Środowe spotkania z medycyną rodzinną. Dylematy codziennej praktyki.
Pokrzywka i obrzęk naczynioruchowy - jak rozpoznać, różnicować i skutecznie leczyć?
Prof. dr hab. n. med. Karina Jahnz - Różyk, Kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii, Alergologii i Immunologii Klinicznego Wojskowego Instytutu Medycznego Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie
dr n.med. Katarzyna Nessler Adiunkt Medycyny Rodzinnej Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum w Krakowie
23 kwietnia, 2025
Pokrzywka i obrzęk naczynioruchowy
Take home message
Pokrzywka
- To stan chorobowy o zróżnicowanej etiologii i patogenezie, charakteryzujący się bąblami pokrzywkowymi z silnym świądem i pieczeniem.
- Patomechanizm związany jest z aktywacją komórek tucznych i uwalnianiem histaminy.
- Klasyfikuje się ją na ostrą (do 6 tygodni) i przewlekłą (powyżej 6 tygodni).
- Istnieją różne typy pokrzywki, m.in. indukowana (np. przez zimno, ucisk, światło) i spontaniczna.
- Skala UAS ocenia nasilenie objawów (bąble i świąd). Leczenie rozpoczyna się od leków przeciwhistaminowych II i III generacji w dawkach czterokrotnie wyższych niż standardowe (nie refundowane).
- W przypadku pokrzywki przewlekłej ciężkiej, stosuje się omalizumab (program lekowy B107).
Obrzęk naczynioruchowy (HE)
- To dziedziczna choroba charakteryzująca się nawracającymi atakami obrzęku błon śluzowych lub skóry, głównym mediatorem jest bradykinina.
- Wyróżnia się trzy typy HE, zależne od poziomu i funkcjonalności C1-esterazy.
- Obrzęki mogą lokalizować się na twarzy, brzuchu, genitaliach, kończynach (często), a także w krtani (rzadko, ale niebezpiecznie). Ataki brzuszne mogą prowadzić do błędnych diagnoz i niepotrzebnych operacji.
- Obrzęki są bolesne, powolne w rozwoju i ustępowania (2-5 dni).
- Leczenie obejmuje leki hamujące bradykininę, takie jak inhibitory C1-esterazy (np. lanadelumab - program lekowy B122).
- Należy pamiętać o ryzyku zgonu z powodu uduszenia w przypadku nie rozpoznanego HE.
- Pacjenci leczeni inhibitorami ACE są w grupie zwiększonego ryzyka HE.
- Kobiety w ciąży i dzieci wymagają szczególnej opieki.
Q&A Pokrzywka i obrzęk naczynioruchowy
Poznaj odpowiedzi eksperta, prof.K.Jahnz-Różyk na pytania uczestników spotkania dotyczące tematów tj.
- Postępowanie profilaktyczne w pokrzywce?
- Jak dobierać lek przeciwhistaminowy?
- Wskazówki postępowania w POZ w obrzęku naczynioruchowym
- Możliwosci leczenia pacjentów z obrzękiem
i wiele innych dylematów z codziennej praktyki.
Sprawdź także inne powiązane artykuły:
- Pokrzywka i obrzęk naczynioruchowy
- Użądlenia i ukąszenia przez owady
- Nietolerancja histaminy
- Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej
- Wysypka, uogólniona