Co to jest ból ścięgna mięśnia biodrowo-lędźwiowego?
Mięsień biodrowo-lędźwiowy (musculus iliopsoas) jest silnymjednym z najważniejszych mięśniemni w organizmie, odpowiedzialnym za zginanie stawu biodrowego oraz pomoc w obracaniu uda. Ten silny mięsień leżącymy w obrębie pachwiny i jako taki jest najważniejszym zginaczem biodra, to znaczy pomaga przyciągnąć udo do tułowia. Dodatkowo bierze też udział w obracaniu uda na zewnątrz w stawie biodrowym. Przyczep początkowy mięśnia biodrowo-lędźwiowego znajduje się na kręgosłupie lędźwiowym i w dole biodrowym, następnie mięsień przechodzi po wewnętrznej stronie miednicy nad przeponą miednicy i stawem biodrowym. Przyczep końcowy znajduje się w okolicy szyki kości udowej, a dokładniejjego nafunkcje krętarzusą mniejszym (trochanter minor). Właściwy mięsień mieści siękluczowe w częścicodziennych środkowejruchach, podczastakich gdyjak w części górnej i dolnej znajdują się jego ścięgnachodzenie, którebieganie przyczepiajączy sięwchodzenie dopo kości. Na spodniej stronie mięśnia znajduje się duża kaletka maziowa (bursa), chroniąca górną część ścięgna przed zużyciem i zapobiegająca tarciom ścięgna o leżącą pod nim kość.
Zespół mięśnia biodrowo-lędźwiowego oznacza występujące zwykle jednocześnie podrażnienie (lub zapalenie) ścięgna i znajdującej się pod nim kaletkischodach. Ból ścięgna mięśnia biodrowo-lędźwiowego (znany również jako tendinopatia biodrowo-lędźwiowa) iwystępuje zapalenie kaletki maziowej (bursitis) są najczęściśle ze sobą powiązane, ponieważ obie struktury leżąciej w bezpośrednimwyniku sąsiedztwie. Przeciprzeciążenieenia tego mięśnia, jego ścięgna prowadzi do zapalenialub kaletki maziowej znajdującej się pod ścięgnem. Zespół mięśnia biodrowo-lędźwiowego może mieobejmować postaćzarówno ostrą,zapalenie podostrą lub przewlekłą, w zależnościęgna od tego(tendinitis), jak długoi trwajzapalenie kaletki maziowej (bursitis), które są objawyze sobą ściśle powiązane, ponieważ te struktury leżą w bezpośrednim sąsiedztwie.
Zesp
Przyczyny bółlu ścięgna mięśnia biodrowo-lędźwiowego jest dolegliwością stosunkowo rzadką, a w niektórych przypadkach stanowi pomijaną przyczynę bólu pachwiny. Choroba występuje najczęściej u młodszych dorosłych, nieco częściej u kobiet. W szczególności dotyka sportowców, w tym piłkarzy nożnych, tancerzy, gimnastyków, wioślarzy i biegaczy.
Przyczyny
W przebiegu zespołu mięśnia biodrowo-Bólędźwiowego dochodzi do zapalenia ścięgna i sąsiednich tkanek w wyniku przeciążenia. Najczęstszą przyczyną podrażnienia ścięgna mięśnia biodrowo-lędźwiowego jestnajczęściej ostrywynika urazz przeciążenia mięśnia i jego ścięgna, a także z nienaturalnych lub nadmierneintensywnych ruchów, które obciążanieają spowodowaneten zbytobszar ciała. Wśród głównych przyczyn bólu wymienia się:
- Nadmierne obciążenie – czę
stymstezginaniemi intensywne zginanie stawu biodrowego, zwłaszcza przy dynamicznych ruchach jak bieganie, skakanie czy wykonywanie ćwiczeń siłowych. - Przeciążenie
Uprzy wczesnym treningu – w przypadku młodychodszych sportowców,będktórzy dopiero zaczynającychjeszczeintensywniew okresie wzrostutrenować,czmogą wystęstopowaćdochodzi do przykurczówprzykurcze tego mięśnia,przezcococzyni ścięgnostaje siębardziejnapięte i bardziej podatnepodatnym na urazy. - Zbyt
niektintensywny trening – gwałtowny wzrost obciążenia treningowego bez odpowiedniej rozgrzewki. - Brak ró
rychwnowagiprzypadkachmięśniowejdochodzi– osłabienie mięśni brzucha lub pośladków może wpłynąć na nadmierne obciążenie mięśnia biodrowo-lędźwiowego. - Uszkodzenie włókien mięśniowych lub ścięgna – w wyniku nadmiernego napięcia może dojść do rozerwania włókien mięśniowych lub
przerwania ścięgna. Zwykle uszkodzeniu ulega tylko części włókien, co nazywane jest rozerwaniem częściowym. W rzadkich przypadkach może dojść do przerwaniacałegokowitego zerwania ścięgna (rozerwaniewcałkowiterzadkich przypadkach).Rozerwanie
W
Objawy
Ból włókien miokolicy ścięśniowych może prowadzić do zapalenia przyczepu końcowegogna mięśnia na kości udowej.
Objawy
Jeśli przyczyną jest przeciążenie,biodrowo-lędźwiowego zwykle musiało do niego dochodzić stopniowo przez kilka tygodni lub miesięcy, a chory odczuwał w tym czasie ból po stronie przedniej biodra lub pachwiny. Na początku ból występuje tylko w związku z konkretną aktywnością ruchową i znika zaraz po jej zaprzestaniu. Z upływem czasu choroba możepojawia się nasilićpo dointensywnych tegolub stopnia,długotrwałych że objawy pojawiają się nawet w spoczynku. Zwykle dochodzi do tego przez wiele miesięcy.
Objawy najczęściej związane są z uprawianiem pewnych sportówwysiłkach, takich jak bieganie, lubskakanie gimnastykaczy wykonywanie ćwiczeń zgięcia biodra. Objawy mogą obejmować:
- Ból w okolicy pachwiny – ból lokalizuje się pośrodku pachwiny, czasami promieniuje ku dołowi do
okolicyprzedniejprzedniejczęści udai dolub kolana. - Ból
Wponiektdługotrwałym siedzeniu lub staniu – bórychlprzypadkachmożesnasilić się po dłyszalnyugimjestokresietrzaskajnieaktywności lub długotrwałym siedzeniu. - Trzaskający dźwięk w
biodrzeokolicylubbiodrapachwinie–(zespw niektórych przypadkach może dochodzić do tzw. zespołu trzaskającego biodra), który objawia się słyszalnym trzaskiem przy ruchach stawu biodrowego. - Ból
Niektpromieniujący w kierunku plecórzywpacjencilubodczuwająkolana – napięcie w mięśniu biodrowo-lędźwiowym może także powodować ból wprzedniej części kolana lubdolnej części plecówjakolubefektwstwardnieniaokolicymiprzedniej częśniacibiodrowo-lędźwiowegokolana. - Ograniczona ruchomość – w wyniku bólu pacjenci mogą mieć trudności z wykonywaniem pełnych ruchów w stawie biodrowym, szczególnie podczas zginania biodra.
Rozpoznanie
WywiadDiagnostyka chorobowyopiera (anamneza)się pacjenta kieruje podejrzeniagłównie na rozpoznaniewywiadzie lekarskim i badaniu fizykalnym. PodczasLekarz badaniaprzeprowadza lekarzszczegółowy wywiad, aby ocenić przyczyny bólu oraz określić czas trwania objawów. W badaniu fizykalnym może stwierdzibyć stwierdzony ból przy rozciąganiu lub obciążaniu mięśnia biodrowo-lędźwiowego. Dla postawienia pewniejszej diagnozy możeDodatkowo, w niektórych przypadkach, aby potwierdzić diagnozę i ocenić stan ścięgna, pomocne może być pomocnewykonanie badaniebadania obrazowego, takiego jak:
- Rezonans magnetyczny (RM) – pozwala na dokładną ocenę struktury mięśnia, ścięgna oraz okolicznych tkanek, takich jak kaletka maziowa.
- Ultrasonografia (USG) – może pomóc w wykryciu zapalenia ścięgna lub
USGprzyczepu ścięgna do kości.
Terapia
Podstawowym celem leczenia jest złagodzenieLeczenie bólu oraz zmniejszenie napiścięciagna mięśniowegonia biodrowo-lędźwiowego obejmuje zarówno terapie zachowawcze, jak i obrzękuw razie potrzeby interwencje chirurgiczne. PoOto jegozalecane zakończeniu pacjenci powinni móc wrócić do normalnej aktywności, np. uprawiania sportu. Wielu pacjentów zgłasza się do lekarza dopiero po paru miesiącach, kiedy objawy znajdują się już w fazie podostrej lub przewlekłej. W takich przypadkach ich leczenie również będzie trwało dłużej.metody:
Terapie, jakie można stosować w ostrym okresie choroby to ochładzanie, odpoczynek, leki przeciwzapalne (NLPZ)
- Odpoczynek i
lekkie ćwiczenia rozciągające. Podstawą leczenia dolegliwości przewlekłych jest natomiast trening siłowy i poprawy ruchomości ze stopniowo zwiększanymunikanie obciążeniem.Ostryeniab– w początkowej fazie leczenia konieczne jest unikanie ruchól i stan zapalny można złagodzić przez stosowanie miejscowych schłodzenia zimnymi okładami, co 2-3 godziny po 20 minut. Należy unikać czynnościw, które obciążają mięsień biodrowo-lędźwiowy, szczególnie w fazie ostrego bólu. - Zimne okłady – stosowanie okładów z lodu przez 20 minut co 2-3 godziny w celu zmniejszenia obrzęku i stanu zapalnego.
- Leki przeciwzapalne (NLPZ) – niesteroidowe leki przeciwzapalne, takie jak ibuprofen, mogą pomóc w złagodzeniu bólu i stanu zapalnego.
- Ćwiczenia rozciągające
na–poczpo ustątkupieniupowinnyostregobyćbólu,wykonywane ze szczególną ostrożnością. Po schłodzeniu nie należyzaleca sięodwykonywanierazułagodnychprzystępowaćdowiczeń rozciąganiagających mięsień biodrowo-lędźwiowy, aby poprawić jego elastyczność i zmniejszyć napięcie. - Trening siłowy i rehabilitacja – stopniowe wprowadzanie ćwiczeń wzmacniających mięś
ninie ud,gdyżpośladkówzwiększaitobrzucharyzykownadwyrężeniaceluścięgnaprzywrócenialubrównowagi mięśnianiowej i zwiększenia siły mięśniowej. - Kinezyterapia
Jeśli–pacjentmasaże,zaczterapia manualna i inne techniki rehabilitacyjne, które pomagajął utykać,wszczególnychredukcjiprzypadkachnapięciaodpowiedniemięśniowegoodciążenieimogprzyspieszajązapewnićregenerację. - Glikokortykosteroidy
kule–łokciowe.Wwrazieprzypadkuuporczywychuporczywegodolegliwościbólu,pomocnektóry nie ustępuje po zastosowaniu leczenia zachowawczego, możenabyzastosowaćpodaniezastrzykiglikokortykosteroidusterydowe wokolicyokolicach przyczepu ścięgna do kości. - Chirurgia
udowej.–Ww rzadkich przypadkach, gdy leczenie zachowawcze nieprowadziprzynosido pożądanego rezultaturezultatów,wskazanymożezabiegbyćoperacyjny.koniecznaZinterwencjauwagi na większy zakres takiego zabieguchirurgiczna,jegoszczególnieefektwjestprzypadkujednakzerwanianiepewnyścięgna.
Trening leczniczy
Rehabilitacja
Celem tych ćwiczeńrehabilitacji jest przywrócenie normalnejpełnej ruchomości, siły i wytrzymałościfunkcji mięśninia biodrowo-lędźwiowego oraz umożliwienie powrotu do uprawiania sportu.
Aby poprawiĆwiczenia muszą być ruchomość,stopniowo należywprowadzane regularniei wykonywaćdostosowane ćwiczeniado rozciągające,indywidualnych apotrzeb wpacjenta. razie potrzeby także róWażne formyjest, marszów. Przed każdym treningiem wymagana jest właściwa rozgrzewka.aby:
- Rozciąganie mięśnia biodrowo-lędźwiowego
:Postaw–„zdrową“zalecanogsiękrokwykonywanie ćwiczeń rozciągających, takich jak wykonanie kroku w przódizgłęboko ugnij kolano. Prostuj nogęprostą „chorą“ do tyłu. Podczas rozciągania wypychaj biodro nogi „chorej“ do przodu.Rozciąganie mięśnia prostego uda: Postaw „zdrową“” nogę krok w przód i głęboko ugnij kolano. Przesuń nogę „chorą“ niecow tył. Oprzyj kolano na podkładce. Zegnij staw kolanowy. Chwyć stopęiprzyciągnijwypychaniemjąbiodra wkierunkustronę przodu. - Wzmacnianie mięśni – stopniowe wprowadzanie ćwiczeń wzmacniających mięśnie bioder, ud, pośladków
. Ćwiczenie to poprawia pozycję neutralną miednicyizmniejszabrzucha,napiaby poprawić stabilność i siłęciemięśniową.
Środki zapobiegawcze
Aby zapobiec nawrotom bólu ścięgna mięśnia biodrowo-lędźwiowego., zaleca się:
Ćwiczenia
- Regularne rozciąganie – szczególnie przed i po aktywności fizycznej, koncentrując się na rozciąganiu mięśnia biodrowo-lędźwiowego oraz innych mięśni nóg.
- Trening wzmacniają
cecymają–naw celuzwiększeniepoprawy siły mięśniowej, zwłaszcza mięśniudbrzucha i pośladków. - Odpowiednia
Stopniowotechnikazwiększajtreningu – unikaj nadmiernego obciążenie. Zacznij ostrożnieenia iużywajdbajnpo właściwą technikę wykonywania ćwiczeń.elastycznych ta
Rokowanie
Większośm. Po pewnym czasie możesz zacząć ćwiczyćpacjentów z obciążnikami. Ćwicz mięśnie biodrowo-lędźwiowe (np. unoszenie kolan), mięśnie brzucha (np. przysiady) oraz mięśnie grupy przedniej (czworogłowe) i tylnej („hamstringi“) uda. Ćwiczenia nie powinny sprawiać bólu, najlepiej wykonywać je w czterech seriach dziennie, każda po 10–15 powtórzeń.
Środki zapobiegawcze
Jeśli bóllem ścięgna mięśnia biodrowo-lędźwiowego dokuczaodzyskuje Cipełną aktualniesprawność lubpo zmagałeśodpowiednim się z nim w przeszłościleczeniu, musisz pamiętać – bardziej niż dotychczas – o prawidłowej rozgrzewcerehabilitacji i rozciąganiuwdrożeniu mięśni zarówno przed, jak i po aktywności fizycznej. W przeciwnym razie istnieje ryzyko nawrotu choroby. Skup się na ćwiczeniach zginania i rozciągania biodra i kolana oraz na wzmacnianiu mięśni brzucha.
Rokowanie
Rokowanie u większości pacjentrodków jest dobrezapobiegawczych. DoWażne uprawianiajest, sportu możeszaby wrócić poddo warunkiemsportu dopiero po całkowitegokowitym ustąpienia dolegliwościpieniu bólowych oraz uzyskania dostatecznej ruchomościlu i uzyskaniu odpowiedniej siły potrzebnejoraz do zginania biodra i prostowania uda. Podczas rehabilitacji wykonuj ćwiczenia dostosowane do uprawianej przez Ciebie dyscypliny sportu, które nie powodują bóluruchomości.
Dodatkowe informacje
- Nadwyrężenie pachwiny
- Zespół mięśnia biodrowo-lędźwiowego
Autorzy
- Martina Bujard, dziennikarz naukowy, Wiesbaden
- Lek. Kalina van der Bend, recenzent