Trichotillomania (wyrywanie włosów)

Trichotillomania to zaburzenie kontroli impulsów, w którym chory wciąż pozbawia się włosów. Może to spowodować znaczny ubytek włosów.

Co to jest trichotillomania?

Trichotillomania
Trichotillomania

Definicja

W trichotillomanii chory wyrywa sobie włosy, najczęściej z owłosionej skóry głowy. Zaburzenie to jest klasyfikowane jako zaburzenie kontroli impulsów lub jako schorzenie ze spektrum zaburzeń kompulsywnych. Może to spowodować znaczny ubytek włosów.

Objawy

To zaburzenie charakteryzuje się przymusem wyrywania sobie włosów. W większości przypadków włosy są wyrywane z czubka głowy. Niektórzy wyrywają sobie rzęsy, inni włosy łonowe. Częste wyrywanie sporych ilości włosów sprawia, że widoczne stają się przerzedzone obszary.

Wyrywanie włosów jest często związane z uczuciem narastającego napięcia i następującym po nim uczuciem ulgi i zadowolenia. Działania te mogą występować okresowo lub stale; także ich intensywność może być różna. Pomiędzy „aktywnymi okresami" mogą mijać miesiące.

Niektórzy chorzy wyrywają włosy również innym osobom lub zwierzętom domowym. Nierzadko zdarza się, że wyrwane włosy są zjadane lub połykane. Może to prowadzić do powstawania kul włosowych w przewodzie pokarmowym i powodować bóle brzucha, niedokrwistość (anemię), zaparcia i inne zaburzenia układu pokarmowego.

W związku z trichotillomanią częściej występują również niektóre zaburzenia psychiczne, takie jak zaburzenia lękowe albo depresje.

U chorych dominuje często poczucie wstydu za swoje zachowanie, w związku z tym często mu zaprzeczają.

Przyczyny

Dokładne przyczyny tego schorzenia nie są jednak znane. Jako przyczyny bierze się pod uwagę zarówno czynniki środowiskowe, jak i genetyczne.

Częstotliwość występowania

  • Częstotliwość występowania jest prawdopodobnie niedoszacowana z powodu ukrywania choroby przez pacjentów i niedodiagnozowania przez personel medyczny.
  • Szacuje się, że u 0,6-4% wszystkich osób rozwija się trichotillomania w ciągu całego życia, przede wszystkim w wieku od 4 do 17 lat.
  • Średni wiek zachorowania wynosi zwykle 8-12 lat, ale to zaburzenie może pojawić się w każdym wieku.
  • Kobiety zapadają na tą chorobę 9 razy częściej.

Badania dodatkowe

Rozpoznanie ustala się zwykle w warunkach szpitalnych. Osoby cierpiące z powodu tego zaburzenia, ze wstydu często nie mają odwagi zgłosić wyrywania włosów.

W badaniu przedmiotowym jest trudno zauważyć jednolity obraz wyrywania włosów — miejsca pozbawione włosów mają nieregularne brzegi i zarys. Obszary, z których wyrywane są włosy, prawie nigdy nie są całkowicie pozbawione włosów, zazwyczaj widoczne są krótkie i oderwane pasma włosów o różnej długości.

W celu ustalenia rozpoznania należy wykluczyć inne choroby, które mogą objawiać się wypadaniem włosów:

W przypadku niejednoznacznych wyników można wykonać biopsję, aby wykluczyć autoimmunologiczne przyczyny wypadania włosów.

Leczenie

Leczenie polega głównie na udziale w terapii behawioralnej i może być uzupełnione lekami (selektywnymi inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny). Lepsze radzenie sobie ze stresem i metody relaksacyjne mogą być skuteczne w zapobieganiu wyrywaniu włosów.

Jeśli występują inne zaburzenia psychiczne, takie jakzaburzenia lękowe lub depresja, są one również leczone.

Rokowanie

Trichotillomania występująca we wczesnym dzieciństwie jest często schorzeniem krótkotrwałym i ustępuje samoistnie, lecz jeśli trwa dłużej niż 6 miesięcy, jest zaburzeniem trudniejszym do wyleczenia.

Dodatkowe informacje

Autor

  • Susanna Allahwerde, lekarz rodzinny, Berlin

Link lists

Authors

Previous authors

Updates

Gallery

Snomed

Click to edit

References

Based on professional document Trichotillomania. References are shown below.

  1. Elston DM. Trichotillomania. Emedicine Medscape. Last update Jan 15 2014. emedicine.medscape.com
  2. Tay YK, Levy ML, Metry DW. Trichotillomania in Childhood: Case series and Review. Pediatrics 2004; 113: 494-8. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  3. Christenson GA. Trichotillomania: from prevalence to comorbidity. Psychiatry Times. 1995;12:44–48. awionline.org
  4. Douglas W. Woods, David C. Houghton, Diagnosis, Evaluation, and Management of Trichotillomania, Psychiatric Clinics of North America, Volume 37, Issue 3,2014, Pages 301-317. www.ncbi.nlm.nih.gov
  5. KyungHwa Park K, Koo J. Skin picking (excoriation) disorder and related disorders. UpToDate. Last update Nov 9 2015. www.uptodate.com
  6. Springer K, Brown M, Stulberg DL. Common Hair Loss Disorders. Am Fam Physician 2003; 68: 93-102. American Family Physician
  7. Novak CE, Keuthen NJ, Stewart SE, Pauls DL. A twin concordance study of trichotillomania. Am J Med Genet B Neuropsychiatr Genet 2009; 150B: 944-9. PMID:19199280 PubMed
  8. Greenberg, E., Tung, E.S., Gauvin, C. et al. Prevalence and predictors of hair pulling disorder and excoriation disorder in Tourette syndrome. Eur Child Adolesc Psychiatry 27, 569–579 (2018) doi.org
  9. McGuire JF, Ung D, Selles RR, et al. Treating trichotillomania: a meta-analysis of treatment effects and moderators for behavior therapy and serotonin reuptake inhibitors. J Psychiatr Res 2014; 58: 76-83. PMID:25108618 PubMed
  10. Reeve E. Hair pulling in children and adolescents. In: Stein DJ, Christenson GA, Hollander E, eds. Trichotillomania. Washington, DC: American Psychiatric Press; 2000
  11. Bloch MH, Landeros-Weisenberger A, Dombrowski P, et al. Systematic review: pharmacological and behavioral treatment for trichotillomania. Biol Psychiatry 2007; 62: 839-46. PMID:17727824 PubMed