Rzepka

Rzepka to niewielka kość znajdująca się z przodu kolana. Rzepka jest wzmocnieniem ścięgna mocnych mięśni przedniej części uda, prostowników kolana.

Złamania rzepki są stosunkowo rzadkie i mogą być podłużne, poprzeczne, awulsyjne lub chrzęstno-kostne.

Mechanizm urazu

Złamanie rzepki może nastąpić w wyniku upadku lub silnego zgięcia kolana. W pewnych okolicznościach wystarczy duże obciążenie mięśni uda, na przykład podczas podskakiwania.

Złamanie rzepki powoduje silny ból w kolanie. Często staw kolanowy jest opuchnięty, a jego okolice mogą być zaczerwienione i bolesne. Ruch w stawie jest bardzo utrudniony, szczególnie ruch do wyprostu.

Diagnostyka

Za pomocą badania rentgenowskiego można stwierdzić, czy doszło do złamania i gdzie jest ono umiejscowione.

Leczenie

W przypadku niewielkich złamań rzepki zakłada się gips lub szynę. Ich zadaniem jest unieruchomienie stawu kolanowego, aby mogła się dobrze zrosnąć. Gips sięga od uda do kostki i nosi się go zwykle przez 5–6 tygodni. Następnie na podstawie zdjęć rentgenowskich lekarz ocenia, czy uraz się wygoił.

W przypadku większych złamań sam opatrunek gipsowy może nie wystarczyć do tego, aby kość się zrosła. W takim przypadku konieczne może być operacyjne połączenie kości. Po zabiegu konieczne może być ustabilizowanie stawu kolanowego za pomocą opatrunku gipsowego na okres od trzech do sześciu tygodni. Z gipsu można zrezygnować, jeśli po operacji złamanie jest stabilne. Po kilku dniach można ponownie ruszać kolanem. Kolano można obciążać w zgięciu, natomiast w wyproście nie.

Po zdjęciu gipsu mięśnie uda są często osłabione. Aby uniknąć sztywności i bólu w przyszłości, jeszcze przez jakiś czas należy ćwiczyć. Najczęściej ćwiczenia są wykonywane są pod nadzorem fizjoterapeuty.

Rokowanie

Jeśli kość dobrze się zrośnie, dolegliwości w późniejszym okresie będą prawdopodobnie nieznaczne lub nie będzie ich wcale. Niektóre osoby mogą odczuwać lekką sztywność i ból, ale można temu zaradzić, wykonując odpowiednie ćwiczenia.

Dodatkowe informacje

• Gipsowanie, możliwe powikłania
• Informacje ogólne na temat złamań
• Złamanie kolana
• Złamanie rzepki — informacje dla lekarzy

Ilustracje

Kolano, prawe, od strony przyśrodkowej

Autorzy

• Philipp Ollenschläger, dziennikarz medyczny, Kolonia