Co to jest zakażenie adenowirusem?
Adenowirusy bardzo często powodują zakażenia u małych dzieci. W niektórych przypadkach pewna podgrupa wirusa (jest około 50 tak zwanych serotypów) wywołuje również ból gardła i zapalenie spojówek u starszych dzieci.
Jaki jest przebieg zakażenia adenowirusem?
Przebieg choroby jest różny w zależności od podgrupy wirusa. Dzieci poniżej 7. roku życia najczęściej mają bardziej nasilone objawy w porównaniu z dorosłymi, u których zakażenie przybiera łagodną postać. Prawie wszystkie typy adenowirusów wywołują gorączkę. U niektóych pacjentów w przebiegu infekcji mogą wystąpić trudności w oddychaniu.
Objawy mogą być różne — od gorączki i bólu gardła po kaszel i zapalenie płuc. Często mylnie uważa się, że ból gardła został spowodowany zakażeniem bakteryjnym. Niektóre podgrupy wywołują gorączkę, powiększenie węzłów chłonnych i ciężkie zapalenie spojówek i rogówki, które są bardzo zakaźne.
Adenowirusy są po rotawirusach drugą co do częstości przyczyną chorób biegunkowych przebiegająych z gorączką u dzieci.
Przyczyna
Adenowirusy są przenoszone drogą kropelkową (np. przez kaszel) oraz fekalno-oralną u dzieci z biegunką. Wirus może przetrwać poza organizmem przez długi czas, a przy nieodpowiedniej higienie rąk może być łatwo przenoszony.
Diagnostyka
Lekarz stawia wstępne rozpoznanie na podstawie objawów, dlatego w większości przypadków bezpośrednie wykrycie adenowirusa nie jest konieczne. Można dokonać oceny parametrów stanu zapalnego, co wymaga pobrania próbki krwi. Wartość CRP może być przy zakażeniu adenowirusem podwyższona. Należy jednak pamiętać, że ten wskaźnik jest jednak podwyższony również przy infekcjach bakteryjnych.
Leczenie
Leczeniem jest głównie objawowe, a więc takie, które nie eliminuje wirusa tylko zmniejsza objawy, jakie wystąpiły u chorego. Celem leczenia jest więc złagodzenie dolegliwości. Nie ma odrębnych zaleceń żywieniowych dla dzieci. U dzieci z utratą łaknienia podczas infekcji można podawać leki przeciwgorączkowe w celu uśmierzenia bólu i obniżenia gorączki, co może pozytywnie wpłynąć na poprawę apetytu. Zwykle jest to niegroźna choroba, która sama ustępuje.
W przebiegu zakażenia adenowirusem u dziecka może dojść jednocześnie do zakażenia bakteryjnego. W takim przypadku podawany jest antybiotyk. Ważne jest zwracanie uwagi na odpowiednią higienę rąk. Jeśli choroba dotyczy także oczu, ze względu na wysokie ryzyko zakażenia należy pilnie zrezygnować m.in. ze wspólnych ręczników.
Czy dziecko może iść do przedszkola?
Dzieci z gorączką i w złym stanie ogólnym powinny pozostać w domu i wrócić do przedszkola dopiero po całkowitym ustąpieniu gorączki i znacznej poprawie stanu ogólnego.
Dzieci z objawami ze strony przewodu pokarmowego (np. z ostrą biegunką) mogą ponownie uczęszczać do żłobków i przedszkoli po 48 godzinach od ustąpienia objawów. Dotyczy to również niemowląt w wieku pieluszkowym.
Profilaktyka
- Szczepionki przeciwko wirusowi nie są dostępne.
- Ważne jest przestrzeganie zasad higieny: MYCIE RĄK!
Kiedy należy skonsultować się z lekarzem?
- Niemowlęta z ciężką biegunką lub wymiotami powinny być zawsze zbadane przez lekarza.
- Małe dzieci, które sprawiają wrażenie apatycznych i pozbawionych energii, nie chcą się bawić itp. powinny być zbadane przez lekarza.
- Przy objawach odwodnienia (mała ilość moczu, ciemny mocz, suchość w ustach i wyraźne pragnienie) należy się skontaktować z lekarzem.
- W przypadku wystąpienia silnego bólu brzucha, wysokiej gorączki, krwawej plwociny lub krwi w stolcu, należy również pilnie skonsultować się z lekarzem.
Jeśli występują objawy poważnego niedoboru płynów, krew w stolcu lub silny ból brzucha, konieczne może być skierowanie do szpitala. W szpitalu utratę płynów uzupełnia się poprzez ich dożylne podawanie. Hospitalizacja jest jednak rzadko konieczna.
Autorzy
- Joanna Dąbrowska-Juszczak, lekarz (redaktor)
- Magda Łabęcka, lekarz (recenzent)
- Natalie Anasiewicz, lekarz (recenzent/redaktor)
Link lists
Authors
Previous authors
Updates
Gallery
Snomed
References
Based on professional document Zakażenie adenowirusem. References are shown below.
- Flomenberg P. Epidemiology and clinical manifestations of adenovirus infection. UpToDate 19.2 2011; oppslag oktober 2011. UpToDate