Uzależnienie od konopi

Informacje ogólne

Definicja

Konopie indyjskie i kannabinoidy

  • Konopie indyjskie to ogólny termin określający produkty wytwarzane z rośliny konopi Cannabis sativa; najczęstszymi postaciami stosowanymi w celach niemedycznych są żywica (haszysz), suszone liście konopi (marihuana) i olej z konopi indyjskich.
  • Kannabinoidy to substancje czynne, których farmakodynamiczny mechanizm działania następuje poprzez aktywność receptorów kannabinoidowych. Rozróżnia się następujące kategorie:
    • Składniki ekstrahowane z konopi indyjskich.
    • Syntetyczne składniki aktywne, które są pod względem chemicznym identyczne z roślinnymi kannabinoidami.
    • Syntetyczne składniki aktywne, których struktura chemiczna opiera się na roślinnych kannabinoidach, ale jest w większym lub mniejszym stopniu zmodyfikowana.

Medyczne zastosowanie konopi indyjskich i kannabinoidów

Zespół uzależnienia od kannabinoidów — definicja według ICD-10

  • Grupa zjawisk behawioralnych, poznawczych i fizycznych, które rozwijają się po wielokrotnym stosowaniu kannabinoidów.
  • Zazwyczaj występują:
    • silne pragnienie zażycia narkotyku
    • trudności w kontrolowaniu stosowania
    • kontynuacja stosowania substancji mimo szkodliwych skutków.
  • Konsumowanie substancji jest traktowane priorytetowo w stosunku do innych działań i obowiązków.
  • Wzrasta tolerancja na substancję, a czasami rozwija się fizyczny zespół abstynencyjny.
  • Zespół uzależnienia może dotyczyć pojedynczej substancji (np. haszyszu), grupy substancji (np. roślinnych i syntetycznych kannabinoidów) lub szerokiej gamy substancji różniących się pod względem farmakologicznym.

Zaburzenie spowodowane stosowaniem konopi indyjskich (zaburzenie związane ze stosowaniem konopi indyjskich) — definicja według DSM-5

  • Poprzednie rozróżnienie między uzależnieniem a nadużywaniem substancji zostało zniesione wraz z ostatnią rewizją DSM w 2013 roku.
  • DSM-5 mówi teraz kompleksowo o „zaburzeniu związanym ze stosowaniem konopi indyjskich (cannabis use disorder), definiowanym przez następujące cechy (w skrócie):
    • Problematyczny wzorzec stosowanie konopi indyjskich skutkuje klinicznie istotnym zaburzeniem lub chorobą, gdy w okresie 12 miesięcy występują co najmniej dwa z poniższych kryteriów:
      1. Konopie indyjskie są często stosowane w większych ilościach lub dłużej niż zamierzano.
      2. Uporczywe pragnienie lub nieudane próby ograniczenia lub kontrolowania stosowania konopi indyjskich.
      3. Wysokie nakłady czasowe na zdobycie i stosowanie marihuany lub na zregenerowanie się po jej zażyciu.
      4. Głód lub silne pragnienie stosowania konopi indyjskich.
      5. Powtarzające się stosowanie konopi indyjskich skutkujące niewypełnianiem ważnych obowiązków w pracy, szkole lub domu.
      6. Ciągłe stosowanie konopi indyjskich pomimo trwających lub powtarzających się problemów społecznych lub interpersonalnych spowodowanych lub nasilonych przez działanie konopi indyjskich.
      7. Ważne aktywności społeczne, zawodowe lub rekreacyjne są porzucane lub ograniczane z powodu stosowania konopi indyjskich.
      8. Wielokrotne stosowanie konopi indyjskich w sytuacjach, w których to stosowanie prowadzi do fizycznego zagrożenia.
      9. Ciągłe stosowanie konopi indyjskich pomimo wiedzy o utrzymującym się lub nawracającym problemie fizycznym lub psychicznym, który prawdopodobnie został spowodowany lub zaostrzony przez konopie indyjskie.
      10. Rozwój tolerancji, określony przez jedno z poniższych kryteriów:
        • A. Pragnienie wyraźnego zwiększenia dawki w celu wywołania stanu odurzenia lub pożądanego efektu.
        • B. znacznie zmniejszony efekt przy dalszym stosowaniu tej samej ilości konopi indyjskich.
      11. Objawy odstawienia charakteryzujące się jednym z poniższych kryteriów:
        • A. charakterystyczny zespół abstynencyjny w odniesieniu do konopi indyjskich (...).
        • B. Konopie indyjskie (...) są stosowane w celu złagodzenia lub uniknięcia objawów odstawienia.
  • Specyfikacja nasilenia choroby
    • spełnione 2–3 kryteria: postać łagodna
    • spełnione 4–5 kryteriów: postać umiarkowanie nasilona
    • spełnione ≥6 kryteriów: postać ciężka.

Częstość występowania

  • Konopie indyjskie są najczęściej stosowanym nielegalnym narkotykiem na świecie.1-2
  • Mężczyźni stosują konopie nieco częściej niż kobiety.
  • U młodzieży:
    • W grupie wiekowej od 15 do 18 lat ok. 25% osób stwierdziło, że stosowało konopie indyjskie przynajmniej raz w życiu.
      • Odsetek spożywania alkoholu wynosił 65%.
  • U dorosłych:
    • Około 35% dorosłych deklaruje, że kiedykolwiek stosowało konopie indyjskie.
    • Częstość występowania zaburzeń związanych z konopiami indyjskimi (nadużywanie lub uzależnienie) szacuje się na około 1% dorosłych.
  • Stosowanie konopi indyjskich jest stosunkowo powszechne w większości krajów, nawet bez legalizacji, a narkotyk jest łatwo dostępny.
  • Konopie indyjskie w ruchu drogowym
    • Według badania DRUID, stosowanie konopi indyjskich wśród wszystkich kierowców wynosi 1,3% (alkohol 3,5%).3

Stosowanie jako środek odurzający

  • Motywacją do stosowania jest osiągnięcie odurzającego doświadczenia charakteryzującego się sedacją i odprężeniem. Mogą również wystąpić efekty euforyczne i halucynogenne, zwłaszcza przy wyższych dawkach THC (tetrahydrokannabinol).
  • Najczęstszym sposobem stosowania konopi indyjskich jest palenie.
    • Zawija się je w bibułkę papierosową, ew. miesza z tytoniem, i wdycha (joint).
    • Dym haszyszowy ma charakterystyczny słodkawy zapach.
  • Warianty stosowania wziewnego
    • lufka
    • fajka wodna (bong)
    • waporyzator.
  • Produkty z konopi indyjskich mogą być również podawane doustnie.
    • Np. do wypieków.
    • Podczas stosowania konopi trudno jest przewidzieć efekt ze względu na indywidualne wchłanianie i różne stężenie substancji czynnych.
    • Może to również prowadzić do powstawania aktywnych metabolitów, co wiąże się z ryzykiem niezamierzonego przedłużenia odurzenia.

Stosowanie w celu samoleczenia

  • Niektóre badania wykazały związek między zaburzeniami psychicznymi, takimi jak PTSD, a stosowaniem konopi indyjskich jako formy samoleczenia, np. w celu złagodzenia zaburzeń snu, lęku lub depresji.4
    • Wnioski dotyczące pozytywnych i negatywnych skutków są niespójne.
    • Młodzi dorośli stosujący konopie indyjskie do samoleczenia są szczególnie narażeni na uzależnienie.4

Formy podawania

  • Marihuana
    • Zwykle składa się z suszonych liści górnych pędów lub kwiatostanów rośliny.
    • Może również zawierać łodygi i nasiona roślin.
    • Kolor jest brązowy lub zielonkawy.
  • Haszysz
    • Jest to żywica konopna zmieszana z włóknami roślinnymi. Jest ona ekstrahowana, a następnie prasowana w płytki lub bryły.
    • Kolor waha się od jasnobrązowego lub zielonego do prawie czarnego.
  • Olej lub ekstrakt z konopi indyjskich
    • Jest to bardziej skoncentrowana forma konopi indyjskich, w której rozpuszczalne w tłuszczach związki rośliny, w tym THC, są ekstrahowane za pomocą rozpuszczalnika, a następnie odparowywane do postaci pasty olejowej, która służy jako baza dla mniej lub bardziej rozcieńczonych preparatów olejowych.
    • Nie należy go mylić z olejem kannabidiolowym (kannabidiol - CBD), który nie zawiera THC. Więcej informacji na ten temat przedstawiono w artykule Leki zawierające kannabinoidy.

Substancje czynne

  • Konopie indyjskie zawierają dużą liczbę substancji biologicznie czynnych.
    • Najważniejszą substancją psychoaktywną jest tetrahydrokannabinol (THC).
    • THC wiąże się z określonymi receptorami w mózgu (receptory CB1) i receptorami obwodowymi (receptory CB2).
    • Aktywacja tych receptorów może wpływać na nastrój, pamięć, zdolności poznawcze, sen i apetyt.
  • Niektóre z nowszych odmian (np. Skunk) mogą zawierać wyższe stężenia THC niż tradycyjne odmiany.
    • Wyższe stężenia wydają się być związane ze zwiększonym ryzykiem przedawkowania i uzależnienia.

Syntetyczne kannabinoidy

Odurzenie konopiami indyjskimi

  • W przypadku palenia lub inhalacji przy użyciu waporyzatora, efekt pojawia się szybko, a maksymalne działanie osiąga się po 20–30 minutach.
  • Możliwe są różne efekty:
    • sedacja, euforia, odprężenie
    • senność
    • zaczerwienienie oczu
    • suchość w ustach
    • przyspieszone tętno
    • wzrost apetytu
    • zawroty głowy
    • spadek zdolności reagowania i koncentracji (do 24 godzin)
    • zaburzenia pamięci
    • zmniejszone odczuwanie bólu
    • zmiana wrażeń zmysłowych (np. zwiększona percepcja dźwięku)
    • depresja, omamy, ataki paniki, psychozy
    • zmieniona percepcja czasu.
  • Przy ciągłym stosowaniu stan ten można utrzymać przez długi czas.
  • W przypadku okazjonalnego stosowania, odurzenie zwykle ustępuje po 2–5 godzinach.
  • Zarówno pożądany efekt, jak i reakcje niepożądane mogą zostać zmienione lub nasilone przez jednoczesne przyjmowanie innych środków odurzających lub alkoholu.
  • Na doświadczenie odurzenia mają wpływ indywidualne czynniki somatyczne, psychologiczne i poznawcze.
    • Różne stężenia i różne dawki mogą również powodować różne stany odurzenia.
  • Możliwa jest ostra intoksykacja. Przypadki zgonów są bardzo rzadkie i są raczej związane z syntetycznymi kannabinoidami.

Zespół abstynencyjny5

  • Przez długi czas panowało powszechne błędne przekonanie, że stosowanie kannabinoidów zasadniczo nie wiąże się z uzależnieniem fizycznym i objawami odstawienia.
  • Zespół abstynencyjny może wystąpić w ciągu 24–48 godzin od spożycia narkotyku.
    • przykłady psychicznych objawów odstawienia:
    • przykłady wegetatywnych objawów odstawienia:
      • ból
      • drżenie
      • pocenie się
      • podwyższona temperatura ciała
      • (zimne) dreszcze.
  • Objawy są najsilniejsze w pierwszym tygodniu po zażyciu narkotyku i mogą utrzymywać się do miesiąca.
  • Zwykle nie należy spodziewać się poważnych konsekwencji zespołu abstynencyjnego konopi indyjskich, ale należy wykluczyć stosowanie innych narkotyków.

Przyczyna konsultacji

  • Spośród osób, które szukają pomocy medycznej w związku z uzależnieniem od narkotyków, tylko niewielki odsetek wskazuje na marihuanę jako swój główny problem.
    • W Anglii odsetek ten wynosi 6%.6
  • Średnia wieku w momencie rozpoczęcia leczenia wynosi około 25 lat, a większość osób zgłaszających się na leczenie to mężczyźni.
  • Możliwe objawy w praktyce lekarskiej7

Czynniki predysponujące do rozwoju uzależnienia

  • Stosowanie w młodym wieku.
  • Częste stosowanie.
  • Stosowanie innych substancji uzależniających (zwłaszcza tytoniu).
  • Zaburzenie psychiczne przed rozpoczęciem stosowania konopi indyjskich.
  • Płeć męska.

ICD-10

  • F12.1 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem kanabinoli (następstwa szkodliwego używania substancji).
  • F12.2 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem kanabinoli — zespół uzależnienia.
  • F12.3 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem kanabinoli (zespół abstynencyjny).

Diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

Diagnostyka różnicowa

Wywiad lekarski

  • Aktywne zadawanie pytań dotyczących tytoniu, alkoholu, leków i narkotyków.
  • Możliwe są problemy z koncentracją lub problemy psychiczne.
  • Problemy z oddychaniem
  • Czy objawy takie jak zaburzenia snu lub nastrój depresyjny występowały już przed stosowaniem takich substancji?
  • Czy istnieją prywatne czynniki stresogenne, z którymi pacjenci próbują sobie poradzić poprzez stosowanie takich substancji?
  • Jakie są osobiste motywy stosowania takich substancji?

Istotne pytania związane z uzależnieniem

  • W razie potrzeby mogą przydać się specjalistyczne narzędzia, takie jak Severity of Dependence Scale.8
  • Ile dawek (np. jointów) stosuje Pan/Pani dziennie?
  • Czy Pana/Pani zapotrzebowanie wzrosło?
  • Ile dni w tygodniu lub miesiącu stosuje Pan/Pani konopie indyjskie?
  • Czy miesza Pan/Pani z tytoniem? Czy pali Pan/Pani również papierosy?
  • Czy stosowanie konopi indyjskich powoduje problemy, takie jak lęk, zmienione wzorce snu lub zmiany apetytu, ew. kaszel?
  • Czy stosowanie konopi indyjskich oznacza, że czasami nie robi Pan/Pani tego, co chce lub powinien/powinna zrobić, np. w kontekście szkoły, studiów lub pracy?
  • Czy kiedykolwiek próbował(a) Pan/Pani zaprzestać lub ograniczyć stosowanie konopi indyjskich?
    • Jak się Pan/Pani po tym czuł(a)?
    • Czy miało to wpływ na sen?
    • Czy był(a) Pan/Pani rozdrażniony(-a) lub doświadczał(a) Pan/Pani wahań nastroju?

Badanie fizykalne

  • Podczas odurzenia
    • nastrzyknięte spojówki
    • częstoskurcz
    • suchość w ustach
    • odprężenie, obojętność, niestabilność emocjonalna.
  • Objawy ostrego zatrucia mogą być różnorodne9
    • euforia i odhamowanie
    • lęk i pobudzenie
    • myśli paranoiczne
    • zmieniona percepcja czasu
    • zaburzona ocena sytuacji, koncentracja i zdolność reagowania
    • omamy
    • derealizacja
    • depersonalizacja
    • obniżona wydolność
    • nudności, wymioty, zawroty głowy.
  • Niezależnie od odurzenia
    • możliwe zmiany psychologiczne lub osobowościowe
    • problemy z koncentracją i zaburzenie pamięci krótkotrwałej
    • problemy ze snem.

Badania uzupełniające

  • THC można wykryć we krwi po zażyciu pojedynczej dawki przez ok. 1/2 dnia.
  • Produkty rozkładu THC mogą być wykrywane w moczu przez kilka dni.
  • Przy regularnym stosowaniu, THC można wykryć w moczu kilka tygodni lub miesięcy po ostatnim spożyciu.
  • W razie potrzeby należy wykluczyć mieszane stosowanie z innymi narkotykami.

Wskazania do hospitalizacji

  • Skierowanie do monitorowania, jeśli dzieci stosowały haszysz lub inne preparaty z konopi indyjskich zawierające THC.
  • Hospitalizację osób dorosłych należy rozważyć w przypadku:
    • powikłanego przebiegu zatrucia, jak np.
      • wyraźne objawy psychiczne
      • postępujące objawy sercowo-naczyniowe u pacjentów ze znanymi zaburzeniami sercowo-naczyniowymi
      • majaczenia
    • towarzyszących zaburzeń psychicznych
    • ciężkiego zespołu abstynencyjnego i/lub ciężkich zaburzeń wtórnych5
    • wysokiego ryzyka nawrotu.
  • Po nieudanym leczeniu ambulatoryjnym: skierowanie do ośrodka leczenia uzależnień.

Leczenie

Cele leczenia

  • Ograniczenie lub zaprzestanie stosowania konopi indyjskich.

Struktura terapii

Leczenie ostre

  • Czas trwania
    • u dorosłych od 2 do 4 tygodni
    • u młodzieży od 4 do 12 tygodni.
  • Elementy
    • detoksykacja fizyczna
    • diagnostyka
    • leczenie objawów odstawienia lub
    • terapia współistniejących zaburzeń psychicznych.
  • Jeśli wola poddania się leczeniu i poziom funkcjonowania psychospołecznego, w szczególności organizacja życia codziennego i struktury dnia pacjenta, są nadal niewystarczające:
    • intensywne rozmowy wspierające
    • wspieranie organizacji struktury dnia
    • motywacja do poddania się terapii stabilizującej abstynencję
    • w razie potrzeby wsparcie psychofarmakologiczne, zwykle w warunkach szpitalnych (zobacz sekcja Wskazania do hospitalizacji)
      • na przykład w powikłanych przebiegach intoksykacji z atakami paniki, objawami psychotycznymi
      • ograniczone czasowo podawanie atypowych leków przeciwpsychotycznych lub uspokajających.

Rehabilitacja po leczeniu stanu ostrego

  • Czas trwania: 3–9 miesiące.
  • Cele
  • U nastolatków dodatkowo
    • wsparcie pedagogiczne
    • reintegracja szkolna
    • wsparcie w problematycznych sytuacjach rodzinnych lub społecznych.

Detoksykacja7

  • Zwykle jest niepowikłana klinicznie i może być wykonywana w warunkach ambulatoryjnych.
  • Zaleca się stopniowe zmniejszanie stosowania danych substancji przed ostatecznym zaprzestaniem ich stosowania.
  • Zaleca się, aby zaplanować pierwsze spożycie marihuany danego ciągu dnia tak późno, jak to możliwe.
  • Należy zaproponować stosowanie substytutów nikotyny, jeśli rzucenie palenia ma nastąpić w tym samym czasie.
  • Należy podkreślić znaczenie właściwej higieny snu.
  • Należy unikać kofeiny pod koniec dnia.
  • Należy zalecić techniki relaksacyjne, np. progresywne rozluźnienie mięśni.
  • Należy poinformować pacjentów (za ich zgodą, ew. także ich krewnych) o rodzajach, czasie trwania i nasileniu objawów odstawienia.
  • Pacjenci powinni unikać sytuacji lub okoliczności, które kojarzą im się ze stosowaniem narkotyków.

Psychoterapia 

  • Psychoterapia ambulatoryjna jest leczeniem z wyboru.
    • Najlepiej oceniana jest terapia poznawczo-behawioralna.

Prowadzenie rozmowy

  • Analiza motywacji 
    • Pacjentów, którym brakuje motywacji, należy poinformować o skutkach i możliwych zagrożeniach dla zdrowia związanych ze stosowaniem konopi indyjskich.
  • Zakres uzależnienia i ew. objawy odstawienia
    • zaoferowanie pomocy i wsparcia
    • doradztwo w zakresie odstawienia zażywanych substancji.

Leczenie farmakologiczne

  • Do tej pory żaden lek nie został zatwierdzony do leczenia zaburzeń związanych z kannabinoidami.
  • Leczenie farmakologiczne, na przykład gabapentyną, benzodiazepinami lub uspokajającymi lekami przeciwpsychotycznymi, jest dostępną opcją tylko w przypadkach ciężkich objawów odstawienia i odbywa się zwykle w warunkach szpitalnych.5
  • W metaanalizie stwierdzono, że skuteczność leczenia farmakologicznego nie została z całą pewnością udowodniona. Przeprowadzone badania nie są zbyt kompleksowe i mają niską jakość.10

Profilaktyka

  • Informowanie o konopiach indyjskich i ryzyku związanym z ich stosowaniem.

Przebieg, powikłania i rokowanie

Przebieg

  • Badania wskazują, że wczesne stosowanie konopi indyjskich w okresie dojrzewania wiąże się ze zwiększonym ryzykiem trwałych zaburzeń w dalszym przebiegu.

Powikłania

Czynniki psychospołeczne

  • Wczesne rozpoczęcie stosowania tych substancji wiąże się z niższym sukcesem edukacyjnym (w tym wyższym wskaźnikiem porzucania szkoły).
  • Wysoki poziom stosowania konopi indyjskich wiąże się ze zwiększoną absencją w szkole i w pracy, niższym poziomem wykształcenia i konfliktami interpersonalnymi.

„Narkotyk inicjacyjny“

  • Nie udało się udowodnić z całą pewnością, czy osoby sięgające po konopie indyjskie jako narkotyk inicjacyjny, mają zwiększonego ryzyko stosowania innych środków odurzających, w tym twardych narkotyków w przyszłości.11
    • Nieznacznie zwiększone ryzyko stwierdzono tylko w przypadku wczesnego stosowania w okresie dojrzewania, ale tylko wtedy, gdy występowały inne czynniki, takie jak np. separacja rodziców lub inne krytyczne wydarzenia życiowe i doświadczenia wywołujące stres w wieku nastoletnim.

Deficyty poznawcze

  • Regularne i częste stosowanie konopi indyjskich może zaburzać funkcje poznawcze, zwłaszcza pamięć i uwagę.12
    • Nie jest jasne, czy ma to również ogólny wpływ na inteligencję.
    • Deficyty poznawcze wydają się być odwracalne po okresie abstynencji. Nie jest jasne, w jakim okresie czasu.
    • Nie jest również jasne, jaką rolę odgrywa w tym młody wiek pierwszego zastosowania i różnice związane z płcią.

Zaburzenia psychiczne13-17

  • Stosowanie konopi indyjskich jest czynnikiem ryzyka zaburzeń psychicznych.
  • Najlepiej zbadanym związkiem jest zwiększone ryzyko psychozschizofrenii, szczególnie w przypadku intensywnego stosowania.
    • Kilka badań wykazało, że u osób regularnie stosujących konopie indyjskie ryzyko wystąpienia psychozy jest od 2 do 4 razy wyższe.18
    • Przy okazjonalnym stosowaniu ryzyko jest od 1,4 do 2 razy wyższe.
    • Wykazano również, że dalsze stosowanie konopi indyjskich może mieć negatywny wpływ na przebieg znanych zaburzeń psychotycznych.18
  • Nie zawsze jest możliwe ustalenie, w jaki sposób stosowanie konopi indyjskich i zaburzenia psychiczne są wzajemnie zależne.9
    • Niektóre badania wykazały, że osoby z problematycznym stosowaniem konopi indyjskich często mają inne zaburzenia psychiczne w tym samym czasie, takie jak zaburzenia afektywne, zaburzenia lękowe lub PTSD, choć nie stwierdzono związku przyczynowego.
  • Nie wydaje się również, aby istniało wyraźnie wyższe ryzyko zaburzeń lękowych, depresji lub zespołu stresu pourazowego, chociaż wyniki w tym zakresie są niespójne.
    • Istnieją dowody na zwiększone ryzyko rozwoju choroby afektywnej dwubiegunowej.
    • Niektóre badania wykazują również na wyższe ryzyko samobójstwa, zwłaszcza przy częstym stosowaniu tych substancji.
  • W państwach, w których konopie indyjskie zostały już zalegalizowane, do tej pory nie odnotowano znaczącego wzrostu związanego z tym wskaźnika psychoz.13
  • Dla porównania, w jednym z badań przeglądowych wykazano, że ryzyko psychozy związanej z substancją u osób uzależnionych od alkoholu wynosi 4%.19

Choroby somatyczne

  • Zwiększone ryzyko chorób układu oddechowego, takich jak astma lub POChP
    • Regularne stosowanie konopi indyjskich może powodować objawy porównywalne do regularnego używania tytoniu, choć należy pamiętać, że często występuje mieszane stosowanie tych dwóch grup substancji.
    • zwiększone ryzyko nowotworu jądra
    • niejasne dane dotyczące innych guzów i chorób układu sercowo-naczyniowego.
  • Zespół niepowściągliwych wymiotów wywołanych kannabinoidami20
    • uporczywe wymioty trwające godzinami, dniami lub nawet tygodniami
    • w przypadku utrzymującego się nadmiernego stosowania
    • Najbardziej odpowiednią terapią jest abstynencja od substancji.

Powikłania ciążowe

  • Istnieją dowody na zwiększone ryzyko:
    • niedokrwistości u matki
    • zaburzeń rozwojowych płodu
    • niskiej wagi urodzeniowej dziecka
    • wystąpienia u noworodka stanów wymagających intensywnej opieki medycznej.
  • Dane są jednak niespójne.
  • Po porodzie: indywidualne wskazania zwiększonego ryzyka zaburzeń rozwojowych w dzieciństwie i stosowania konopi indyjskich w okresie dojrzewania również muszą zostać zweryfikowane w odpowiednich badaniach.

Przypadki śmiertelne

  • Zgony spowodowane odurzeniem są bardzo rzadkie i częściej związane są z syntetycznymi kannabinoidami.

Rokowanie

Ryzyko uzależnienia

  • Ryzyko uzależnienia się od konopi indyjskich wśród osób je stosujących szacuje się na około 9%.21
  • Inne metaanalizy zakładają wyższe ryzyko (10–15%).22
  • W bezpośrednim porównaniu wydaje się, że jest ono niższe niż ryzyko uzależnienia w przypadku alkoholu lub nikotyny.21,23
  • Ryzyko uzależnienia jest znacznie wyższe, jeśli stosowanie rozpoczyna się w okresie dojrzewania, niż jeśli rozpocznie się później. 

Dalsze postępowanie

  • Regularne badania kontrolne u osób, które chcą zaprzestać stosowania tych substancji, są uważane za pomocne.
  • Elementy oceny:
    • motywacja
    • stan psychiczny
    • lub test na obecność narkotyków w moczu, jeśli pacjent i lekarz uznają to za przydatne.

Informacje dla pacjentów

O czym należy poinformować pacjenta?

  • Ryzyko uzależnienia.
  • Ryzyko pogorszenia lub wystąpienia nowych zaburzeń psychicznych.
  • Nawet w okresach wolnych od stosowania narkotyków sprawność poznawcza, w tym zdolność prowadzenia pojazdów, może być przez dłuższy czas zaburzona, co jest trudne do przewidzenia w indywidualnych przypadkach.
    • Ryzyko wypadków jest znacznie wyższe.

Informacje dla pacjentów w Medibas

Źródła

Piśmiennictwo

  1. EMCDDA. European Drug Report 2023: Cannabis. The current Situation in Europe www.emcdda.europa.eu
  2. United Nations Office on Drugs an Crime: World drug report 2023 www.unodc.org
  3. European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (EMCDDA). Drug use, impaired driving and traffic accidents. Lissabon: EMCDDA 2014. www.emcdda.europa.eu
  4. Wallis D, Coatsworth JD, Mennis J et al: Predicting Self-Medication with Cannabis in Young Adults with Hazardous Cannabis Use. Int J Environ Res Public Health. 2022 Feb 7;19(3):1850 www.ncbi.nlm.nih.gov
  5. Connor JP, Stjepanović D, Budney AJ, Le Foll B, Hall WD. Clinical management of cannabis withdrawal. Addiction. 2022 Jul;117(7):2075-2095 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  6. Department of Health, National Treatment Agency. Statistics from the National Drug Treatment Monitoring System (NDTMS) 1 april 2008-31 march 2009. NTA, 2009. research.bmh.manchester.ac.uk
  7. Winstock AR, Ford C, Witton J. Assessment and management of cannabis use disorders in primary care. BMJ 2010; 340: c1571. BMJ (DOI)
  8. Martin G, Copeland J, Gates P, Gilmour S. The Severity of Dependence Scale (SDS) in an adolescent population of cannabis users: reliability, validity and diagnostic cut-off. Drug Alcohol Depend. 2006 Jun 9;83(1):90-3 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  9. Connor JP, Stjepanović D, Le Foll B, Hoch E, Budney AJ, Hall WD. Cannabis use and cannabis use disorder. Nat Rev Dis Primers. 2021 Feb 25;7(1):16 www.ncbi.nlm.nih.gov
  10. Nielsen S, Gowing L, Sabioni P, Le Foll B. Pharmacotherapies for cannabis dependence. Cochrane Database Syst Rev 2019; 1: CD008940. www.cochranelibrary.com
  11. Van Gundy K, Rebellon CJ. A Life-course Perspective on the "Gateway Hypothesis". J Health Soc Behav. 2010;51(3):244-259. doi:10.1177/0022146510378238. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  12. Urits I, Charipova K, Gress K, Li N, Berger AA, Cornett EM, Kassem H, Ngo AL, Kaye AD, Viswanath O. Adverse Effects of Recreational and Medical Cannabis. Psychopharmacol Bull. 2021 Jan 12;51(1):94-109 www.ncbi.nlm.nih.gov
  13. Elser H, Humphreys K, Kiang MV, Mehta S, Yoon JH, Faustman WO, Matthay EC. State Cannabis Legalization and Psychosis-Related Health Care Utilization. JAMA Netw Open. 2023 Jan 3;6(1):e2252689 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  14. Moore THM, Zammit S, Lingford-Hughes S, et al. Cannabis use and risk of psychotic or affective mental health outcomes: a systematic review. Lancet 2007; 370: 319-28. PubMed
  15. Gobbi G, Atkin T, Zytynski T et al. Association of Cannabis Use in Adolescence and Risk of Depression, Anxiety, and Suicidality in Young Adulthood A Systematic Review and Meta-analysis. JAMA Psychiatry 2019. pmid:30758486. www.ncbi.nlm.nih.gov
  16. Manthey,J, Hayer, T, Jacobsen, B et al.: Effects of legalizing cannabis, online abgerufen am 11.3.2024 www.bundesgesundheitsministerium.de
  17. Marconi A, Di Forti M, Lewis CM, Murray RM, Vassos E. Meta-analysis of the Association Between the Level of Cannabis Use and Risk of Psychosis. Schizophr Bull. 2016 Sep;42(5):1262-9 www.ncbi.nlm.nih.gov
  18. Lowe DJE, Sasiadek JD, Coles AS et al.: Cannabis and mental illness: a review. Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci. 2019 Feb;269(1):107-120 www.ncbi.nlm.nih.gov
  19. Moggi F. [Epidemiology, etiology and treatment of patients with psychosis and co-morbid substance use disorder]. Ther Umsch. 2018 Jun;75(1):37-43 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  20. Senderovich H, Patel P, Jimenez Lopez B, Waicus S. A Systematic Review on Cannabis Hyperemesis Syndrome and Its Management Options. Med Princ Pract. 2022;31(1):29-38 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  21. Lopez-Quintero C, Pérez de los Cobos J, Hasin DS et al: Probability and predictors of transition from first use to dependence on nicotine, alcohol, cannabis, and cocaine: results of the National Epidemiologic Survey on Alcohol and Related Conditions (NESARC). Drug Alcohol Depend. 2011 May 1;115(1-2):120-30 www.ncbi.nlm.nih.gov
  22. Leung, J., Chan, G. C. K., Hides, L. et al: What is the prevalence and risk of cannabis use disorders among people who use cannabis? A systematic review and meta-analysis, Addictive Behaviors www.sciencedirect.com
  23. Behrendt S, Wittchen HU, Höfler M et al.: Transitions from first substance use to substance use disorders in adolescence: is early onset associated with a rapid escalation? Drug Alcohol Depend 2009; 99: 68–78. PMID: 8768267 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov

Autorzy

  • Joanna Dąbrowska-Juszczak, (redaktor)
  • Bonnie Stahn, (recenzent)
  • Thomas M. Heim, (recenzent)



Link lists

Authors

Previous authors

Updates

Gallery

Snomed

Click to edit