Co to jest piorunujące zapalenie jelita grubego?
Piorunujące zapalenie jelita grubego to ciężkie, ostre zapalenie jelita grubego, zwykle spowodowane przez wrzodziejące zapalenie jelita grubego, przewlekłą chorobę jelit.
Objawy
- krwawa biegunka, częściej niż 6 razy na dobę
- ból podczas defekacji
- ból brzucha
- ogólne złe samopoczucie
- utrata masy ciała
- gorączka.
Przyczyny
Najczęstszą przyczyną jest wrzodziejące zapalenie jelita grubego, przewlekły stan zapalny jelita. Rzadszymi przyczynami są choroba Leśniowskiego-Crohna, zakaźne choroby jelit, np. wskutek przyjmowania antybiotyków, zatrucie pokarmowe, zaburzenie krążenia jelitowego lub zaburzenie autoimmunologiczne (toczeń rumieniowaty układowy).
Częstotliwość występowania
Piorunujące zapalenie jelita grubego jest rzadkie, ale występuje u około 5–15% osób z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego.
Badania dodatkowe
Rozpoznanie jest już zazwyczaj możliwe na podstawie opisu objawów.
Dodatkowo bada się krew. Ciśnienie tętnicze, tętno i temperatura ciała mogą pomóc lepiej ocenić ogólny stan fizyczny. Do oceny stopnia zaawansowania choroby konieczne może być również badanie USG i TK jamy brzusznej. Aby móc potwierdzić rozpoznanie wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, często pobiera się próbkę z jelita grubego, w tym celu wykonuje się kolonoskopię. Badanie stolca może określić, czy chorobę wywołały patogeny takie jak bakterie lub wirusy.
Leczenie
Piorunujące zapalenie jelita grubego to poważna choroba o ostrym przebiegu. Aby w razie powikłań móc szybciej udzielić pomocy, pacjenci są zwykle leczeni w szpitalu. Tutaj podawane są płyny i kortyzon w postaci wlewów. Żywienie na początku często odbywa się również w formie wlewu, aby jelita mogły lepiej się zregenerować. Wartości krwi i parametry życiowe (tętno, ciśnienie tętnicze, temperatura) są ściśle monitorowane, aby jak najszybciej rozpoznać pogorszenie.
Jeśli przyczyną choroby jest wrzodziejące zapalenie jelita grubego, można również podać silniejsze leki niż kortyzon, aby zahamować ostry stan zapalny. Mogą to być np. infliksymab, adalimumab i ew. cyklosporyna. Są to przeciwciała lub leki immunosupresyjne.
Jeśli przyczyną są bakterie, chorego leczy się antybiotykami.
Celem leczenia jest całkowite ustąpienie objawów.
Jeśli po 4–7 dniach nie ma poprawy, znacznie wzrasta ryzyko powikłań, ponieważ bakterie mogą dostać się do jamy brzusznej przez zmienioną zapalnie ścianę jelita i spowodować zakażenie krwi. Jeśli grozi takie powikłanie, może być konieczna operacja usunięcia zmienionej zapalnie części jelita.
Co możesz zrobić sam?
W przypadku przebiegu z krwawą biegunką i gorączką należy niezwłocznie skorzystać z pomocy lekarskiej.
Zapobieganie
W przypadku wrzodziejącego zapalenia jelita grubego należy unikać leków takich jak diklofenak i ibuprofen, ponieważ mogą one wywołać silne zaostrzenie.
Rokowanie
Około 25% pacjentów wymaga operacji jelit. Im szybciej rozpocznie się terapia, tym większe szanse na wyzdrowienie.
Dodatkowe informacje
- Wrzodziejące zapalenie jelita grubego
- Choroba Leśniowskiego-Crohna
- Antybiotyki
- Wrzodziejące zapalenie jelita grubego — informacje dla personelu medycznego
- Piorunujące zapalenie jelita grubego — informacje dla lekarzy
Autor
- Sabine Kilian, specjalista medycyny rodzinnej, Kolonia
- Lek. Kalina van der Bend, recenzent