (zwłaszcza jednostronne i intensywne – podejrzenie włókniaka młodzieńczego).
- Diagnostyka w gabinecie lekarza rodzinnego: Obserwacja otwierania jamy ustnej przez dziecko (ruch podniebienia), pytania o dietę (dużo fast foodów, szczególnie wieczorem), alergie sezonowe, badanie migdałków (szpatułką).
- Leczenie zachowawcze (w POZ): Glikokortykosteroidy donosowe (np. mometazon) przez 3 miesiące (kontrola po 2 tygodniach i miesiącu). W przypadku braku poprawy – skierowanie do laryngologa. Inne metody: środki wspomagające (np. immunotrofina – odstawić na 2-3 tygodnie przed zabiegiem operacyjnym), preparaty homeopatyczne (np. lymphomyosot – skuteczność wątpliwa, może pomóc w okresie poinfekcyjnym, wiosną/latem). Unikać leków obkurczających naczynia krwionośne (oksymetazolina, ksylometazolina) – silnie uzależniają. Nawilżanie nosa (ważne przy stosowaniu sterydów).
- Leczenie operacyjne (adenotomia): Rozważane po niepowodzeniu leczenia zachowawczego. Usuwanie migdałka gardłowego częściej u dzieci z astmą i alergią. Nigdy nie usuwamy całkowicie migdałków podniebiennych. Przed zabiegiem – ocena trąbek Eustachiusza (np. pytać o problemy z uszami podczas lotu samolotem). Możliwość założenia drenów usznych (w razie potrzeby). Ryzyko odrostu migdałka gardłowego po adenotomii: 2-3% u dzieci bez alergii, 20% u dzieci z alergią.
- Antybiotykoterapia: Zastosowanie miejscowe (krople do ucha) przed ogólnym. Długotrwała antybiotykoterapia – brak dowodów na skuteczność w leczeniu przerostu migdałka.
Materiały dodatkowe
Prezentacja prof. Skarżyńskiego
Moje dziecko chrapie - kiedy kierować do laryngologa?
⇒ Pełne rekomendacje postępowania w przypadku przerostu migdałka gardłowego.
Q&A Moje dziecko chrapie
Poznaj odpowiedzi eksperta, prof.Piotra Skarżyńskiego na pytania uczestników spotkania dotyczące tematów tj.
i wiele innych dylematów z codziennej praktyki.