informacje ogólne
Definicja
- Spermatocele to łagodne torbiele na najądrzach, które pochodzą z przewodów nasiennych i są wypełnione płynem zawierającym białko i plemniki.
- Czasami spermatocele wywodzą się również z powrózka nasiennego1.
częstość występowania
- Spermatocele są zwykle niewielkie i często wykrywa się je przypadkowo podczas rutynowych badań zewnętrznych narządów płciowych.
- Podczas badań ultrasonograficznych jąder wykonywanych z innych powodów, spermatocele wykrywa się nawet u 30% pacjentów1.
Etiologia i patogeneza
- Spermatocele są zwykle spowodowane niedrożnością nasieniowodów, są to tzw. torbiele retencyjne.
- Przeszkody w przepływie mogą być spowodowane urazem lub stanem zapalnym, np. zapaleniem najądrza.
- Niektóre spermatocele są wrodzone.
- W okolicy jądra występuje opuchlizna, która zwykle jest bezbolesna.
- W torbieli znajduje się płyn zawierający białko i plemniki.
ICD-10
- N43 Wodniak jądra i powrózka nasiennego
- N43.4 Wodniak powrózka nasiennego
diagnostyka
Kryteria diagnostyczne
- Opuchliznę w okolicy jąder należy zawsze ocenić pod kątem diagnostyki różnicowej2.
- USG jest metodą z wyboru, szczególnie w kontekście odróżnienia od guzów jąder3.
Różicowanie
- Nowotwór jądra
- Wodniak jądra
- Żylaki powrózka nasiennego
Wywiad lekarski
- Bezbolesna opuchlizna moszny
- Ew. wcześniejszy uraz lub stan zapalny
Badanie fizykalne
- Bezbolesna opuchlizna w okolicy jądra, czasami wyczuwalna jako mała kulka w górnej części najądrza.
- Rzadko duża opuchlizna
Diagnostyka u specjalisty
Badania ultrasonograficzne
- Badanie ultrasonograficzne wykazuje bezechową torbielowatą masę, zwykle wywodzącą się z najądrza, często z cewkową ekstazją sieci jądra po tej samej stronie4.
Leczenia
Ogólne informacje o leczeniu
- Spermatocele, które nie powodują żadnych objawów, nie wymagają leczenia.
- Operację należy rozważyć, jeśli spermatocele są bardzo duże lub nadal rosną, powodując dyskomfort i ból lub jeśli w inny sposób nie jest możliwe wiarygodne odróżnienie ich od guzów5.
Terapia chirurgiczna
- Leczenie chirurgiczne obejmuje resekcję spermatoceli, w razie potrzeby z wycięciem najądrza
- Zwykle prowadzi to do bezpłodności po danej stronie, co czyni operację względnym przeciwwskazaniem dla pacjentów, którzy chcą mieć dzieci1.
- Powikłania wskutek operacji
- powstawanie krwiaka w mosznie
- zakażenia ran, ropnie
- Nawrót
- ból przewlekły
- Nowsze techniki mikrochirurgiczne wydają się zmniejszać ryzyko uszkodzenia najądrza6.
Terapia alternatywna
- Skleroterapia spermatocele, np. za pomocą polikodanolu, nie jest standardową procedurą i powinna być przeprowadzana wyłącznie u pacjentów, u których zakończył się etap planowania rodziny1.
informacje dla pacjentów
Informacje dla pacjentów w Deximed
Ilustracje
Moszna: Spermatocele
Quellen
Literatur
- Pais VM. Spermatocele. Medscape, last updated Januar 2019 emedicine.medscape.com
- Rubenstein RA, Dogra VAS, Seftel AD, et al. Benign intrascrotal lesions. J Urol 2004; 171: 1765–72 www.ncbi.nlm.nih.gov
- Smart-JM, Jackson EK, Redman SL et al. Ultrasound findings of masses of the paratesticular space. Clin Radiol 2008; 63: 929-38. www.ncbi.nlm.nih.gov
- Bhatt S, Jafri SZ, Wasserman N, Dogra VS. Imaging of non-neoplastic intratesticular masses. Diagn Interv Radiol 2011; 17: 388. www.ncbi.nlm.nih.gov
- Rioja J, Sánchez-Margallo FM, Usón J, Rioja LA .. Adult hydrocele and spermatocele. BJU Int 2011; 107: 1852-64 www.ncbi.nlm.nih.gov
- Kauffman EC, Kim HH, Tanrikut C, Goldstein M. Microsurgical spermatocelectomy: technique and outcomes of a novel surgical approach. J Urol 2011; 185: 238-42 www.ncbi.nlm.nih.gov
- Zahalsky MP, Berman AJ, Nagler HM. Evaluating the risk of epididymal injury during hydrocelectomy and spermatocelectomy. J Urol 2004; 171: 2291-2. www.ncbi.nlm.nih.gov
Autoren
- Monika Lenz, Fachärztin für Allgemeinmedizin, Neustadt am Rübenberge