Co to są choroby przewodów łzowych i gruczołów łzowych?
Aparat łzowy składa się z głównego gruczołu łzowego znajdującego się pod górną powieką na zewnątrz oka oraz kilku mniejszych gruczołów w powiece. W kąciku oka u nasady nosa woreczek łzowy zbiera płyn łzowy, a kanalikprzewód nosowo-łzowy odprowadza płyn łzowy z oka do jamy nosowej. Choroby przewodów łzowych i gruczołów łzowych można podzielić na 3 różne typy:
wzwężenieprzewodui/lubłzowego z zablokowaniemzablokowanie przewodów nosowo-łzowych- zapalenie woreczka łzowego
- zapalenie gruczołu łzowego
Zwężenie przewodów nosowo-łzowych charakteryzuje się nawracającym, często ropnym wyciekiem płynu z jednego lub obu oczu. Płyn wypływa z kącika oka po stronie nosa. Zapalenie woreczka łzowego lub gruczołów łzowych powoduje ból, obrzęk i sączenie wokół oczu o różnym nasileniu.
Zwężenie przewodów nosowo-łzowych u niemowląt jest często wrodzoneste i u większości dzieci otwiera się samoistnie w ciągu pierwszych 2 lat życia.
Zwężenie kanalika łzowego, który ma służyć jako ujście dla łez z oka, może spowodować stan zapalny woreczka łzowego. Dotyczy to głównie małych dzieci i osób w wieku 60–70 lat. Kobiety chorują na to częściej niż mężczyźni.
Zapalenie gruczołu łzowego jest rzadkie, może wystąpić jednocześnie z zakażenieminfekcją wirusemwirusową.
Przyczyny
Zwężone przewody nosowo-łzowe u małych dzieci wynikają z opóźnionego rozwoju kanalika łzowego –czyli dziecko urodziło się ze zbyt wąskim kanalikiem łzowym. Wąskie kanaliki łzowe są czynnikiem predysponującym do zapalenia woreczka łzowego. Zapalenie woreczka łzowego jest zwykle spowodowane zakażeniem bakteryjnym.
Zapalenie gruczołu łzowego występuje rzadko i zwykle jest wynikiem zakażenia wirusemwirusowego. Jeśli jednak woreczek łzowy jest już objęty stanem zapalnym z powodu zakażenia wirusem, łatwo może rozwinąć się dodatkowo zakażenie bakteryjne.
Rozpoznanie
Rozpoznanie stawiane jest na podstawie wywiadu lekarskiego i badania okulistycznego. Często możliwe jest wyciśnięcie ropniatreści ropnej z woreczka łzowego, jeśli jest on objęty stanem zapalnym. RopieńTaką wydzielinę możena bywówczas zbadać zbadany pod kątem patogenów.
TerapiaLeczenie
U małych dzieci w większości przypadków kanalik łzowy otwiera się sam. Jednak do tego czasu może minąć kilka miesięcy. Poza dokładnym oczyszczeniem letnią wodą, na początku nie trzeba stosować żadnego leczenia. Ponadto, jeśli dzieci mają wąskie kanaliki łzowe, można delikatnie masować obszar woreczka łzowego między kącikiem oka a nosem, aby złagodzić blokadęniedrożność. W pojedynczych przypadkach, jeśli rozwinie się zakażenie, konieczne może być leczenie antybiotykami.
W rzadkich przypadkach zapalenie woreczka łzowego może wymagać przeprowadzenia niewielkiego zabiegu chirurgicznego i otwarcia przewodu łzowego w celu odprowadzenia ropieniatreści ropnej. Jeśli nie jest możliwe stworzenie stałego odpływu w ten sposób, konieczna może być operacja polegająca na stworzeniu sztucznego kanalika z woreczka łzowego do nosa.
Rokowanie
Wrodzone zwężenie przewodu łzowego u niemowląt zwykle goi siustępuje samoistnie w ciągu pierwszych kilku lat życia i rzadko wymaga leczenia. Zapalenie woreczka łzowego może przejść w stan przewlekły, powodując zwężenie przewodówwnosowo- łzowych. W takim przypadku pacjenci powinni mieć wykonane badanie okulistyczne, aby ocenić potrzebę operacji.
Jeśli woreczek łzowy lub gruczoły łzowe ulegną zapaleniu, w rzadkich przypadkach może powstać opuchliznaobrzęk lub ropień, a zakażenie może rozprzestrzenić się na otaczające tkanki. Konieczna jest wtedy intensywna terapia antybiotykami i ewentualnie zabieg chirurgiczny.
Dodatkowe informacje
- Antybiotyki.
- Zapalenie woreczka łzowego – informacje dla lekarzy.
Autorzy
- Joanna Dąbrowska-Juszczak, lekarz (redaktor)
- Kalina van der Bend, lekarz
, Blachownia(recenzent) - Markus Plank,
mgr,dziennikarz medyczny i naukowy,Wiedeń(recenzent/redaktor)