Zakres referencyjny
Dla obu płci:
- wapń zjonizowany: 4–5,2 mg/dl (1,0–1,3 mmol/l)
- wapń całkowity: 9–11 mg/dl (2,25–2,75 mmol/l)
Wskazania
- Choroby kości (samoistne złamania, osteoporoza, zaburzenia wzrostu)
- Podejrzenie nadczynności przytarczyc lub niedoczynności przytarczyc
- Choroba nowotworowa
- Gruźlica
- Sarkoidoza
- Diagnostyka i przebieg chorób nerek (kamica moczowa, wielomocz, przewlekła choroba nerek)
- W przypadku przyjmowania niektórych leków (witamina D, tiazydy, digoksyna, leki przeciwpadaczkowe, glikokortykosteroidy)
- Objawy tężyczki
Pobieranie próbek i źródła błędów
- Surowica
- Próbkę krwi należy pobrać na czczo (po około 12 godzin bez jedzenia).
Ocena wyników badań laboratoryjnych
Należy zwrócić uwagę na związek poziomu wapnia ze stężeniem białka: spadek albuminy o 10 g/l powoduje spadek stężenia wapnia o 0,25 mmol/l.
Podwyższone stężenie wapnia:
- Pierwotna nadczynność przytarczyc
- Zespoły rozpadu nowotworu (tzw. zespół lizy guza) w przebiegu chorób nowotworowych
- Niewydolność kory nadnerczy
- Osteolityczne zmiany kości
- Obecność przerzutów nowotworowych w kościach - osteoklastycznych
- Przedawkowanie witaminy A i D
- Rodzinna hiperkalcemia hipokalciuryczna
- Nadczynność tarczycy
- Zespół mleczno-alkaliczny (zespół Burnetta)
- Polekowo - np. w przypadku przyjmowania diuretyków tiazydowych
- Sarkoidoza
- Dłuższe unieruchomienie
Obniżone stężenie wapnia:
- Zaburzenia wchłaniania wapnia (niedobór witaminy D, zespoły złego wchłaniania, zapalenia jelit)
- Niedoczynność przytarczyc
- Rzekoma niedoczynność przytarczyc
- Niedożywienie
- Uszkodzenia nerek, niewydolność nerek
- Marskość wątroby
- Zapalenie trzustki
- Polekowo - np. w przypadku przyjmowania glikokortykosteroidów
- Hiperplazja kory nadnerczy
- Przerzuty nowotworowe do kości - osteoblastyczne
Dalsza diagnostyka i dalsze postępowanie
- PTH, fosforany, kreatynina, eGFR
