MEDIBAS
  2. Tematy kliniczne
  3. Choroby zakaźne
  4. Informacje dla pacjentów
  5. Pasożyty
  6. Anisakioza (zatrucie śledziowe...

Anisakioza (zatrucie śledziowe)

Anisakioza to choroba spowodowana zakażeniem nicieniami pasożytniczymi występującymi w rybach. Gotowanie, smażenie lub mrożenie ryb zabija pasożyty.
Last published: 04.12.2023  |  Last revised: 12.04.2024  |  Last updated: 12.04.2024
:    : 
: 365
Revision at 23.01.2014 10:18:50: Revidert. Ingen endringer. chck go 22.5. MB 14.03.18
  • Pasożyt ryb
  • Pasożyty ryb
  • Sushi
  • Sashimi
  • Zoonoza
  • Choroba odzwierzęca
  • Raztrucie śledziowe
  • Dorsz
  • Gospodarz
  • Ból brzucha
  • Nudności
  • Zapalenie otrzewnej

Anisakioza – co to jest?

Anisakioza (zatrucie śledziowe) jest spowodowana zakażeniem pasożytami ryb Anisaki lub Pseudoterranova. Rzadko odnotowuję się ją w Europie Środkowej. Choroba występuje najczęściej w Japonii (ponad 90% przypadków).

Przenoszenie

Ryby morskie są często zarażone anisakiozą: pasożyty występują u ponad 70 gatunków ryb, przy czym zakażonych jest nimi nawet 70% śledzi (stąd nazwa zatrucie śledziowe lub robak dorszowy). Są one przenoszone z fok lub wielorybów na ryby. Dlatego zakażenie to występuje najczęściej tam, gdzie jest dużo wielorybów i fok. Pasożyty można zabić przez zamrożenie w temperaturze poniżej -20°C lub przez gotowanie czy smażenie.

Ludzie mogą się zarazić, jedząc surowe zakażone ryby (np. sushi lub inne potrawy z surową rybą). Na całym świecie występuje ok. 20 000 przypadków choroby, z czego większość w Japonii. Jeśli popularność sushi i podobnych dań będzie nadal rosła, zakażenia staną się bardziej powszechne również w pozostałych częściach globu.

Objawy

Larwy nie mogą osiągnąć dojrzałości płciowej w organizmie człowieka, a jeśli w nim pozostaną, umierają po około ośmiu tygodniach. Te, które dostają się aż do przewodu pokarmowego, zajmują ścianę jelita. Wywołuje to reakcję zapalną z dolegliwościami z tego narządu.

Najczęstsze objawy po zjedzeniu surowej ryby w ciągu 12–48 godzin: Ból brzucha i nudności, które mogą utrzymywać się przez kilka godzin, często z wymiotami i biegunką. Ale możliwe są też reakcje podobne do alergii: świąd i wysypka skórna, a nawet wstrząs anafilaktyczny. U niektórych chorych rozwija się uporczywy (chroniczny) ból brzucha spowodowany stanem zapalnym wokół martwych pasożytów. Jeśli robaki wnikną w ścianę jelita, może rozwinąć się ostre zapalenie otrzewnej z silnym bólem brzucha i tkliwością w okolicy podbrzusza. Możliwa jest także niedrożność jelita.

Terapia

Diagnozę potwierdza badanie wziernikowe żołądka (gastroskopia). Podczas gastroskopii można również usunąć pasożyta za pomocą kleszczy. Jeśli pasożyty przebiły już ścianę jelita, powodując przewlekłe dolegliwości, wskazana jest operacja, ponieważ nie ma możliwości leczenia farmakologicznego.

Zapobieganie

Zakażeniu anisakiozą można zapobiegać: należy gotować lub smażyć ryby przed spożyciem i unikać jedzenia ich surowego mięsa, które nie było zamrożone. Wędzenie lub marynowanie w solance również zabija pasożyty.

Rokowanie

Wcześnie leczona choroba ma dobre rokowania.

Dodatkowe informacje

Autorzy

  • Martina Bujard, dziennikarz naukowy, Wiesbaden
  • Anna Zwierzchowska, lekarz rezydent, Kraków (edytor/recenzent)

Link lists

Authors

Previous authors

Updates

Gallery

Snomed

Click to edit

References

Based on professional document Anisakioza. References are shown below.

  1. Paul M. Anisakioza. Choroby zakaźne i pasożytnicze. Red. R. Flisiak. Czelej 2020, 1162-70
  2. Carmo J, et al. Anisakiasis: a growing cause of abdominal pain! BMJ Case Rep 2017. casereports.bmj.com
  3. Uña-Gorospe M, et al. Occupational disease due to Anisakis simplex in fish handlers. Int Marit Health . 2018;69(4): 264-69. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  4. Cavallero S, et al. Anisakiasis in Italy: Analysis of hospital discharge records in the years 2005-2015. PLoS One . 2018 Dec 11;13(12): e0208772. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  5. Guardone L, et al. Human anisakiasis in Italy: a retrospective epidemiological study over two decades. Parasite . 2018; 25:41. www.ncbi.nlm.nih.gov
  6. CDC. Centers for Disease Control and Prevention. Parasites - Anisakiasis. Zugriff 10.11.2022. www.cdc.gov
  7. Shimamura Y, et al. Common Symptoms from an Uncommon Infection: Gastrointestinal Anisakiasis. Can J Gastroenterol Hepatol. 2016; 2016: 5176502. www.ncbi.nlm.nih.gov
  8. Daschner A, et al. Gastric anisakiasis: an underestimated cause of acute urticaria and angio-oedema?, Br J Dermatol. 1998;139(5): 822. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  9. Repiso Ortega A, et al. Gastrointestinal anisakiasis. Study of a series of 25 patients. Gastroenterol Hepatol. 2003 Jun-Jul;26(6): 341-6. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  10. Bucci C, et al. Anisakis, just think about it in an emergency! Int J Infect Dis. 2013 Nov;17(11): e1071-2. www.ijidonline.com
  11. Takabayashi T, et al. Anisakiasis presenting to the ED: clinical manifestations, time course, hematologic tests, computed tomographic findings, and treatment., Am J Emerg Med 2014; 32: 1485-9. pmid: 25440233 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  12. Pacios E, et al. Albendazole for the treatment of anisakiasis ileus., Clin Infect Dis 2005; 41: 1825. pmid: 16288416 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  13. Moore DA, et al. Treatment of anisakiasis with albendazole., Lancet. 2002;360(9326): 54. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  14. Carlin AF, et al. Case Report: A Common Source Outbreak of Anisakidosis in the United States and Postexposure Prophylaxis of Family Collaterals., Am J Trop Med Hyg . 2018 Nov;99(5): 1219-21 www.ncbi.nlm.nih.gov