ObniHipokalcemia - obniżony poziom wapnia (hipokalcemia)
Co to jest niski poziom wapnia?
Wapń to pierwiastek chemiczny występujący w organizmie w dużej ilości. Organizm statystycznego dorosłego zawiera do 1,4 kg wapnia, z czego tylko ok. 0,1% znajduje się w surowicy krwi.
Wapń jest nie tylko ważnym budulcem szkieletu, ale jest także niezwykle istotny dla prawidłowego funkcjonowania wielu różnych typów komórek, w tym komórek nerwowych i mięśniowych.
Obniżony poziom wapnia we krwi nazywany jest hipokalcemią. W hipokalcemii stężenie wapnia w surowicy wynosi poniżej 2,1 mmol/l (lub zjonizowanego wapnia w surowicy poniżej 1,1 mmol/l). Należy jednak zawsze przestrzegać wartości referencyjnych laboratorium, z którym współpracuje przychodnia lekarska.
Przewlekła hipokalcemia może prowadzić także do osłabienia mięśni, zaburzeń czucia, a także do zaburzeń neuropsychologicznych, zmian skórnych i zaburzeń widzenia.
Upośledzenie czynności przytarczyc, które skutkuje zmniejszeniem wydzielania parathormonu - hormonu odpowiedzialnego za zwiększanie poziomu wapnia we krwi.
Niedoczynność przytarczyc może wystąpić jako choroba autoimmunologiczna lub w wyniku operacji lub radioterapii szyi.
Najczęstsze przyczyny niedoboru witaminy D to niedostateczna ekspozycja na światło słoneczne i zmniejszone spożycie pokarmów lub zmniejszona ilości substancji odżywczych.
Ciężki niedobór witaminy D może prowadzić do hipokalcemii.
Przewlekła choroba nerek
Niski poziom wapnia jest jednym z wielu objawów przewlekłej choroby nerek.
Choroba rozwija się stopniowo i charakteryzuje się zmęczeniem, nudnościami, dusznościami, bólem kości oraz swędzeniem skóry.
Najczęstszymi przyczynami są nadużywanie alkoholu i kamienie żółciowe.
Występuje ostry, silny ból na środku brzucha. Czasami ból promieniuje do pleców. Pacjenci często przybierają pozycję ochronną, pochyleni do przodu.
Niska wartość wapnia jest często jedną z wielu nieprawidłowych wartości w badaniu krwi w ostrym zapaleniu trzustki.
Rzadkie przyczyny
Wpływ przyjmowanych leków
Różne leki mogą prowadzić do hipokalcemii, na przykład leki nasercowe, przeciwpadaczkowe lub przeciwnowotworowe.
Hipomagnezemia
Niedobór magnezu może prowadzić do hipokalcemii.
Inne poważne choroby
Przerzuty do kości w wyniku choroby nowotworowej mogą również prowadzić do hipokalcemii.
Kiedy należy zasięgnąć porady lekarskiej?
Wyraźne skurcze mięśni mogą sugerować konieczność sprawdzenia poziomu wapnia w surowicy.
Często niski poziom wapnia stwierdza się w badaniach przeprowadzanych w związku z inną poważną chorobą.
Badania
W zależności od tego, czy poziom wapnia spadł nagle czy powoli, mogą wystąpić różne objawy.
Styl życia, wcześniejsze choroby i stosowane leki mogą dostarczyć wskazówek na temat choroby będącej przyczyną.
Podczas badania fizykalnego zwraca się szczególną uwagę na skórę, rytm serca i ewentualne dolegliwości neurologiczne.
Badania krwi są wykonywane w celu sprawdzenia parametrów krwi, czynności nerek i wątroby.
W razie potrzeby można wykonać elektrokardiografię lub badanie ultrasonograficzne nerek.
Często można od razu stwierdzić istnienie choroby podstawowej – np. w przypadku przewlekłej choroby nerek, choroby tarczycy lub ostrego zapalenia trzustki. W takiej sytuacji zostaniesz skierowany do odpowiedniego specjalisty lub do szpitala.
Jeśli diagnoza jest niejasna, zazwyczaj pacjent zostaje skierowany do specjalisty.
Leczenie
W zależności od zaburzenia podstawowego, w leczeniu hipokalcemii można rozważyć zastosowanie różnych leków.
Szczególnie w przewlekłej hipokalcemii prowadzi się suplementację wapnia.
W przypadku niedoboru witaminy D należy suplementować jej preparaty.
W innych przypadkach leczeniu podlega choroba podstawowa.