Status szczepienia

• Szczepienie obowiązkowe zgodnie z kalendarzem szczepień lub dla osób narażonych w sposób szczególny na zakażenie w związku z przesłankami klinicznymi albo zalecane szczególnym grupom pacjentów - patrz: WSKAZANIA

Preparaty

• Zarejestrowane są cztery preparaty szczepienia przeciwko pneumokokom:
  • szczepionka skoniugowana, inaktywowana, 10-walentna, podanie domięśniowe lub podskórne (PCV10)
    • rejestracja od ukończenia 6. tygodnia życia do ukończenia 5. roku życia
  • szczepionka skoniugowana, inaktywowana, 13-walentna, podanie domięśniowe (PCV13)
    • rejestracja od ukończenia 6. tygodnia życia
  • szczepionka skoniugowana, inaktywowana, 20-walentna, podanie domięśniowe (PCV20)
    • rejestracja od ukończenia 6. tygodnia życia
  • szczepionka polisacharydowa, inaktywowana, 23-walentna, podanie domięśniowe (PPSV23)
    • rejestracja ≥ 2 lat

Schemat szczepienia

• Schemat podstawowy: 
  • PCV10: 
    • dzieci w wieku 6 tygodni - 6 miesięcy: 3 dawki w odstępie 4 tygodni, 1 dawka w 2 roku życia (3+1)
    • dzieci w wieku 7 miesięcy - 11 miesięcy: 2 dawki w odstępie 4 tygodni, 1 dawka w 2 roku życia (2+1)
    • dzieci w wieku 12 miesięcy - 5 lat: 2 dawki w odstępie 8 tygodni
  • PCV13:
    • dzieci w wieku 6 tygodni - 6 miesięcy: 3 dawki w odstępie 4 tygodni, 1 dawka w 2 roku życia (3+1)
    • dzieci w wieku 7 miesięcy - 11 miesięcy: 2 dawki w odstępie 4 tygodni, 1 dawka w 2 roku życia (2+1)
    • dzieci w wieku 12 miesięcy - 23 miesiące: 2 dawki w odstępie 8 tygodni
    • dzieci w wieku powyżej 2 lat: 1 dawka
  • PCV20:
    • dzieci w wieku 6 tygodni - 6 miesięcy: 3 dawki w odstępie 4 tygodni, 1 dawka w 2 roku życia (3+1)
    • dzieci w wieku 7 miesięcy - 11 miesięcy: 2 dawki w odstępie 4 tygodni, 1 dawka w 2 roku życia (2+1)
    • dzieci w wieku 12 miesięcy - 23 miesiące: 2 dawki w odstępie 8 tygodni
    • dzieci w wieku powyżej 2 lat: 1 dawka
  • PPSV23: 1 dawka
• Szczepienie u dzieci w populacji ogólnej wykonuje się w schemacie 3-dawkowym szczepienia podstawowego, który obejmuje dwie dawki podawane w odstępach 8 tygodniowych w 1. roku życia oraz trzecią dawkę podawaną w 2. roku życia (co najmniej po upływie 6 miesięcy od 2. dawki)¹
• Zaleca się, aby u wcześniaków oraz dzieci z grup ryzyka szczepienia były wykonywane w schemacie 4-dawkowym szczepienia podstawowego, który obejmuje trzy dawki podane w 1. roku życia oraz czwartą dawkę podaną w 2 roku życia (co najmniej po upływie 6 miesięcy od 3 dawki)
• Miejsce szczepienia przeciw pneumokokom w Kalendarzu Szczepień - patrz artykuł: Program Szczepień Ochronnych

Wskazania¹

• Szczepienie obowiązkowe:
  • w ramach szczepień dzieci zgodnie z kalendarzem szczepień:
    • obowiązkowe dla dzieci od ukończenia 6. tygodnia życia do ukończenia 5. roku życia
    • obowiązkowe dla nieszczepionych wcześniej przeciwko S. pneumoniae dzieci do ukończenia 19. roku życia:
      • po urazie lub z wadą ośrodkowego układu nerwowego, przebiegającą z wyciekiem płynu mózgowo-rdzeniowego
      • przed wszczepieniem lub po wszczepieniu implantu ślimakowego
      • przed lub po leczeniu immunosupresyjnym lub biologicznym
      • z wrodzonymi lub nabytymi niedoborami odporności , z nowotworami, małopłytkowością idiopatyczną, sferocytozą wrodzoną
      • z wrodzonymi wadami serca i przewlekłymi chorobami serca
      • z przewlekłą niewydolnością nerek lub zespołem nerczycowym
      • z chorobami metabolicznymi, w tym z cukrzycą
      • z przewlekłymi chorobami płuc, w tym z astmą
  • w ramach szczepień osób narażonych w sposób szczególny w związku z przesłankami klinicznymi lub epidemiologicznymi:
    
    •  pacjenci przed lub po przeszczepieniu komórek krwiotwórczych, narządów wewnętrznych, splenektomii, albo z asplenią, zaburzeniami czynności śledziony
• Szczepienie zalecane: 
  • osobom dorosłym powyżej 50. roku życia (ze szczególnym uwzględnieniem osób od ukończenia 65. roku życia)
  • osobom dorosłym z przewlekłą chorobą serca, przewlekłą chorobą płuc, przewlekłą chorobą wątroby (w tym z marskością), przewlekłą chorobą nerek i zespołem nerczycowym, z cukrzycą
  • osobom dorosłym z wyciekiem płynu mózgowo-rdzeniowego, z implantem ślimakowym
  • osobom dorosłym z anatomiczną lub czynnościową asplenią, sfeocytozą i innymi hemoglobinopatiami, z nabytą lub wrodzoną asplenią
  • osobom dorosłym z zaburzeniami odporności, wrodzonymi i nabytymi niedoborami odporności, zakażeniem HIV, białaczką, chorobą Hodgkina, uogólnioną chorobą nowotworową związaną z leczeniem immunosupresyjnym, w tym z przewlekłą steroidoterapią i radioterapią, szpiczakiem mnogim
  • osobom uzależnionym od alkoholu, palącym papierosy

Przeciwwskazania

• Ogólnie przyjęte przeciwwskazania do szczepień, brak specyficznych przeciwwskazań

Niepożądane odczyny poszczepienne

• Mogą wystąpić:
  • objawy ogólne: gorączka, złe samopoczucie
  • objawy miejscowe: ból, obrzęk i zaczerwienienie w miejscu podania

Informacje dodatkowe

• Szczepienia obowiązkowe dzieci w ramach Programu Szczepień Ochronnych są realizowane szczepionkami PCV10 (do ukończenia 5. roku życia) oraz PCV13 (nieszczepione dzieci starsze podlegające szczepieniom obowiązkowym - patrz: WSKAZANIA)
• W Polsce zarejestrowana, ale jeszcze niedostępna, jest szczepionka skoniugowana 15-walentna (PCV15)
• Zalecenia dotyczące szczepień przeciwko pneumokokom u dzieci²:
  • jeżeli dziecko rozpoczęło cykl szczepień obowiązkowych szczepionką stosowaną w szczepieniach populacyjnych (PCV10 lub PCV13), można dokończyć cykl preparatem PCV20
  • dzieciom zdrowym zaszczepionym pełnym cyklem PCV13, nie jest konieczne podanie dodatkowej dawki PCV20
  • dzieciom z grup ryzyka, zaszczepionym pełnym cyklem PCV13, zaleca się podanie dodatkowej dawki PCV20 
  • u dzieci i młodzieży od 5-18 roku życia, będących w grupie ryzyka, nieszczepionych lub szczepionych wcześniej, zaleca się podanei 1 dawki PCV20 (minimum 8 tygodni po ostatniej dawce szczepienia przeciwko pneumokokom)
  • u dzieci i młodzieży od 5-18 roku życia, niebędących w grupie ryzyka, które zakończyły schemat szczepień przeciwko pneumokokom można rozważyc podanie 1 dawki PCV20 w celu uzyskania szerszej ochrony 
• Zalecenia dotyczące szczepień przeciwko pneumokokom u osób dorosłych³:
  • dotychczas nieszczepieni dorośli:
    • podanie PCV20
    • podanie PCV13 a następnie PPSV23
      • odstęp pomiędzy PCV13 a PPSV23 powinien wynosić 8 tygodni w grupach ryzyka (immunosupresja, impant ślimakowy, wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego) lub 12 miesięcy ≥65 roku życia
  • dorośli wcześniej szczepieni:
    • zaszczepieni wcześniej PCV13: 
      • podanie PPSV23 po 8 tygodniach w grupach ryzyka (immunosupresja, impant ślimakowy, wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego) lub 12 miesiącach ≥65 roku życia
      • podanie PCV20 po 6 miesiącach
    • zaszczepieni wcześniej PPSV23:
      • podanie PCV20 po 12 miesiącach
    • zaszczepieni wcześniej PCV13 oraz PPSV23:
      • brak konieczności podawania dodatkowych szczepień