Document version compare

Czym są ostre urazy palców?

Urazy palców omówione w tym artykule obejmują złamania kości oraz urazy ścięgien, więzadeł i torebek stawowych palców.

Częste kontuzje, zwłaszcza wśród sportowców.
Około połowa wszystkich urazów dłoni dotyczy palców.
Wiek i płeć
- 75% poszkodowanych to osoby w wieku 16–45 lat.
- Stosunek kobiet do mężczyzn = 2:1.

Urazy palców występują głównie w związku z wypadkami i urazami sportowymi.
Podczas gdy upadki częściej prowadzą do złamań kości i urazów więzadeł, sporty z piłką częściej powodują urazy torebki stawowej i ścięgien.
W ~~modnym~~ sporcie, jakim jest wspinaczka/bouldering, często dochodzi do urazów palców spowodowanych przeciążeniem (urazy dotyczą najczęściej ścięgien oraz więzadeł).

Stłuczenie, skręcenie, naderwanie.
Urazy ścięgien
- Niemożność zgięcia lub wyprostowania palca.
- Często uszkodzenie ścięgna prostownika, gdy palec jest nadmiernie wyprostowany, np. przez uderzenie piłką w paliczek dalszy palca.
Kciuk ~~narciarski~~narciarza
- zerwane częściowo lub całkowicie więzadło poboczne łokciowe w wyniku upadku na wyprostowany kciuk.
Uszkodzenie torebki stawowej
- obrzęk stawu palca po przeproście palca.
Uraz więzadła pierścieniowatego
- najczęstsze obrażenie w sporcie wspinaczkowym.
Złamanie kości
- w przypadku zmiażdżenia lub uderzenia twardym przedmiotem (np. hokej, squash).

Należy zwrócić się o pomoc medyczną w następujących sytuacjach:
- wyraźnie spuchnięty palec
- ograniczenie ruchomości palca
- nienaturalna pozycja palca
- silnie krwawiące, rozległe rany.

W przypadku otwartych ran ważna jest ochrona przeciwtężcowa.
Po opisaniu, jak doszło do wypadku, następuje badanie palca, badanie palpacyjne i sprawdzenie funkcji więzadeł, ścięgien, stawów, naczyń krwionośnych i nerwów:

Po badaniu lekarz zdecyduje, czy konieczne jest wykonanie obrazowania palca.
- w przypadku podejrzenia złamania kości, zerwania ścięgien lub zwichnięcia palców: badanie RTG.
- Aby uwidocznić małe więzadła i ścięgna, konieczne może być wykonanie badania ultrasonograficznego lub rezonansu magnetycznego.

Do ostrego leczenia urazów palców mają zastosowanie ogólne zasady dotyczące urazów:
- unieruchomienie
- chłodzenie
- kompresja, np. bandaż elastyczny
- uniesienie kończyny.
Pierścionki na palcach należy jak najszybciej zdjąć, ponieważ urazy mogą powodować obrzęk palca i pierścionek będzie go silnie uciskać.
Dalsze leczenie zależy od rodzaju urazu.

Zastosuj powyższe ogólne zasady jak najszybciej po urazie i zdejmij wszelkie pierścionki z palców.
Ponieważ dłonie i palce odgrywają bardzo ważną rolę w wielu codziennych i zawodowych czynnościach, w przypadku urazów palców należy pilnie szukać pomocy medycznej, aby zapobiec późniejszym ograniczeniom w funkcjonowaniu.

Lino Witte, dr n. med., lekarz w trakcie specjalizacji z medycyny rodzinnej, Münster
Lek. Kalina van der Bend, recenzent