Hipokalcemia - obniżony poziom wapnia

Regional content

Content

Co to jest niski poziom wapnia?

Wapń to pierwiastek chemiczny występujący w organizmie w dużej ilości. Organizm statystycznego dorosłego zawiera do 1,4 kg wapnia, z czego tylko ok. 0,1% znajduje się w surowicy krwi.
Wapń jest nie tylko ważnym budulcem szkieletu, ale jest także niezwykle istotny dla prawidłowego funkcjonowania wielu różnych typów komórek, w tym komórek nerwowych i mięśniowych.
Obniżony poziom wapnia we krwi nazywany jest hipokalcemią. W hipokalcemii stężenie wapnia w surowicy wynosi poniżej 2,1 mmol/l (lub zjonizowanego wapnia w surowicy poniżej 1,1 mmol/l). Należy jednak zawsze przestrzegać wartości referencyjnych laboratorium, z którym współpracuje przychodnia lekarska.
Najczęstszymi objawami ostrej hipokalcemii są napady drgawkowe, zaburzenia rytmu serca lub zaburzenia czucia.
Przewlekła hipokalcemia może prowadzić także do osłabienia mięśni, zaburzeń czucia, a także do zaburzeń neuropsychologicznych, zmian skórnych i zaburzeń widzenia.

Niedoczynność przytarczyc
- Upośledzenie czynności przytarczyc, które skutkuje zmniejszeniem wydzielania parathormonu - hormonu odpowiedzialnego za zwiększanie poziomu wapnia we krwi.
- Niedoczynność przytarczyc może wystąpić jako choroba autoimmunologiczna lub w wyniku operacji lub radioterapii szyi.
Niedobór witaminy D
- Najczęstsze przyczyny niedoboru witaminy D to niedostateczna ekspozycja na światło słoneczne i zmniejszone spożycie pokarmów lub zmniejszona ilości substancji odżywczych.
- Ciężki niedobór witaminy D może prowadzić do hipokalcemii.
Przewlekła choroba nerek
- Niski poziom wapnia jest jednym z wielu objawów przewlekłej choroby nerek.
- Choroba rozwija się stopniowo i charakteryzuje się zmęczeniem, nudnościami, dusznościami, bólem kości oraz swędzeniem skóry.
Ostre zapalenie trzustki

Najczęstszymi przyczynami są nadużywanie alkoholu i kamienie żółciowe.
Występuje ostry, silny ból na środku brzucha. Czasami ból promieniuje do pleców. Pacjenci często przybierają pozycję ochronną, pochyleni do przodu.
Niska wartość wapnia jest często jedną z wielu nieprawidłowych wartości w badaniu krwi w ostrym zapaleniu trzustki.

Wpływ przyjmowanych leków
- Różne leki mogą prowadzić do hipokalcemii, na przykład leki nasercowe, przeciwpadaczkowe lub przeciwnowotworowe.
Hipomagnezemia
- Niedobór magnezu może prowadzić do hipokalcemii.
Inne poważne choroby
- Przerzuty do kości w wyniku choroby nowotworowej mogą również prowadzić do hipokalcemii.

Wyraźne skurcze mięśni mogą sugerować konieczność sprawdzenia poziomu wapnia w surowicy.
Często niski poziom wapnia stwierdza się w badaniach przeprowadzanych w związku z inną poważną chorobą.

W zależności od tego, czy poziom wapnia spadł nagle czy powoli, mogą wystąpić różne objawy.
Styl życia, wcześniejsze choroby i stosowane leki mogą dostarczyć wskazówek na temat choroby będącej przyczyną.
Podczas badania fizykalnego zwraca się szczególną uwagę na skórę, rytm serca i ewentualne dolegliwości neurologiczne.
Badania krwi są wykonywane w celu sprawdzenia parametrów krwi, czynności nerek i wątroby.
W razie potrzeby można wykonać elektrokardiografię lub badanie ultrasonograficzne nerek.
Często można od razu stwierdzić istnienie choroby podstawowej – np. w przypadku przewlekłej choroby nerek, choroby tarczycy lub ostrego zapalenia trzustki. W takiej sytuacji zostaniesz skierowany do odpowiedniego specjalisty lub do szpitala.
Jeśli diagnoza jest niejasna, zazwyczaj pacjent zostaje skierowany do specjalisty.

W zależności od zaburzenia podstawowego, w leczeniu hipokalcemii można rozważyć zastosowanie różnych leków.
- Szczególnie w przewlekłej hipokalcemii prowadzi się suplementację wapnia.
- W przypadku niedoboru witaminy D należy suplementować jej preparaty.
W innych przypadkach leczeniu podlega choroba podstawowa.