Co to jest zakażenie przewodu pokarmowego?
Definicja
Zapalenie żołądka i jelit to zakażenieinfekcja jelitoweprzewodu pokarmowego, wywołaneana głównie przez wirusy i bakterie, a rzadziej przez pasożyty. Najczęstszestszymi zakażeniaprzyczynami przewodu pokarmowego tosą zakażenia wirusowe, wywołanetakie przezjak rota-rotawirusy lubi norowirusy, rzadziej adenowirusy (zwłaszcza u dzieci).
Objawy
Czas od zakażenia do wystąpienia objawów może wynosić od 6 godzin do 3 dni. Jest to tak zwany okres inkubacji. W tym czasie osoby dotknięte chorobą są bardzo zakaźne, nawet jeśli nie wykazują jeszcze żadnych objawów.
Objawami zakażenia przewodu pokarmowego są:
Nudnonudności lub wymiotyBiegunkabiegunkaSkurczeskurcze brzuchaUczucieuczucie pełnościEwentualnieewentualnie lekka gorączka
Objawy rzadko utrzymują się dłużej niż 14 dni, zwykle trwają tylko kilka dni.
Przyczyny
Najczęstsze wirusowe patogeny biegunkowe to rota-, noro- i adenowirusy.
PrzenoszPatogeny przenoszą się z czgłowieka na człowiekaównie drogą kropelkowfekalno-oralną, poprzez kontakt z zakażoną osobą lub przezjej fekalno-oralne zakażenie kontaktowe przez przedmioty. W tym przypadku patogeny wydalane ze stolcem są ponownie wchłaniane przez inną osobę przez usta. Zakażenia mogą być również przenoszone przezwydalinami, zanieczyszczone napojeręce, lubpowierzchnie i przedmioty codziennego używnośćytku, zwłaszcza przy braku higieny. Możliwe jest równietakże przenoszeniezakażenie przez powietrzespożycie (zanieczyszczonej żywności lub wody.
Dodatkowo, możliwe jest zakażenie drogą kropelkową. Infekcja przenosi się od osoby chorej lub nosiciela na zdrową osobę poprzez aerozole zawierające patogeny, które rozpryskują się w mapowietrzu podczas na przykłychad cząstkach)kaszlu czy kichania.
Częstotliwość występowania
Zakażenia przewodu pokarmowego występują na całym świecie i we wszystkich grupach wiekowych. Większość chorych to małe dzieci. U niemowląt i małych dzieci najczęściej występują rotawirusy, a następnie norowirusy. U dorosłych jest odwrotnie.
Badania dodatkowe
ZZazwyczaj regułynie wystarczyma potrzeby przeprowadzania dodatkowych badań; wystarczą opis typowych objawów i badanie fizykalne.
Ważne jest, aby lekarze wiedzieli, czy inne osoby w otoczeniu pacjenta są dotknięte chorobą, czy chorypacjent podróżował za granicę lub, miał kontakt ze zwierzętami, czy mógł spożywaćł zanieczyszczone pokarmyjedzenie ilub napoje.
Podczas badania fizykalnego lekarz wykonuje siębadanie palpacjępalpacyjne brzucha, osłuchuje się stetoskopem szmery jelitowe ioraz zwraca uwagę na toocenia, czy pacjent nie stracił zbyt dużo płynów i czy nie ma oznak odwodnienia. Szczególnie zagronarażone na odwodnienie są dzieci poniżej 2 roku życia., Suchea suche pieluszki sstanowią w tym przypadku wyraźnymny znakiemsygnał ostrzegawczymostrzegawczy.
W większości przypadków nie są konieczne dalsze badania. Możliwe sąjest jednak badaniawykonanie stolca.badań Przeprowadzakału, sięzwłaszcza jeprzy główniepodejrzeniu w przypadku podejrzenia przyczynyinfekcji bakteryjnej (wiodącymgłównym objawem jest często krwawa biegunka) lub w przypadku zakażeń w szpitalach i zakładach opiekuńczych.
Leczenie
Należy złagodzić objawy oraz zapobiec odwodnieniu i dalszemu rozprzestrzenianiu się wirusa. Większość starszych dzieci i dorosłych nie wymaga specjalnego leczenia, ponieważ choroba zwykle leczy się sama bez dalszych konsekwencji.
Żywność i napoje
Odpowiednimi napojami i łatwo strawnymi pokarmami w czasie choroby są:
Szprycerrozwodniony sok jabłkowy (1:1 z wodą), herbata lub lekko słony rosół, w razie potrzeby gotowe roztwory elektrolitówRyryżSucharkisucharkiBananybananySsłone paluszki
Gdy objawy się poprawią, można powoli i ostrożnie znów normalnie jeść. Najważniejsze jest jednak picie dużej ilości płynów.
Leczenie farmakologiczne
Dorośli mogą przyjmować leki na nudności i wymioty, (takie jak dimenhydrynat, MCPmetoklopramid, czy domperidon), oraz leki na biegunkę, takie jak loperamid lub biegunkę (loperamid, butyloskopolamina). U dzieci nie jestzaleca tosię zalecanestosowania tych leków, z wyjątkiem substancjiracekadotrylu, czynnejktóry –jest racekadotrylu – stosowanegostosowany w biegunceleczeniu biegunki.
Zapobieganie – unikać dalszego zakażenia!
Choroby przewodu pokarmowego są zwykle przenoszone z człowieka na człowieka. Ważną rolę odgrywa tutaj higiena rąk, czyli częste ich mycie. Ważne jest więc regularne mycie rąk wodą z mydłem, zwłaszcza po wyjściu do toalety i przed jedzeniem. Jest to szczególnie ważne także dla dzieci, a dorośli powinni im o tym zawsze przypominać.
Jeśli ktoś z domowników cierpi na zakażenie przewodu pokarmowego, byłoby korzystne, gdyby ta osoba mogła korzystać z oddzielnej toalety. Powierzchnie w łazience powinny być regularnie dokładnie czyszczone.
Dzieci mogą wrócić do przedszkola lub szkoły, jeśli przez dwa dni nie występują u nich objawy.
Szczepienie przeciwko rotawirusom jest zalecane dla wszystkich niemowląt do 6 miesiąca życia.
Co możesz zrobić sam?
- Należy małymi łykami pić płyny, tzn. herbatę, wodę lub rozcieńczone soki owocowe, aby zapobiec odwodnieniu. Szczególnie korzystny okazał się
niegazowanyrozwodnionyszprycersok jabłkowy (1:1 z wodą). - W razie potrzeby można zaopatrzyć się w aptece w specjalne roztwory elektrolitów, które pokrywają również zapotrzebowanie organizmu na sole i cukier.
- Leki na nudności lub ból brzucha łagodzą dyskomfort, ale zazwyczaj nie są konieczne.
- Jeśli biegunka jest bardzo ciężka, można rozważyć przyjęcie leku przeciwbiegunkowego (np. loperamidu). Nie należy jednak przyjmować takich środków, jeśli mamy krwawą biegunkę i gorączkę powyżej 40°C. W takim przypadku należy koniecznie zapytać lekarza!
Należy szukać pomocy medycznej, jeśli
Chodzichodzi o niemowlę lub małe dziecko.Biegunkabiegunka staje się krwawa.Wystwystępują objawy odwodnienia (suche błony śluzowe, stojące fałdy skóry, suchość w ustach, zapadnięte ciemiączko u dzieci, suche pieluchy).Gorgorączka wzrasta do 40°C lub więcej.Popo wstaniu z łóżka występują poważne problemy z krążeniem.
Dodatkowe informacje
- Wirusowe zapalenie żołądka i jelit
Autorka
- Marcin Major, lekarz, Kraków (recenzent)
- Susanna Allahwerde, lekarz rodzinny Berlin