MEDIBAS
  2. Tematy kliniczne
  3. Gastroenterologia
  4. Informacje dla pacjentów
  5. Przewlekłe choroby jelit
  6. Piorunujące zapalenie jelita g...

Piorunujące zapalenie jelita grubego

Ciężkie ostre zapalenie całego jelita grubego z krwawymi stolcami, gorączką i bólem brzucha.
Last published: 22.01.2024  |  Last revised: 25.03.2024  |  Last updated: 25.03.2024
:    : 
: 365
  • Wrzodziejące zapalenie okrężnicy
  • Zapalenie okrężnicy
  • Krwawa biegunka

Co to jest piorunujące zapalenie jelita grubego?

Piorunujące zapalenie jelita grubego to ciężkie, ostre zapalenie jelita grubego, zwykle spowodowane przez wrzodziejące zapalenie jelita grubego, przewlekłą chorobę jelit.

Objawy

  • krwawa biegunka, częściej niż 6 razy na dobę
  • ból podczas defekacji
  • ból brzucha
  • ogólne złe samopoczucie
  • utrata masy ciała
  • gorączka.

Przyczyny

Najczęstszą przyczyną jest wrzodziejące zapalenie jelita grubego, przewlekły stan zapalny jelita. Rzadszymi przyczynami są choroba Leśniowskiego-Crohna, zakaźne choroby jelit, np. wskutek przyjmowania antybiotyków, zatrucie pokarmowe, zaburzenie krążenia jelitowego lub zaburzenie autoimmunologiczne (toczeń rumieniowaty układowy).

Częstotliwość występowania

Piorunujące zapalenie jelita grubego jest rzadkie, ale występuje u około 5–15% osób z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego.

Badania dodatkowe

Rozpoznanie jest już zazwyczaj możliwe na podstawie opisu objawów.
Dodatkowo bada się krew. Ciśnienie tętnicze, tętno i temperatura ciała mogą pomóc lepiej ocenić ogólny stan fizyczny. Do oceny stopnia zaawansowania choroby konieczne może być również badanie USG i TK jamy brzusznej. Aby móc potwierdzić rozpoznanie wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, często pobiera się próbkę z jelita grubego, w tym celu wykonuje się  kolonoskopię. Badanie stolca może określić, czy chorobę wywołały patogeny takie jak bakterie lub wirusy.

Leczenie

Piorunujące zapalenie jelita grubego to poważna choroba o ostrym przebiegu. Aby w razie powikłań móc szybciej udzielić pomocy, pacjenci są zwykle leczeni w szpitalu. Tutaj podawane są płyny i kortyzon w postaci wlewów. Żywienie na początku często odbywa się również w formie wlewu, aby jelita mogły lepiej się zregenerować. Wartości krwi i parametry życiowe (tętno, ciśnienie tętnicze, temperatura) są ściśle monitorowane, aby jak najszybciej rozpoznać pogorszenie.

Jeśli przyczyną choroby jest wrzodziejące zapalenie jelita grubego, można również podać silniejsze leki niż kortyzon, aby zahamować ostry stan zapalny. Mogą to być np. infliksymab, adalimumab i ew. cyklosporyna. Są to przeciwciała lub leki immunosupresyjne.

Jeśli przyczyną są bakterie, chorego leczy się antybiotykami.

Celem leczenia jest całkowite ustąpienie objawów.

Jeśli po 4–7 dniach nie ma poprawy, znacznie wzrasta ryzyko powikłań, ponieważ bakterie mogą dostać się do jamy brzusznej przez zmienioną zapalnie ścianę jelita i spowodować zakażenie krwi. Jeśli grozi takie powikłanie, może być konieczna operacja usunięcia zmienionej zapalnie części jelita.

Co możesz zrobić sam?

W przypadku przebiegu z krwawą biegunką i gorączką należy niezwłocznie skorzystać z pomocy lekarskiej.

Zapobieganie

W przypadku wrzodziejącego zapalenia jelita grubego należy unikać leków takich jak diklofenak i ibuprofen, ponieważ mogą one wywołać silne zaostrzenie.

Rokowanie

Około 25% pacjentów wymaga operacji jelit. Im szybciej rozpocznie się terapia, tym większe szanse na wyzdrowienie.

Dodatkowe informacje

Autor

  • Sabine Kilian, specjalista medycyny rodzinnej, Kolonia
  • Lek. Kalina van der Bend, recenzent

Link lists

Authors

Previous authors

Updates

Gallery

Snomed

Click to edit

References

Based on professional document Piorunujące zapalenie jelita grubego. References are shown below.

  1. Peppercorn MA, Farrell RJ. Management of severe ulcerative colitis. UpToDate, last updated Aug 13, 2014. www.uptodate.com
  2. Hovde Ø, Småstuen MC, Høivik ML. et al. Mortality and Causes of Death in Ulcerative Colitis: Results from 20 Years of Follow-up in the IBSEN Study. Inflamm Bowel Dis. 2016 Jan;22(1):141-5. doi: 10.1097/MIB.0000000000000582. PMID: 26355464. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  3. Nielsen OH, Vainer B, Rask-Madsen J. Non-IBD and noninfectious colitis. Nat Clin Pract Gastroenterol Hepatol 2008; 5: 28-39. PubMed
  4. Sobrado CW, Sobrado LF. MANAGEMENT OF ACUTE SEVERE ULCERATIVE COLITIS: A CLINICAL UPDATE. Arq Bras Cir Dig. 2016 Jul-Sep;29(3):201-205. doi: 10.1590/0102-6720201600030017. PMID: 27759787; PMCID: PMC5074675. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  5. Forrest K, Symmons D, Foster P. Systematic review: is ingestion of paracetamol or non-steroidal anti-inflammatory drugs associated with exacerbations of inflammatory bowel disease? Aliment Pharmacol Ther. 2004 Nov 15;20(10):1035-43. doi: 10.1111/j.1365-2036.2004.02270.x. PMID: 15569105. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  6. Becker C, Neurath MF, Wirtz S. The Intestinal Microbiota in Inflammatory Bowel Disease. ILAR J. 2015;56(2):192-204. doi: 10.1093/ilar/ilv030. PMID: 26323629. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  7. Nayar M, Rhodes JM. Management of inflammatory bowel disease. Postgrad Med J. 2004 Apr;80(942):206-13. doi: 10.1136/pgmj.2003.013722. PMID: 15082841; PMCID: PMC1742977. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  8. Rath HC, Schultz M, Freitag R. et al. Different subsets of enteric bacteria induce and perpetuate experimental colitis in rats and mice. Infect Immun. 2001 Apr;69(4):2277-85. doi: 10.1128/IAI.69.4.2277-2285.2001. PMID: 11254584; PMCID: PMC98156. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  9. Winslow BT, Onysko M, Thompson KA. et al. Common questions about Clostridium difficile infection. Am Fam Physician. 2014 Mar 15;89(6):437-42. PMID: 24695562. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  10. Kwok CS, Arthur AK, Anibueze CI. et al. Risk of Clostridium difficile infection with acid suppressing drugs and antibiotics: meta-analysis. Am J Gastroenterol. 2012 Jul;107(7):1011-9. doi: 10.1038/ajg.2012.108. Epub 2012 Apr 24. Erratum in: Am J Gastroenterol. 2014 Jan;109(1):144. PMID: 22525304. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  11. Miller M, Gravel D, Mulvey M. et al. Health care-associated Clostridium difficile infection in Canada: patient age and infecting strain type are highly predictive of severe outcome and mortality. Clin Infect Dis. 2010 Jan 15;50(2):194-201. doi: 10.1086/649213. PMID: 20025526. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  12. Zacharioudakis IM, Zervou FN, Pliakos EE. et al. Colonization with toxinogenic C. difficile upon hospital admission, and risk of infection: a systematic review and meta-analysis. Am J Gastroenterol. 2015 Mar;110(3):381-90; quiz 391. doi: 10.1038/ajg.2015.22. Epub 2015 Mar 3. PMID: 25732416. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  13. Swaminath A, Feingold D. Images in clinical medicine. Fulminant ulcerative colitis. N Engl J Med 2010; 362: 635. PubMed
  14. Rogler G. Medical management of ulcerative colitis. Dig Dis 2009; 27: 542-9. PubMed
  15. Ehteshami-Afshar S, Nikfar S, Rezaie A. et al. A systematic review and meta-analysis of the effects of infliximab on the rate of colectomy and post-operative complications in patients with inflammatory bowel disease. Arch Med Sci. 2011;7:1000-1012. PubMed
  16. Ford AC, Sandborn WJ, Khan KJ. et al. Efficacy of biological therapies in inflammatory bowel disease: systematic review and meta-analysis. Am J Gastroenterol. 2011;106:644-659. PubMed
  17. Raine T, Bonovas S, Burisch J. et al. ECCO Guidelines on Therapeutics in Ulcerative Colitis: Medical Treatment. J Crohns Colitis 2022 Jan 28;16(1):2-17. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov