Co to jest uszkodzenie nerwu łokciowego?
Definicja
Nerw łokciowy przebiega bardzo powierzchownie w łokciu w rowku kostnym, gdzie jest narażony na uderzenia i wstrząsy. Większość ludzi uderzyła się w życiu w łokieć i w rezultacie poczuła ciągnący ból. Nerw łokciowy jest przy tym uderzany, a ból rozprzestrzenia się wzdłuż obszaru zaopatrzenia nerwu.
Nerw łokciowy jest jednym z trzech najważniejszychgłównych nerwów ramienia i ręki. Przebiega on bardzo powierzchownie w okolicach łokcia, pozostałw tzw. rowku kostnym, co sprawia, że dwajest tonarażony nerwna pośrodkowyuszkodzenia w wyniku uderzeń i promieniowyucisku. UciśnięcieUrazy albotego nacisknerwu mogprowadzą uszkodzićdo nerwbólu nai całymzaburzeń jegoczucia przebiegu od barku dow dłoni oraz osłabienia siły mięśniowej, przy czym najczęściej dochodzi do tegoszczególnie w okolicy palca małokciu,ego ai w drugiej kolejności w nadgarstkuserdecznego. Nerw tenłokciowy przekazuje impulsy nerwowe do mięśni przedramienia i dłoni (unerwienie ruchowe) oraz odbiera sygnały nerwoweczuciowe od stronyz palca małego, serdecznego oraz części łokciowej dłoni (unerwienie czuciowe).
Urazy nerwu łokciowego są szczególnie częstestą zeprzyczyną zespołów uciskowych nerwów, zaraz po zespole cieśni nadgarstka. Ze względu na jego powierzchowny przebieg, inerw stanowiąłokciowy drugijest coszczególnie donarażony częstościna zespółuszkodzenia uciskowy nerwu po zespole cieśni nadgarstkamechaniczne.
Przyczyny
Miejsca
Najczęstsze miejsca, w których najczęściej dochodzi do ucisku (kompresji)lub uszkodzenia nerwu łokciowego, to tylna część łokcia ioraz łokciowa strona nadgarstka.
Ucisk nerwuDo możeurazu bylub ucisku na nerw łokciowy mogą prowadzić spowodowany: długotrwałyme zginaniemzginanie ramienia i postawa ciała – np. ciągłe podpieranie się łokciem na stole, postawą w pracy, któraco powoduje stały nacisk na nerw, urazy mechaniczne – bezpośrednie uderzenia lub wstrząsy w okolicach łokcia, które prowadzą do podrażnienia nerwu. Uderzenia w tzw. „kość łokciową” (często określaną potocznie jako „uderzenie w łokciu (podpieranie się przy stoleokieć”) lub bliznpowodują poból, urazie. Typowektóry jest teżwynikiem występowanietymczasowego wskutekucisku nerwu, przewlekłegoy uciskunacisk na nadgarstek, – np. u rowerzystów, którzy mają stały nacisk dłoni na kierownicę, co może prowadzić do ucisku nerwu w okolicy nadgarstka i łokcia, blizny po urazach – mogą powodować mechaniczny ucisk na nerw, prowadząc do objawów klinicznych.
Objawy
Zarówno
Objawy początekurazu objawów,nerwu jak i ich rozwójłokciowego mogą być różne, przyzależnie czymod bólstopnia łokcia często ma charakter ostryuszkodzenia. TypoweNajczęstsze objawysymptomy to: ból i drętwienie – w okolicy palca małokciowejego, serdecznego oraz części dłoni. orazBól palcamoże serdecznegopromieniować wzdłuż nerwu, w kierunku łokcia i manadgarstka, osłego.abienie Dolegliworuchowe – występuje osłabienie zdolności częstodo nasilają się przy zginaniu łokcia. Deficyty ruchowe zauważalne są w postaci osłabienia rozszerzaniaprostowania palców ioraz zgięciazginania palcóich w od stronystronę kości łokciowej. WieluZmniejszona siła mięśniowa prowadzi do trudności w precyzyjnych ruchach ręki, takich jak pisanie czy trzymanie przedmiotów (np. klucza, długopisu), zaburzenia czucia – uczucie mrowienia lub sztywności w palcu małym i serdecznym, szczególnie po długotrwałym zgięciu łokcia, brak koordynacji – wielu pacjentów skarży się na nieporadność ręki, np. podczastrudności pisaniaw trzymaniu drobnych przedmiotów, przekręcaniu klucza czy pisaniu. Objawy mogą nasilać się przy zginaniu łokcia lub przekrdługotrwałym utrzymywaniu ręcaniaki kluczaw tej samej pozycji.
Diagnostyka
Rozpoznanie stawiaurazu nerwu łokciowego ustala się na podstawie typowegowywiadu obrazu klinicznegolekarskiego i wynikówbadania uzyskanychfizykalnego. Dodatkowo, w badaniucelu fizykalnym.potwierdzenia Możrozpoznania, wykonuje się: elektroneurografię (ENG) – badanie pozwalające na jeocenę potwierdzić poprzez pomiary prędkoszybkości przewodzenia nerwów, które pomaga zidentyfikować miejsce uszkodzenia nerwu, elektromiografię (elektroneurografiaEMG) i– elektrycznejbadanie aktywności elektrycznej mięśni, (elektromiografia).pomagające Czasamiw wykonujeocenie sifunkcji nerwu łokciowego i stwierdzeniu ewentualnych uszkodzeń mięśni, badania obrazowe – zdjęcia rentgenowskie nadgarstkamogą pomóc w wykluczeniu złamań kości w okolicy łokcia lub łokcianadgarstka. W przypadkach, abygdy wykluczyćpodejrzewa urazsię kostny.zmiany Rzadkostrukturalne możenerwu, byćwykonuje również wykonanysię rezonans magnetyczny (MRI) lub ultrasonografię (USG) nerwu.
Leczenie
Leczenie nerwu łokciowego zależy od stopnia uszkodzenia i nasilenia objawów. W większości przypadków dolegliwościobjawy ustępują samoistnie, ale w niektórych przypadkach konieczne jest leczenie farmakologiczne lub chirurgiczne. WaZachowawcze leczenie: unikanie ucisku – najważneniejszym elementem leczenia jest, abyeliminowanie znaleźćczynników ipowodujących wyeliminować wszelkie przyczyny choroby. Należy unikać uciskuucisk na nerw, wtakich łokciu ijak długotrwałego zginania. Na wczesnym etapie pomocna może byćzginanie zmianaramienia, podpieranie się na łokciu lub nadmierny nacisk na nadgarstek, odpoczynek – odpoczynek i unikanie czynności, które wywołujących ucisk nerwu, np. Wskazanazmiana możepostawy byćciała, również tymczasowostosowanie podkładkaadek lub opasek na łokieć w nocy.
Jeśliczasie objawysnu, utrzymujfarmakoterapia – niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) mogą siępomóc w złagodzeniu bólu i prowadzą do porażenia, kieruje się pacjenta do specjalistów z dziedziny neurologii na dalsze badaniazapalenia. W niektórych przypadkach stosuje się leki przeciwbólowe lub przeciwzapalne, a także witaminy z grupy B, które wspomagają regenerację nerwów, rehabilitacja – ćwiczenia rozciągające oraz masaże mogą pomóc w zmniejszeniu napięcia w obrębie ręki i poprawie funkcji nerwu. Chirurgiczne leczenie: decompressja nerwu – w przypadkach przewlekłych, gdzie objawy nie ustępują lub nasilają się, może być konieczna jest operacja, abymająca zmniejszyćna uciskcelu usunięcie przeszkód i zmniejszenie ucisku na nerw.
Rokowanie
U
W większości osprzypadkóbw rokowanie jest dobre, a objawy zwykle ustępują samoistniepo kilku tygodniach leczenia zachowawczego. Podobnie zazwyczaj dobre jest rokowanie wW przypadku operacji, skuteczność jest również wysoka, a większość pacjentów odzyskuje pełną funkcję ręki.
Jeśliżeli nerw jestuległ jużnieodwracalnemu nieodwracalnie uszkodzonyuszkodzeniu, jako powikłanie mogą wystąpić trwałe objawy porażenia lub zaburzenia czucia lub osłabienie siły mięśniowej w dłoni i funkcjipalcach, rękico może prowadzić do trudności w wykonywaniu codziennych czynności.
Dodatkowe informacje
- Nerw promieniowy, uszkodzenie — informacje dla personelu medycznego
Autorzy
- Markus Plank, MSc BSc, dziennikarz medyczny i naukowy, Wiedeń
- Lek. Kalina van der Bend, recenzent