Łokieć tenisisty i łokieć golfisty (entezopatie nadkłykci kości ramiennej)

Oba schorzenia charakteryzują się bólem związanym z przeciążeniem ścięgien, które przyczepiają się do kości ramiennej w okolicach nadkłykci. Ból może pojawić się kilkanagle dnilub stopniowo, często po przeciążeniu w wyniku powtarzających się ruchach związanych z grą w tenis, golf, czy intensywnym wykonywaniem czynności wymagających skrętów nadgarstka.

Objawy

Ból w łokciu tenisisty jest zwykle zlokalizowany po zewnętrznej stronie stawu i może promieniować w kierunku nadgarstka. W przypadku łokcia golfisty ból występuje po wewnętrznej stronie stawu. Objawy obejmują:

• Ból podczas wykonywania ruchów lub uprawiania sportuskrętnych, np.takich gry w tenisa. Objawy zwykle przyjmują postać tępego bólu po jednej stronie łokcia, najczęściej po stronie bocznej. Chorzy często skarżą się na promieniowanie bólu do przedramienia i nadgarstka. Sprawność zajętej kończyny i ręki jest wówczas upośledzona, przykładowo utrudnione jest nalewanie napojów lubjak trzymanie narzędzi czy chwytanie przedmiotów.

• Osłabienie siły uchwytu oraz trudności w wykonywaniu czynności takich jak nalewanie płynów czy trzymanie kubków.
• Ból nasila się po długotrwałym obciążeniu kończyny, szczególnie po intensywnych ruchach powtarzających się w pracy lub podczas uprawiania sportu.

Przyczyny

• Łokieć tenisisty jest bardzo częstym schorzeniem, natomiast łokieć golfisty występuje rzadziej. Choroba występuje najczęściej w grupie wiekowej 45–54 lat.

  Przyczyna

  Łokieć tenisisty jest spowodowany zmianami w obrębie ścięgiengnach mięśni prostowników palcnadgarstka, któwre i/lub jego przyczepów. Zmiany lokalizujprzyczepiają się zdo bokubocznej części łokcia i tam też występuje ból.

• Łokieć golfisty powoduj– związany z kolei zmiany w obrębie ścięgienprzeciążeniem mięśni zginaczy palcnadgarstka, któwre i/lub jego przyczepów. Stan zapalny lub zmiany ze zużycia lokalizujprzyczepiają się podo wewnprzyśrodkowej czętrznej stronieści łokcia,.

Choroba tam też pojawiarozwija się ból.najczęściej w wyniku:

Z reguły choroba dotyka kończynę dominuj

• Powtarzającą. Dolegliwości pojawiających się zwykle po krótkim okresie intensywnego obciążania, przykładowo po wykonywaniu kończyną wielu ruchów skrętnych, np. podczasprzy posługiwaniapracy siz narzę śrubokrętem. Inną aktywnością ruchowądziami, któramalowaniu, może skutkować tego rodzaju dolegliwościami jest na przykład przycinaniecięciu żywopłotu, malowanie,czy pracegrze stolarskichw tenisa i innegolfa.
• Długotrwałego podobneobciążenia prace.kończyny Posługiwaniedominującej, sięw wyniku czego ściężkimigna narzędziamiulegają mikrourazom.

Diagnostyka

• Badanie kliniczne – lekarz dokładnie bada staw łokciowy i częste podnoszenie ściężargna, szukając bolesnych miejsc przyczepów. równieCzęsto sprawdzane są także inne możeliwe byćprzyczyny przyczynąbólu, dolegliwości.takie Ujak większości osóbproblemy z kręgosłokciemupem tenisistyszyjnym.
• Badania lubobrazowe golfisty– dolegliwościw diagnostyce entezopatii zwykle nie są efektemkonieczne, gryale w tenisa lub golfa. Regularna gra w tenisa lub golfa może tym niemniej zwiększać ryzyko wystąpienia tych entezopatii.

  U niektórych pacjentóprzypadkach można zlecić badania ultrasonograficzne lub MRI, aby wykluczyć inne schorzenia.

Leczenie

1. Unikanie obciążenia – w objawypierwszym rozwijająetapie sięleczenia stopniowoważne przezjest długiunikanie czas, u innych natomiast dolegliwoczynności pojawiają się po krótkim przeciążeniu. Szczególnie narażone są osoby, które przez dpogłuższy czas wykonywały jednostronną pracę w niskiej temperaturze otoczenia.

   Diagnostyka

   Lekarz przeprowadzi szczegółowe badanie stawu łokciowego, ścięgien i ich przyczepów. Aby wykluczyć dolegliwości pochodzące od kręgosłupa szyjnego, lekarz zbada również ten odcinek kręgosłupa.

   Badania laboratoryjne i obrazowe nie mają większego znaczenia przy ustalaniu rozpoznania. 

   Terapia

   Na początku staraj się przede wszystkim unikać przez jakiś czas czynności i obciążeń, które powodujbiają ból. Jeżeliśli podczaspraca pracyzawodowa zawodowej wykonujesz czynności obciwiążaje się z powtarzającecymi łokiećsię ruchami, spróbujwarto zmienizmieniać pozycję ciała przy pracy lub wykonywać okreniektóre czynnoślone ruchyci drugą kończynręką.

Przy

2. Schładzanie ostrych– objawachprzy schostrym bólu pomocne może być chładzajodzenie bolącecego miejsce kilka razy dzienniemiejsca przez 15–20 minut kilka razy dziennie.

3. Leki o działaniu przeciwbólowymlowe i przeciwzapalnymprzeciwzapalne – stosowanie leków niesteroidowych (NLPZ) w postaci tabletek lub maści mogąmoże pomóc w złagodzićagodzeniu objawyobjawów, szczególnie w ostrym okresie choroby,.
4. Fizjoterapia zwykle– skluczową jednak mało skutecznerolę w przypadkuleczeniu dolegliwościodgrywają przewlekłych.

   Leczeniem, które przynosi dobre efekty w tym schorzeniu, jest fizjoterapia obejmująca ćwiczenia rozciągające oraz ćwiczeniai wzmacniające. ChodziW tutajszczególności przedepomocne wszystkim o tzw.są ćwiczenia ekscentryczne prostowników nadgarstka., Możeszktóre poprosićpomagają fizjoterapeutów oregeneracji zademonstrowanieścięgien.

5. Ortezy odpowiednichi ćwiczeńopaski elastyczne – mogą pomóc w odciążeniu stawu łokciowego, redukując ból poprzez zmniejszenie napięcia w obrębie ścięgien.

6. Iniekcje z glikokortykosteroidów maj– choć stosowane sporadycznie, mogą przynieść krótkotrwałe działanie i na dłuższą metę są raczej szkodliwe. Dlatego nie można ich polecać.

   Jeśli ból jest silny, można zastosować elastyczną opaskulgę w celuprzypadku odciąostrych objawów, jednak ich długotrwałe stosowanie możeniae stawubyć łokciowegoszkodliwe.

7. Chirurgia Ortezy stawu łokciowego redukują siły rozciągające działające na przyczepy ścięgien i– w tenrzadkich sposóbprzypadkach, zmniejszajągdy dolegliwości bólowe. 

   Jeśli objawy utrzymują się dłużejpomimo niżleczenia zachowawczego przez 3–-6 miesięcy i nie cofają się mimo stosowanego leczenia zachowawczego, w wyjątkowych przypadkach możnae rozważybyć niewielkikonieczny zabieg chirurgiczny polegający na przecięciu chorego ścięgna.

Rokowanie

Rokowanie

• W jestwiększości zazwyczajprzypadków, dobre.nawet Wbez interwencji chirurgicznej, w ponad 90% przypadków dolegliwości ustępują w ciągu roku. Im szybciej zastosowane zostaną odpowiednie środki zaradcze, niezaletym szybciej dochodzi do poprawy.
• W przypadkach, gdzie objawy są przewlekłe, konieczne możniee odbyć leczenia.

  Rokowaniebardziej jestzaawansowane najlepszeleczenie, w tym rehabilitacja czy operacja.

• W przypadku nieleczenia lub ignorowania objawów ostrych o wyraźnej przyczynie i szybko zastosowanego odciążenia lub innej terapii. Gdy przyczyna choroby nie jest jasna, leczenie rozpoczęto późno, a pacjent nadal wykonywał czynności pomimo bólu,l dolegliwości mogą okazaćmoże się utrzymywać przez długotrwałe.ugi W takich przypadkach prawdopodobnie najlepiej jest zachować aktywnośćczas i ruszawymagać kończyną,bardziej unikającskomplikowanego przy tym ruchów wywołujących bólleczenia. Dzięki operacji całkowite ustąpienie bólu uzyskuje się w 85% przypadków.

Profilaktyka

Aby zapobiec nawrotom konieczne jest unikanie czynnodolegliwości, lubwarto:

• Unikać długotrwałego i nadmiernego obciążeńenia stawu łokciowego, szczególnie powtarzających się ruchów skrętnych.
• Regularnie wykonywać ćwiczenia wzmacniające i rozciągające mięśnie, szczególnie te odpowiedzialne za stabilizację łokcia.
• Przy pracy z narzędziami lub w aktywnościach sportowych starać się stosować techniki, które wcześniejzmniejszają powodowałyryzyko podobneprzeciążenia dolegliwościęgien.

Dodatkowe informacje

• Ćwiczenia rozciągające po urazach
• Trening siłowy po urazach
• Entezopatie nadkłykci kości ramiennej – Informacje dla personelu medycznego

Ilustracje

Epicondylitis lateralis

Epicondylitis medialis

Autorzy

• Kalina van der BandBend, lekarz (recenzent)
• Martina Bujard, dziennikarz naukowy, Wiesbaden