Badanie stawu kolanowego pod kątem urazów więzadeł krzyżowych
Test Lachmana
Służy do oceny więzadła przedniego (anterior cruciate ligament - ACL).
Czułość w ocenie całkowitego zerwania ACL sięga 96%.
Podczas tego badania pacjent leży na plecach.
Staw kolanowy jest zgięty do około 15-30 stopni, a podudzie powinno być lekko zrotowane zewnętrznie.
Jedna ręka unieruchamia udo, a druga chwyta górną część podudzia.
Mięsień czworogłowy i zginacze kolana powinny być rozluźnione.
Następnie kość piszczelowa jest ciągnięta w kierunku brzusznym.
Oceniany jest zakres przemieszczenia między kością piszczelową a udową.
W celu wykluczenia fizjologicznego rozluźnienia więzadła wskazane jest wykonanie testu w obu kolanach.
Dodatni wynik testu: przy uszkodzeniu więzadła krzyżowego przedniego dochodzi do przemieszczania się piszczeli w stosunku do uda z tzw. „miękkim” oporem końcowym.
UWAGA: Zwiększona przednia translacja (przesuwanie się) kości piszczelowej może być interpretowana jako niestabilność przednia tylko wtedy, gdy niestabilność tylna została z całą pewnością wykluczona!
Test Pivot Shift (test Galwaya)
Badanie często bolesne dla pacjenta; wystarczające rozluźnienie mięśni jest przeważnie możliwe tylko w znieczuleniu.
Podczas tego badania pacjent leży na plecach.
Badający jedną ręką stabilizuje kłykieć boczny kości udowej.
Drugą ręką należy chwycić podudzie i wykonać rotację wewnętrzną i dowiedzenie (koślawienie).
Następnie (w tej pozycji) staw kolanowy jest zginany i prostowany.
W przypadku całkowitego zerwania ACL kość piszczelowa ulega podwichnięciu do przodu w pozycji wyprostnej podczas koślawienia stawu.
Następnie podczas przy zachowanej rotacji i odwiedzeniu podudzia zgięcie stawu kolanowego do 20-40 stopni prowadzi do repozycji tj. nastawienia podwichniętej głowy kości udowej.
Badanie należy również wykonać na drugim kolanie w celu porównania.
Staw biodrowy jest zgięty pod kątem 45 stopni, kolano jest zgięte pod kątem 90 stopni, a stopa oparta o podłoże.
Badający siada na stopie pacjenta, aby unieruchomić dolną część kończyny.
Piszczel jest chwytana obiema rękami, tak, aby kciuki spoczywały na guzowatości kości piszczelowej.
Badający stosuje rosnący nacisk do tyłu, jednocześnie obserwując i wyczuwając grzbietowe przemieszczanie kości piszczelowej względem kości udowej.
Następnie badający pociąga kolano do siebie i ocenia przy tym przemieszczanie kości piszczelowej w kierunku brzusznym względem kości udowej.
UWAGA: W przypadku świeżych urazów test szuflady w zgięciu 90 stopni może być fałszywie negatywny, ponieważ pacjenci stawiają opór z powodu dolegliwości bólowych.
W takiej sytuacji wskazany jest test Lachmana.
W obu kierunkach sprawdzane jest, czy można wyczuć przemieszczenie z tzw. „miękkim” uderzeniem.
Pozytywny wynik testu szuflady przedniej wskazuje na uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego (film).
Pozytywny wynik testu szuflady tylnej wskazuje na uszkodzenie więzadła krzyżowego tylnego (film).
Źródła
Piśmiennictwo
Buckup J, Hoffmann R. Testy Kliniczne w Badaniu Kości, Stawów i Mięśni. PZWL Wydawnictwo Lekarskie. Warszawa, 2020.
Leblanc MC, Kowalczuk M, Andruszkiewicz N. et al. Diagnostic accuracy of physical examination for anterior knee instability: a systematic review. Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc 2015; 23(10): 2805-2813. PubMed
Autorzy
Mateusz Szmidt, lekarz, specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku (recenzent)
Sławomir Chlabicz, Prof. dr hab. n. med., specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku (redaktor)
Lino Witte, Dr med., Arzt in Weiterbildung, Innere Medizin, Frankfurt
Więzadło krzyżowe; Zerwanie więzadła krzyżowego; Test szuflady; Więzadło krzyżowe przednie; Więzadło krzyżowe tylne; Test Pivot Shift; Test Galwaya; Test Lachmana
Badanie stawu kolanowego pod kątem urazów więzadeł krzyżowych
Służy do oceny więzadła przedniego (anterior cruciate ligament - ACL). Czułość w ocenie całkowitego zerwania ACL sięga 96%. Podczas tego badania pacjent leży na plecach.
Testy kliniczne
Badanie stawu kolanowego pod kątem urazów więzadeł krzyżowych