Regional content

Content

Informacje ogólne

Definicja

• Znana jako rumień nagły.^1-2
• Synonimy: gorączka trzydniowa, choroba szósta lub exanthema subitum.
• Wirusowa choroba przebiegająca z wysypką.

Epidemiologia

• 90% przypadków występuje u dzieci poniżej 2. roku życia – szczyt zachorowań 6–12 miesięcy.³
• Sezonowość zakażeń wiosną i jesienią.

Etiologia i patogeneza

• Chorobę wywołuje ludzki herpeswirus typu 6 (HHV–6) lub HHV–7, rzadziej inne wirusy.^4-5
• W jednym z przeprowadzonych badań HHV–6 był odpowiedzialny za 10–45% chorób gorączkowych u niemowląt.³
• Choroba wysoce zakaźna.
• Przenoszenie drogą kropelkową.⁴

Czynniki predysponujące

• Kontakt z osobami zakażonymi.

ICD–10

• B08.2 Rumień nagły [choroba szósta].

Diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

• Rozpoznanie stawia się zwykle na podstawie typowych objawów klinicznych.

Diagnostyka różnicowa

• Różyczka.
• Reakcja skórna wywołana przez leki.
• Odra.
• Szkarlatyna.
• Rumień zakaźny.
• Przy drgawkach gorączkowych: zapalenie opon mózgowo–rdzeniowych.

Wywiad lekarski

• Okres inkubacji wynosi 5–10 dni.^2,4
• Wysoka gorączka (do40°C) przez 3–5 dni. 
• Stan ogólny zwykle dobry, dzieci są aktywne.
  • W niektórych przypadkach: współistniejące zapalenie spojówek, złe samopoczucie, obrzęk oczodołów, zapalenie błony bębenkowej, limfadenopatia, utrata apetytu, drażliwość, biegunka, objawy nieżytu górnych dróg oddechowych.
• U 2/3 dzieci: plamki Nagayama – rumieniowe grudki widoczne na podniebieniu miękkim i języczku.³
• Po 3–5 dniach gorączki temperatura obniża się samoistnie, pojawia się drobnoplamista różowa osutka, która ustępuje w ciągu 1–2 dni.¹
  
  • Osutka plamisto–grudkowa lub drobnoplamkowa, bladoróżowa, wielkości 2–3 mm.
    • Czasami zmiany skórne są subtelne i trudne do zauważenia.
  • Częściowo widoczny efekt halo.
    

    Gorączka trzydniowa
  • Wysypka zaczyna się na plecach i tułowiu, może rozprzestrzeniać się na szyję, kończyny i twarz.
  • Zwykle nie występuje świąd.
  • Ustępuje samoistnie po 1–2 dniach.

Badanie fizykalne

Osutka plamisto–grudkowa

• Wysypka o dyskretnej, bladoczerwonej barwie i średnicy 2–3 mm.¹
• Brak świądu.
• Znika przy ucisku i nie ulega konfluencji (łączeniu).
• Najbardziej widoczna jest na szyi i tułowiu, ale także na twarzy i proksymalnych częściach kończyn.

Badania uzupełniające w praktyce lekarza rodzinnego

• Zwykle nie są konieczne.
• Ewentualne badania wykluczające rozpoznania różnicowe (np. badania serologiczne w celu wykluczenia zakażenia odrą).

Leczenie

Cele leczenia

• Łagodzenie objawów.
• Obniżanie gorączki.
• Przyjmowanie odpowiedniej ilości płynów.
• Unikanie rozprzestrzeniania się zakażenia na inne osoby (izolacja).

Ogólne informacje o leczeniu

• Choroba ustępująca samoistnie.^2,5
• W większość przypadków jest łagodna i nie wymaga leczenia. 
• Można zastosować leczenie wspomagające (obniżanie gorączki).
• Brak szczepionki.
• Należy dbać o odpowiednią higienę rąk, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się choroby.

Farmakoterapia

• Leczenie przeciwgorączkowe (ibuprofen lub paracetamol) w fazie gorączki może złagodzić objawy.

Przebieg, powikłania i rokowanie

Przebieg

• Okres inkubacji wynosi 5–10 dni.
• Choroba trwa zazwyczaj 4–7 dni.

Powikłania

• U ok. 15% dzieci moą wystąpić drgawki gorączkowe w przebiegu choroby.³
• U pacjentów z obniżoną odpornością: możliwość reaktywacji zakażenia.

Rokowanie

• Choroba zwykle nie powoduje powikłań i dzieci powracają do zdrowia bez konieczności leczenia.
• Wirus utrzymuje się w organizmie przez całe życie.
• Możliwe nawroty przy zakażeniu innym rodzajem wirusa.

Dalsze postępowanie

• Brak konieczności przeprowadzania kontrolnych wizyt, badań i konsultacji.
• Należy różnicować rumień nagły z reakcją niepożądaną po lekach, aby zapobiec mylnemu rozpoznaniu.

Informacje dla pacjentów

Edukacja pacjenta

• Choroba jest niegroźną i szybko przemijającą infekcją wirusową.
• Powrót do obiektów użyteczności publicznej jest możliwy po 24 godzinach od ustąpienia gorączki i objawów klinicznych choroby.

Materiały edukacyjne dla pacjentów

• Gorączka trzydniowa (rumień nagły).