MEDIBAS
  2. Tematy kliniczne
  3. Fizjoterapia/Medycyna sportowa
  4. Informacje dla pacjentów
  5. Podudzie, staw skokowy i stopa
  6. Zapalenie przyczepu ścięgna Ac...

Zapalenie przyczepu ścięgna Achillesa (choroba Severa)

Choroba Severa (apophysitis calcanei) to schorzenie, które może wystąpić u dzieci i młodzieży w wieku 8–15 lat. Jest to zapalenie przyczepu ścięgna Achillesa w okolicy chrząstki wzrostowej (apophysis) kości piętowej (calcaneus).
Last published: 04.12.2023  |  Last revised: 17.03.2024  |  Last updated: 17.03.2024
:    : 
: 365
MP 26.02.2021 Check GO 22.1.
  • Ból pięty
  • Zapalenie pięt
  • Zapalenie u podstawy ścięgna Achillesa
  • Zapalenie przyczepu ścięgna Achillesa
  • Ścięgno Achillesa
  • Apofiza
  • Zapalenie wyrostka piętowego
  • Choroba Severa
  • Choroba Severa-Haglunda

Co to jest zapalenie przyczepu ścięgna Achillesa?


Zapalenie przyczepu ścięgna Achillesa, znane również jako choroba Severa, jest dolegliwością, która najczęściej dotyka dzieci i młodzież w okresie wzrostu, szczególnie aktywnych sportowo. Choroba ta występuje w wyniku przeciążenia ścięgna Achillesa i przyczepu do kości piętowej, co powoduje mikrourazy w jeszcze niezbyt skostniałej chrząstce wzrostowej. Ponieważ kości w tym okresie rosną szybciej niż ścięgna, dochodzi do ich rozciągania, co może prowadzić do stanów zapalnych w obrębie pięty.

Przyczyny


Choroba Severa najczęściej występuje u dzieci i młodzieży w wieku od 8 do 15 lat, którzy aktywnie uprawiają sport. Najbardziej narażeni są młodzi sportowcy, szczególnie ci, którzy intensywnie biegają, skaczą lub uprawiają piłkę nożną i gimnastykę. W tym okresie intensywnego wzrostu, kiedy chrząstka wzrostowa jeszcze nie jest w pełni skostniała, przyczep ścięgna Achillesa na kości piętowej jest narażony na działanie dużych sił rozciągających, co może prowadzić do mikrourazów i zapaleń.

U starszych nastolatków (powyżej 15. roku życia) choroba ta występuje rzadko, ponieważ kość piętowa przestaje rosnąć, a chrząstka wzrostowa ulega skostnieniu.

Objawy


Zapalenie przyczepu ścięgna Achillesa objawia się bólem w okolicy pięty, który najczęściej nasila się po intensywnym wysiłku fizycznym. Ból może występować w jednej lub obu stopach i nasilać się podczas stania na palcach lub przy ucisku na piętę z boków. Często pojawia się po rozpoczęciu nowego sezonu sportowego lub intensywnego uprawiania nowego sportu. Zdarza się również, że dziecko zaczyna utykać z powodu bólu w tej okolicy.

Diagnostyka


W przypadku choroby Severa, diagnoza zwykle opiera się na wywiadzie i badaniu fizykalnym. Zwykle nie ma potrzeby przeprowadzania dodatkowych badań obrazowych, takich jak rentgen czy rezonans magnetyczny (RM). Objawy są charakterystyczne i rozpoznawalne, zwłaszcza u dzieci aktywnych sportowo.

Terapia


Choroba Severa jest schorzeniem, które zwykle ustępuje samoistnie w miarę zakończenia okresu wzrostu i skostnienia chrząstki wzrostowej. Niemniej jednak, aby złagodzić ból i przyspieszyć proces gojenia, pomocne mogą być regularne ćwiczenia rozciągające mięśnie nóg, zwłaszcza mięśnia łydki i ścięgna Achillesa.

Jeśli ból jest silny, zaleca się tymczasowe zaprzestanie aktywności fizycznej, która nasila objawy, chociaż lekkie ćwiczenia i aktywność w granicach tolerancji bólu są dopuszczalne.

Przy ostrych objawach ulgę przynosi schładzanie pięty (np. zimną ściereczką lub lodem), co pomaga zmniejszyć stan zapalny. Stosowanie leków przeciwbólowych zwykle nie jest konieczne, ale w razie potrzeby mogą być stosowane środki łagodzące ból.

Rokowanie


Zwykle rokowanie w przypadku choroby Severa jest bardzo dobre, ponieważ problem ustępuje wraz z zakończeniem wzrostu. W okresie leczenia ważne jest, aby unikać nadmiernego obciążania stopy i przeprowadzać odpowiednią rehabilitację, aby przyspieszyć powrót do pełnej sprawności fizycznej.

 

Dodatkowe informacje

Autor

  • Markus Plank, mgr, dziennikarz medyczny i naukowy, Wiedeń
  • Lek. Kalina van der Bend, recenzent

Link lists

Authors

Previous authors

Updates

Gallery

Snomed

Click to edit

References

Based on professional document Apophysitis calcanei (choroba Haglunda-Severa). References are shown below.

  1. Noffsinger M. Sever disease. Medscape, last updated Jan 28, 2019. emedicine.medscape.com
  2. Wiegerinck JI, Yntema C, Brouwer HJ, et al. Incidence of calcaneal apophysitis in the general population. Eur J Pediatr 2014; 173(5): 677-9. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  3. Ramponi D, Baker C. Sever's Disease (Calcaneal Apophysitis). Advanced Emergency Nursing Journal 2019; 41(1): 10-14. journals.lww.com
  4. Micheli LJ, Ireland ML: Prevention and management of calcaneal apophysitis in children: an overuse syndrome. J Pediatr Orthop 1987; 7(1): 34-8. PubMed
  5. Malanga GA, Ramirez-Del Toro JA. Common injuries of the foot and ankle in the child and adolescent athlete. Phys Med Rehabil Clin N Am. 2008 May. 19(2):347-71, ix. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  6. Tu P, Bytomski JR. Diagnosis of heel pain. Am Fam Physician. 2011 Oct 15. 84(8):909-16. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  7. Atanda A, Shah SA, O'Brien K. Osteochondrosis: Common causes of pain in growing bones. Am Fam Physician 2011; 83: 285-91. American Family Physician
  8. Ogden JA, Ganey TM, Hill JD, Jaakkola JI. Sever's injury: a stress fracture of the immature calcaneal metaphysis. J Pediatr Orthop 2004; 24:488. www.ncbi.nlm.nih.gov
  9. Rachel JN, Williams JB, Sawyer JR, Warner WC, Kelly DM. Is radiographic evaluation necessary in children with a clinical diagnosis of calcaneal apophysitis (sever disease)?. J Pediatr Orthop. 2011 Jul-Aug. 31(5):548-50. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov