Wysypka z gorączką

Wiele chorób powoduje wysypkę z gorączką.

Co to jest wysypka z gorączką?

  • Wysypka skórna z jednoczesną gorączką jest często spowodowana chorobą zakaźną, zwykle wywołaną przez wirusy.
  • Wirus rozprzestrzenia się przez krew i może powodować reakcje alergiczne skóry lub też może zagnieździć się w skórze i wywołać miejscowy stan zapalny.
  • Szczególną chorobą charakteryzującą się wysypką na skórze jest zakaźne meningokokowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, które wywołują bakterie z grupy meningokoków. Zakażenie tą bakterią może upośledzić krzepnięcie krwi do tego stopnia, że dochodzi do punktowych krwotoków. Wysypka w tej chorobie składa się więc z krwawych wyboczyn na skórze. W przeciwieństwie do standardowych wysypek tego rodzaju krwotoki skórne powodują wysypkę wybroczynową, która nie blednie po przyłożeniu i dociśnięciu szklanki do skóry w miejscu wysypki (tzw. test szklanki).

Jakie są możliwe przyczyny?

Wysypka skórna z pęcherzami

Ospa wietrzna
  • Pacjenci często mają niewiele ogólnych objawów choroby, a gorączka rzadko przekracza 39°C.
  • Na początku choroby pojawiają się plamy i guzki skórne, które przekształcają się w wypełnione płynem pęcherze. Po 1-2 dniach tworzą się na nich strupy. Wysypka pojawia się najpierw na twarzy i ciele, a następnie na rękach i nogach.
  • Podczas 1-3 tygodniowego okresu trwania choroby pojawiają się wciąż nowe wykwity, co powoduje, że na skórze jednocześnie występują zmiany skórne we wszystkich trzech stadiach rozwoju (obraz "gwieździstego nieba").
  • Pacjenci często odczuwają silne swędzenie.

Ospa wietrzna

Choroba dłoni, stóp i jamy ustnej (Bostonka)
  • Występuje głównie u dzieci, rzadziej u dorosłych.
  • Jest to zakażenie wirusowe z wysypką pęcherzykową w jamie ustnej, na dłoniach i stopach; może występować w postaci mniejszych epidemii.
  • Pacjenci mają małe (< 5 mm), szare pęcherzyki na dłoniach i stopach, otoczone wąskim czerwonym pierścieniem.
  • W ustach rozwijają się stosunkowo duże, ale nieliczne pęcherzyki.

Choroba dłoni, stóp i jamy ustnej

Opryszczka zwykła/opryszczka wargowa
  • Występuje głównie u dzieci, rzadziej u dorosłych.
  • W pierwszym stadium infekcji pacjenci często mają gorączkę i silny ból gardła. W jamie ustnej i na wargach pojawiają się liczne małe, wypełnione płynem pęcherze, które w krótkim czasie przekształcają się w niewielkie owrzodzenia jamy ustnej, a w końcu tworzą strupy.
  • Opryszczka wargowa może nawracać.
Opryszczka zwykła, opryszczka wargowa 1

Opryszczka zwykła

Mała punktowa wysypka bez pęcherzy

Różyczka (rubella)
  • Na początku pacjenci mają łagodne objawy ogólne i niewielką gorączkę.
  • Po 1-4 dniach pojawia się jasnoczerwona, drobnoplamista wysypka, rozpoczynająca się na twarzy, a następnie rozprzestrzeniająca się na ciało oraz ręce i nogi; wysypka rzadko się zlewa.
  • Węzły chłonne na szyi i karku są powiększone.
  • Wysypka utrzymuje się 2-3 dni, u niektórych pacjentów w ogóle nie występuje.
  • W czasie ciąży różyczka może doprowadzić do poronienia lub ciężkiego uszkodzenia płodu.
Różyczka

Różyczka (rubella)

Szkarlatyna
  • Występuje najczęściej u dzieci w wieku 5-15 lat.
  • Szkarlatyna jest spowodowana zakażeniem bakteriami (paciorkowcami).
  • Dziecko ma czerwoną, drobnoplamistą, przypominającą papier ścierny wysypkę, jasnoczerwony język (język malinowy) i jednocześnie ból gardła.
  • Często twarz jest ogniście czerwona, ale okolice ust są blade. Poza tym wysypka pojawia się na szyi, w dołach pachowych, w kroczu i w fałdach skórnych.
  • Po przebyciu infekcji skóra na dłoniach i stopach złuszcza się.
Szkarlatyna

Szkarlatyna

Wysypka z wybroczynami (punktowe krwotoki)

Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
  • Rzadka, ale bardzo niebezpieczna choroba.
  • Należy ją wziąć pod uwagę we wszystkich niejasnych obrazach klinicznych, którym towarzyszy ostre pogorszenie stanu ogólnego, wysypka i gorączka.
  • Początkowe objawy są różne i mogą obejmować ból głowy, gorączkę, pogorszenie ogólnego stanu fizycznego, punktowe krwotoki (wybroczyny), sztywność karku i pleców oraz miejscowy ból.
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, wybroczyny

Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, wybroczyny

Plamica Schönleina-Henocha
  • Rzadka choroba, która występuje głównie u dzieci.
  • Pacjenci często krótko przed wystąpieniem tej choroby przebyli infekcję górnych dróg oddechowych.
  • Choroba może mieć ostry początek i rozwijać się przez tygodnie lub miesiące.
  • Na początku zwykle pojawiają się jasnoczerwone plamy, które bledną pod wpływem nacisku. Wysypka może stopniowo przekształcić się w wybroczyny (punktowe krwotoki skórne). Zazwyczaj zaczyna się od stóp i rozprzestrzenia się ku górze.

Wybroczyny

Co możesz zrobić sam?

  • W razie potrzeby można przyjąć leki przeciwgorączkowe/przeciwbólowe.

Kiedy zalecana jest wizyta u lekarza?

  • Sama gorączka rzadko jest powodem wizyty u lekarza.
  • W przypadku znacznego pogorszenia stanu ogólnego lub wystąpienia objawów i oznak miejscowej infekcji, np anginy lub zapalenia płuc, zalecana jest wizyta u lekarza. W przypadku zauważenia jakichkolwiek objawów zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, takich jak sztywność karku lub wybroczyny, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Co się dzieje podczas badania lekarskiego?

Wywiad lekarski

Lekarz może zadać następujące pytania:

  • Jak doszło do rozwoju choroby?
    • Wcześniejsze przeziębienie, wysypka skórna po gorączce?
  • Czy wysypka rozwinęła się szybko?
  • Gdzie po raz pierwszy pojawiła się wysypka?
  • Czy wysypka swędzi?
  • Jaki jest Twój ogólny stan fizyczny?
  • Czy dziecko otrzymało wszystkie zalecane szczepienia?

Badanie lekarskie

  • Lekarz oceni ogólny stan fizyczny i stan świadomości pacjenta, zbada wysypkę, aby wykluczyć krwotoki skórne oraz sprawdzi, czy występuje sztywność karku.
  • Niezależnie od obrazu klinicznego często bada się uszy, gardło, płuca i brzuch.

Inne badania

  • W przypadku podejrzenia szkarlatyny lekarz może wykonać szybki test na obecność paciorkowców.
  • Badanie krwi może dostarczyć informacji o rodzaju choroby w niejasnych przypadkach.

Skierowanie do specjalisty lub szpitala

  • Rzadko potrzebne, ale w przypadku ciężkiej choroby pacjenci mogą być przyjęci do szpitala w celu zbadania i leczenia.

Autorzy

  • Magda Łabęcka, lekarz, Kraków (recenzent)
  • Martina Bujard, dziennikarz naukowy, Wiesbaden
  • Philipp Ollenschläger, dziennikarz medyczny, Kolonia

Link lists

Authors

Previous authors

Updates

Gallery

Snomed

Click to edit

References

Based on professional document Wysypka skórna z gorączką. References are shown below.

  1. Stevens D.L., Bisno A.L., Chambers H.F., et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the infectious diseases society of America, Clin Infect Dis 2014, 59:147, PubMed
  2. Komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 27 października 2023 r. w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na rok 2024. Dziennik Urzędowi Ministra Zdrowia z dnia 30 października 2023 r. Poz.100.