Co to jest ostre zapalenie kaletki maziowej w stawie barkowym?

Definicja

Kaletki maziowe znajdują się w miejscach, gdzie ścięgna ocierają się o kość, więzadła lub inne ścięgna, a skóra pokrywa wyniosłości kostne. Rolą kaletki maziowej jest zapobieganie podrażnieniom i zapewnienie płynnego ruchu różnych struktur wokół stawu względem siebie. W barku znajduje się kilka kaletek maziowych.

Kiedy w kaletkach barkowych pojawia się stan zapalny, wtedy kaletka wypełnia się płynem, pojawia się obrzęk i ból.

Ostre zapalenie kaletki w stawie barkowym jest bardzo bolesne i powoduje ograniczenie ruchomości tego stawu.

Objawy

Ból w obrębie barku narasta w ciągu 2–3 dni, co skutkuje ograniczeniem jego ruchomości. Czasami ból jest tak silny, że powoduje trudności z zasypianiem i wybudzenia się w nocy, a także utrudnia codzienne czynności, np. ubieranie się. Może wystąpić obrzęk stawu ramiennego.

Przyczyny

Ostre zapalenie kaletki maziowej w stawie barkowym często powodowane jest przez nadmierne obciążenie, np. poprzez powtarzalne ruchy unoszenia kończyn górnych powyżej stawu. Do zapalenia kaletki maziowej może również dojść w przebiegu choroby reumatycznej.

Częstość występowania

Schorzenie jest częstą przyczyną bólu barku.

Badania

• Podejrzenie choroby można wysnuć już na podstawie wywiadu lekarskiego.
• Podczas wizyty lekarz zbada ramiona i staw barkowy oraz oceni jego ruchomość.
• Ewentualne podłoże bakteryjne choroby można ustalić lub wykluczyć na podstawie badania krwi.
• Rozpoznanie potwierdza się także wstrzykując środek o miejscowym działaniu znieczulającym (i ewentualnie steryd) do przestrzeni podbarkowej, co może spowodować ustąpienie zlokalizowanych tam dolegliwości.

Badania obrazowe

• Badanie ultrasonograficzne może uwidocznić stan zapalny i obrzęk powodowany wysiękiem w kaletce maziowej.
• Inne choroby barku można wykluczyć za pomocą badań takich jak badanie ultrasonograficzne (USG) lub rezonans magnetyczny (RM).

Leczenie

• Celem leczenia jest złagodzenie bólu i przywrócenie ruchomości w stawie.
• W pierwszym okresie choroby należy odciążyć bark, ograniczyć jego ruchomość i schładzać go zimnymi okładami.

Leki

• Aby złagodzić ból i zmniejszyć stan zapalny, można zastosować środki z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), zarówno doustnie (tabletki), jak i  miejscowo (np. żel z diklofenakiem ).
• Iniekcje z glikokortykosteroidami prowadzą do znacznego zmniejszenia dolegliwości w ciągu 6–8 tygodni leczenia.

Fizjoterapia

• Celem fizjoterapii jest prawidłowe ustawienie głowy kości ramiennej w panewce stawowej, zapobiegając w ten sposób uciskowi kaletki maziowej.
• W celu poprawy funkcji barku zaleca się trening z taśmami oporowymi (Thera-Bands).

Leczenie chirurgiczne

• Jeśli postępowanie zachowawcze nie jest skuteczne, konieczny może być zabieg chirurgiczny.

Rokowanie

Przy odpowiednim odpoczynku i oszczędzaniu stawu zapalenie kaletki maziowej zazwyczaj goi się w ciągu kilku tygodni.

Jeśli czynności powodujące ból będą kontynuowane, objawy mogą się nasilić i przekształcić w przewlekłe zapalenie kaletki maziowej.

Dodatkowe informacje

• Przewlekłe zapalenie kaletki maziowej.
• Ostre zapalenie kaletki maziowej w stawie barkowym  – informacje dla lekarzy.

Ilustracje

Zapalenie kaletki maziowej w stawie barkowym

Autorzy

• Joanna Dąbrowska-Juszczak, lekarz (redaktor)
• Anna Zwierzchowska, lekarz (recenzent)
• Martina Bujard, dziennikarz naukowy (recenzent)