Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Rzadkie miesiączkowanie

informacje ogólne

Definicja

  • Przerwa między miesiączkami jest dłuższa niż 35 dni, ale krótsza niż sześć miesięcy.
  • Pierwotne rzadkie miesiączkowanie: istniejące od pierwszej miesiączki
  • Wtórne rzadkie miesiączkowanie: pacjentka miała wcześniej prawidłowe cykle miesiączkowe.

Częstość występowania

  • Współczynnik chorobowości rzadkiego miesiączkowania wynosi od 3,7% do 22%, w zależności od badania1-3.

Czynności diagnostyczne

  • Długotrwałe rzadkie miesiączkowanie (przez ponad rok) nie jest rzadkością bezpośrednio po pierwszej miesiączce i w zespole policystycznych jajników (PCOS).
  • Czy przyczyną jest sport wyczynowy?
  • Czy przyczyną jest jadłowstręt psychiczny?
  • Bardziej szczegółowe badanie nie jest początkowo konieczne, chyba że stan ten utrzymuje się od ponad roku, występują oznaki choroby lub istnieje pilne pragnienie posiadania dzieci.

Powody wizyty u lekarza

  • Podejrzenie choroby

Niebezpieczny przebieg wymagający leczenia

ICD-10

  • N91 Brak miesiączki, skąpe i rzadkie miesiączki
    • N91.3 Pierwotnie skąpe lub rzadkie miesiączki
    • N91.4 Wtórne skąpe i rzadkie miesiączki
    • N91.5 Miesiączki skąpe lub rzadkie, nieokreślone

Różicowanie

Dieta/sport wyczynowy

Stres psychospołeczny

  • Pod wpływem stresu i napięcia miesiączka może występować nieregularnie lub wcale (wyjazd z domu, stres egzaminacyjny).

Hiperandrogenizm

  • zespół policystycznych jajników (zespół PCOS)
  • współczynnik chorobowości: 5–10% płodnych kobiet
  • Stosunkowo częsty stan hiperandrogenizmu z zaburzeniami owulacji
  • Objawy mogą obejmować nieregularne krwawienia, skąpe miesiączki lub brak miesiączki, hirsutyzm (60%), otyłość (40–50%) lub trądzik (30%).
  • W badaniu palpacyjnym jajniki są prawidłowe.
  • Testy hormonalne wykazują normalny/podwyższony poziom testosteronu i niski poziom SHBG, a także zwiększony iloraz testosteronu/SHBG. Prawidłowy/podwyższony poziom LH, prawidłowy/niski poziom FSH.
  • Typowy jest iloraz LH/FSH wynoszący >2–3.
  • Wrażliwość na insulinę jest zmniejszona, może być już rozwinięta cukrzyca typu 2.
  • Zespół policystycznych jajników można wykryć za pomocą badania ultrasonograficznego.

hiperprolaktynemia

  • Jest to rzadkie.
  • Jest zwykle spowodowana mikrogruczolakami przysadki mózgowej wytwarzającymi prolaktynę (prolaktynoma)4, ale może mieć również wiele innych przyczyn.
  • Leki są drugim najczęstszym wyjaśnieniem: tabletki antykoncepcyjne, leki przeciwpsychotyczne, przeciwdepresyjne, przeciwnadciśnieniowe, H2-blokery, opiaty, kokaina. Zwykle prowadzi do obniżenia poziomu prolaktyny poniżej 100 ng/ml4.
  • Może wystąpić brak miesiączki, mlekotok i niepłodność. Objawy guza, takie jak deficyt pola widzenia i ból głowy, pojawiają się, gdy prolaktynoma staje się wystarczająco duża.
  • Poziom prolaktyny powyżej 100 ng/ml wskazuje na prolaktynomę i wymaga badania RM.

choroby tarczycy

  • Niedoczynność tarczycy
    • Współczynnik chorobowości we wszystkich grupach wiekowych wynosi ok. 1%, >90% kobiet.
    • Charakterystyczne objawy to awolicja, nietolerancja zimna, ból mięśni, zwiększone zapotrzebowanie na sen, przyrost masy ciała (zwykle umiarkowany), zaparcia, zawroty głowy, parestezja, wypadanie włosów i niewyraźna mowa.
    • Objawy kliniczne to sucha i zimna skóra, suche i łamliwe włosy, łamliwe i cienkie paznokcie, obrzęk okołooczodołowy, bradykardia, spowolnienie odruchów ścięgnistych, spowolnienie psychoruchowe.
    • Badania dodatkowe zwykle wykazują podwyższone TSH i niskie wartości FT4.
  • Nadczynność tarczycy
    • Jest to powszechna choroba, która dotyka do 2% wszystkich kobiet i zwykle pojawia się po raz pierwszy między 20. a 40. rokiem życia.
    • Prowadzi do zwiększenia ilości krążącego hormonu tyreotropowego.
    • Objawy hipertyreozy obejmują przyspieszone bicie serca, zmęczenie, nerwowość, drażliwość, utratę masy ciała pomimo dobrego apetytu, pocenie się i nietolerancję ciepła.
    • Typowe objawy to wytrzeszcz, nadpobudliwość, wilgotna i ciepła skóra i dłonie, drżenie, tachykardia (>90 uderzeń/minutę), migotanie przedsionków i żywe odruchy.
    • Rozpoznanie potwierdza wysoki poziom FT4 i niski poziom TSH.

Środki antykoncepcyjne

  • Minipigułka: Może prowadzić do rzadkiego miesiączkowania.
  • Zastrzyk antykoncepcyjny: Często prowadzi do rzadkiego miesiączkowania lub braku miesiączki.
  • Wkładka hormonalna: Może prowadzić do bardzo lekkiego krwawienia lub braku miesiączki.
  • Tabletki łączone w długim cyklu

Menopauza

  • Okres menopauzy obejmuje lata przed i po menopauzie. Średni wiek wystąpienia menopauzy wynosi 52 lata.
  • Typowe objawy to zaburzenia krwawienia, uderzenia gorąca, pocenie się, zaburzenia snu i wahania nastroju.
  • Podwyższone poziomy FSH i LH przy niskim poziomie estradiolu są oznakami menopauzy.

ciąża

  • Czy pacjentka jest w ciąży?

Wywiad lekarski

Główny element

Utrata masy ciała?

  • Dieta, jadłowstręt psychiczny, żarłoczność psychiczna
  • sport wyczynowy

Przyrost masy ciała i trądzik?

  • Trądzik i rzadkie miesiączkowanie, ewentualnie w połączeniu z nadwagą, mogą być oznaką zespołu policystycznych jajników.

Inne objawy

  • Oznaki zaburzenia tarczycy
  • Oznaki ciąży

Środki antykoncepcyjne

  • Czy środki antykoncepcyjne mogą być przyczyną skąpego krwawienia?

Badanie przedmiotowe

informacje ogólne

  • Ogólny stan fizyczny pacjentki
    • wzrost i masa ciała, obliczanie wskaźnika masy ciała (BMI)
  • Ogólne badanie przedmiotowe
    • Oznaki androgenizacji: hirsutyzm, trądzik

Badanie uzupełniające

W praktyce lekarza rodzinnego

  • Należy poprosić pacjentkę, aby zapisywała swoje miesiączki przez kilka miesięcy. Pomocny może być w tym względzie kalendarz miesiączkowy.
  • Aktualna morfologia krwi z fT4, TSH, prolaktyną, LH, FSH, testosteronem, SHBG
  • test ciążowy

Badania dodatkowe

  • Badanie ginekologiczne, nawet jeśli rzadko pozwala zidentyfikować przyczynę.
  • USG dopochwowe

Postępowanie i porady

Skierowania do specjalisty

  • Jeśli podejrzewa się chorobę podstawową, w szczególności zespół policystycznych jajników
  • Kobiety, które chcą zajść w ciążę
  • W przypadku ciąży w celu opieki prenatalnej

Lista kontrolna do skierowania

Rzadkie miesiączkowanie lub brak miesiączki

  • Wskazania
    • Badanie nie jest konieczne, chyba że stan taki trwa dłużej niż rok lub występują oznaki innej choroby.
  • Cel skierowania
    • Potwierdzenie rozpoznania? leczenie? inne?
  • Wywiad lekarski:
    • początek i czas trwania objawów? progresja? Wcześniej typowe miesiączkowanie?
    • Jak długa jest przerwa między miesiączkami? Utrata masy ciała: dieta, zaburzenia odżywiania, sport wyczynowy? Stres lub obciążenie psychiczne? Przyrost masy ciała i trądzik (PCOS)? ból? Rodzaj środka antykoncepcyjnego?
    • Inne istotne choroby współwystępujące? predyspozycje rodzinne?
    • Aktualnie przyjmowane leki?
    • Konsekwencje? Starania o dziecko?
  • Wyniki kliniczne
    • Ogólny stan fizyczny pacjentki? Badanie ginekologiczne: odchylenia, oznaki androgenizacji?
  • Badania dodatkowe
    • Hb, OB, fT4, TSH, estradiol, LH, FSH, testosteron, SHBG, test ciążowy
    • Ewentualnie badanie ultrasonograficzne?

Wskazówki i porady

  • Jeśli nie można znaleźć przyczyny skąpych krwawień miesiączkowych, leczenie nie jest konieczne, chyba że pacjentka chce mieć dzieci.
  • Doustne środki antykoncepcyjne mogą być stosowane jako środek antykoncepcyjny i do regulacji krwawienia.
    • Kobiety ze skąpymi krwawieniami miesiączkowymi nadal mogą zajść w ciążę i powinny zostać o tym poinformowane.

Ilustracje

Widok boczny wewnętrznych narządów płciowych
Widok boczny wewnętrznych narządów płciowych
Palpacja macicy
Badanie palpacyjne macicy


O czym należy poinformować pacjentkę? Informacje dla pacjenta

  • Pomocny może być w tym względzie kalendarz miesiączkowy.
  • Leczenie może być konieczne, jeśli pacjentka chce mieć dzieci.
  • Zajście w ciążę jest jednak nadal możliwe.
  • Jeśli pacjentka nie planuje ciąży, powinna stosować bezpieczną antykoncepcję.

Jakie są zalecenia dla pacjentów na ten temat?

Quellen

Literatur

  1. Kjaer K, Hagen C, Sandø SH, Eshøj O . Epidemiology of menarche and menstrual disturbances in an unselected group of women with insulin-dependent diabetes mellitus compared to controls.. J Clin Endocrinol Metab 1992; 75(2): 524-9. pmid: 1639955 PubMed
  2. Harlow SD , Campbell O . Epidemiology of menstrual disorders in developing countries: a systematic review . Issue BJOG: An International Journal of Obstetrics & Gynaecology BJOG: An International Journal of Obstetrics & Gynaecology 2003 ; 111: 6-16. doi:10.1111/j.1471-0528.2004.00012.x DOI
  3. De Sanctis V, Bernasconi S, Bianchin L, Bona G, Bozzola M, Buzi F, De Sanctis C, Rigon F, Tatò L, Tonini G, Perissinotto E. Onset of menstrual cycle and menses features among secondary school girls in Italy: A questionnaire study on 3,783 students.. Indian J Endocrinol Metab 2014; 18(Suppl 1): 84-92. doi:10.4103/2230-8210.140251 DOI
  4. Pickett CA. Diagnosis and management of pituitary tumors: recent advances. Prim Care. 2003;30(4):765–789.

Autoren

  • Julia Trifyllis, Dr. med, Fachärztin für Gynäkologie und Geburtshilfe, Münster/W
N91; N913; N914; N915 Miesiączki
Długie cykle miesiączkowe Sporadyczna menstruacja Sport wyczynowy Anoreksja Bulimia Hiperandrogenizm Zespół policystycznych jajników Zespół PCOS Hiperprolaktynemia Hipertyreoza Hipotyreoza Hormonalne środki antykoncepcyjne Minipigułka Wkładka hormonalna Okres klimakteryczny Ciąża
Rzadkie miesiączkowanie
document-symptom document-nav document-tools document-theme
Przerwa między miesiączkami jest dłuższa niż 35 dni, ale krótsza niż sześć miesięcy. Pierwotne rzadkie miesiączkowanie: istniejące od pierwszej miesiączki Wtórne rzadkie miesiączkowanie: pacjentka miała wcześniej prawidłowe cykle miesiączkowe.
Ginekologia
Rzadkie miesiączkowanie
/link/cd11b11efc5e4ff786f62b2a506d6f54.aspx
/link/cd11b11efc5e4ff786f62b2a506d6f54.aspx
rzadkie-miesiaczkowanie
SiteProfessional
Rzadkie miesiączkowanie
K.Reinhardt@gesinform.de
mail#stinasilje.baranowska@gmaillango@nhi.com (patched by linkmapper)no
pl
pl
pl