Co to jest ból w klatce piersiowej?

• Ból piersi u kobiet występuje stosunkowo często. Najczęściej dotyczy grupy wiekowej między 30. a 50. rokiem życia.
• Nawet 70% kobiet doświadcza bólu piersi przynajmniej raz w życiu.
• Objawy często sprawiają, że dotknięte nimi kobiety obawiają się raka.
• Badania pokazują jednak, że rak powoduje ból piersi tylko w wyjątkowych przypadkach: mniej niż 1 na 200 kobiet z bólem piersi ma raka.

Porady dotyczące diagnozy

• Ból zmieniający się podczas cyklu miesiączkowego (mastodynia) sugeruje, że przyczyną są zmiany hormonalne.
• Jeśli ból nie zmienia się w zależności od cyklu miesiączkowego (mastalgia), często nie znajduje się przyczyny. W większości przypadków objawy ustępują samoistnie bez konieczności leczenia.

Jakie są przyczyny bólu piersi?

Najczęstsze przyczyny

• Zaburzenia hormonalne
  • Zazwyczaj obie piersi są tkliwe i lekko bolesne przed wystąpieniem miesiączki, a ból ustępuje po jej rozpoczęciu.
  • Ból piersi może być częścią zespołu napięcia przedmiesiączkowego lub występować niezależnie.
• Zastój pokarmu
  • przepełnione gruczoły sutkowe
  • Zastój pokarmu występuje tylko u matek karmiących piersią lub krótko po karmieniu piersią.
  • Piersi są tkliwe i napięte bez oznak infekcji. Kobiety dotknięte tą dolegliwością często wyczuwają odgraniczony obszar, który jest wypełniony mlekiem.
• Zapalenie piersi
  • Zapalenie piersi najczęściej dotyczy matek, które karmią piersią lub niedawno odstawiły dziecko od piersi.
  • Zwykle rozwija się kilka tygodni po porodzie.
  • Zapalenie piersi charakteryzuje się zastojem pokarmu, bólem piersi, obrzękiem, nadmiernym ociepleniem i zaczerwienieniem skóry. Sporadycznie może wystąpić również gorączka, dreszcze, ból głowy, zmniejszony apetyt i wydzielina ropna w mleku.
  • Jednak zapalenie sutka może wystąpić również u kobiet, które nie karmią piersią. Szczególnie często dotyczy to palaczek.
• Tabletki hormonalne
  • Stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych („pigułek“) lub preparatów estrogenowych w okresie menopauzy może powodować napięcie piersi lub ból piersi.
• Inną przyczyną mogą być problemy psychospołeczne.

Rzadkie przyczyny

• Rak piersi
  • Jest to najczęstsza postać raka u kobiet.
  • Rak piersi rzadko objawia się bólem piersi.
  • Możliwe objawy to wydzielina, wyprysk sutków lub niegojące się owrzodzenia na piersi, miejscowy ból lub tkliwość niewywołana miesiączką.
  • Podczas badania palpacyjnego piersi można wyczuć guzek.
• Łagodne guzki w piersi
  • Zazwyczaj nie powodują bólu.
  • 9 na 10 guzków w piersi u kobiet przed menopauzą jest łagodnych.
• Dławica piersiowa
  • Prowadzi do bólu za klatką piersiową, ale może być mylona z bólem w klatce piersiowej.
  • Prowadzi do bólu za mostkiem. Ból zazwyczaj nasila się przy wysiłku fizycznym i szybko ustępuje podczas odpoczynku.

Co możesz zrobić sama?

• Cykliczny ból piersi ustępuje samoistnie w ciągu 3 miesięcy u 20–30% kobiet.
• Ból piersi, który nie jest związany z cyklem miesiączkowym, ustępuje samoistnie u około 50% kobiet.
• Jeśli karmisz piersią i masz zastój pokarmu, powinnaś dokładnie odciągnąć pokarm z piersi. Zapobiegnie to rozwojowi zapalenia sutka. Jeśli mimo wszystko dojdzie do zapalenia piersi, karmienie piersią nie zaszkodzi dziecku. Po karmieniu piersią należy dobrze schłodzić chorą pierś.
• Noś dobrze dopasowany biustonosz.
• Jeśli ból jest silny, możesz zażyć środek przeciwbólowy.

Kiedy należy skonsultować się z lekarzem?

• Jeśli obawiasz się poważnej choroby, powinnaś skonsultować się z lekarzem. Dokładne badanie, które może wyeliminować podejrzenia, jest samo w sobie dobrym leczeniem.
• Jeśli zastój pokarmu wiąże się z gorączką, zaczerwienieniem skóry i bolesnością piersi, należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem.

Jak postępuje lekarz?

Historia choroby

Lekarz może zadać następujące pytania:

• Kiedy po raz pierwszy zauważyła Pani dolegliwości?
• Czy karmi Pani piersią?
• Czy może Pani być w ciąży?
• Jaki charakter ma ból?
• Czy ma Pani jakieś inne choroby?
• Jakie leki Pani przyjmuje?

Badanie lekarskie

• Lekarz dokładnie zbada pierś/piersi.

Dalsze badania

• Rzadko są konieczne.
• W przypadku wykrycia w piersi guzka, którego nie można wyjaśnić, można wykonać badanie ultrasonograficzne piersi. W razie potrzeby lekarz może wystawić skierowanie na mammografię. W razie potrzeby pobiera się próbkę tkanki za pomocą cienkiej igły (biopsję cienkoigłową).

Skierowanie do specjalisty lub szpitala

• Jest to konieczne tylko wtedy, gdy lekarz wykryje podejrzany guzek.

Dodatkowe informacje

• Mastalgiae – Informacje dla lekarzy

Autorzy

• Anna Zwierzchowska, lekarz, Kraków (recenzent)
• Martina Bujard, dziennikarz naukowy, Wiesbaden
• Julia Trifyllis, dr n. med., specjalista w dziedzinie ginekologii i położnictwa, Münster/W.